Duygu durumunun algılanan örgütsel politika aracılığıyla örgütsel sinizm üzerindeki etkisi
The effect of affectivity on organizational cynicism through perceived organizational politics
- Tez No: 947905
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHTEŞEM BARAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Yönetimi ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 301
Özet
Günümüzde yükseköğretim kurumları artan rekabet baskısı, toplumun değişen beklentileri, dijitalleşme gibi birçok nedenlerden dolayı zorluklarla karşı karşıya kalmaktadır. Bu değişimler ve dinamik ortam, yükseköğretimde görev yapan öğretim elemanlarının duygularını, davranışlarını ve örgütlerine olan tutumlarını etkilemektedir. Bu bağlamda, çalışanların örgüt içinde yaşadıkları duygusal deneyimlerin, örgütsel politikaları nasıl algıladıklarını etkilemesi ve bu algıların, örgütsel sinizm tutumlarına dönüşmesinde aracılık etmesi önemli bir rol oynamaktadır. Bu nedenle bu çalışmada, yükseköğretim sektöründe görev yapan öğretim elemanlarının psikolojik değişkenlerden duygu durumunun, algılanan örgütsel politika aracılığı ile örgütsel sinizm üzerindeki etkisinin kuramsal ve ampirik biçimde incelenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, öğretim elemanlarının pozitif ve negatif duygu durumunun, algılanan örgütsel politika aracılığı ile örgütsel sinizm ve alt boyutları olan bilişsel sinizm, duyuşsal sinizm ve davranışsal sinizm üzerindeki etkisi tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmanın amacına uygun olarak oluşturulan modelde, duygu durumu bağımsız değişken, algılanan örgütsel politika aracı değişken ve örgütsel sinizm bağımlı değişken olarak yer almıştır. Modele dayalı olarak belirlenen hipotezleri test etmek amacıyla araştırmada nicel araştırma yöntemi benimsenmiştir. Araştırmada, Duygu Durumu Ölçeği (PANAS), Algılanan Örgütsel Politika Ölçeği (POPS), Örgütsel Sinizm (OCS) ölçekleri kullanılmıştır. Bu doğrultuda bu ilişkileri tespit etmek için katılımcılara anket uygulanmıştır. Araştırmadaki evren yükseköğretim sektöründe görev yapan öğretim elemanları olarak, örneklem ise İstanbul'da yükseköğretim kurumlarında görev yapan öğretim elemanları olarak belirlenmiştir. Elde edilen veriler daha sonra IBM SPSS 26 ve IBM AMOS 24 programları ile çeşitli analizlere tabii tutulmuştur. Bu doğrultuda, değişkenler arasındaki ilişkiler ve bu değişkenlerin birbirleri üzerindeki etkileri ortaya konulmaya çalışılmış; böylece literatürdeki söz konusu boşluğun giderilmesine katkı sağlanması hedeflenmiştir. Ayrıca, bu araştırmanın gelecekte gerçekleştirilecek araştırmalara yön vermesi beklenmektedir. Bununla birlikte, elde edilen bulguların uygulayıcılara da rehberlik etmesi umulmaktadır. Bu doğrultuda, araştırma sonuçlarından hareketle hem araştırmacılara hem de uygulayıcılara yönelik çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Today, higher education institutions face challenges due to increasing competitive pressure, changing societal expectations, digitalization, and many other factors. These changes and the dynamic environment affect the emotions, behaviors, and attitudes of faculty members toward their organizations. In this context, the emotional experiences that employees encounter within the organization play a significant role in shaping how they perceive organizational politics and how these perceptions mediate the development of organizational cynicism. Therefore, this study aims to theoretically and empirically examine the effect of affectivity, one of the psychological variables among faculty members in the higher education sector, on organizational cynicism through perceived organizational politics. In this context, the study seeks to determine the effect of positive and negative affectivity of faculty members on organizational cynicism and its sub-dimensions—cognitive cynicism, affective cynicism, and behavioral cynicism—through perceived organizational politics. In the model developed in line with the research objective, affectivity was the independent variable, perceived organizational politics was the mediating variable, and organizational cynicism was the dependent variable. A quantitative research method was adopted in the study to test the hypotheses determined based on the model. The Positive and Negative Affectivity (PANAS), Perceived Organizational Politics Scale (POPS), and Organizational Cynicism (OCS) scales were used in the study. In this context, a survey was conducted among the participants to determine these relationships. The population in the study was defined as faculty members working in the higher education sector, and the sample was defined as faculty members working in higher education institutions in Istanbul. The data obtained were then subjected to various analyses using IBM SPSS 26 and IBM AMOS 24 programs. In this context, the relationships between the variables and their effects on each other were examined, with the aim of contributing to filling the gap in literature. Additionally, it is expected that this research will guide future research. Furthermore, it is anticipated that the findings will serve as a guide for practitioners. In the light of this, various recommendations have been made for both researchers and practitioners based on the research results.
Benzer Tezler
- Psikolojik taciz; öğretim elemanlarına yönelik bir araştırma
Mobbing; a research on academicians
TUTKU SEÇKİN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
İşletmeGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE MİNİBAŞ POUSSARD
- Mood and perceived risk in complaining behavior
Şikayet davranışında duygu durumu ve algılanan risk
PETEK TOSUN
Doktora
İngilizce
2018
İşletmeİstanbul Bilgi Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELİME DEMET SEZGİN
- Örgütsel adaletsizlik, çalışanların negatif duygu durumu ve örgüt kültürü ile üretkenlik karşıtı iş davranışları etkileşimi
The interaction between organizational injustice, employees' negative affectivity, organizational culture and counterproductive work behaviors
BELMA MİDİLLİ
- İşletmeler tarafından sağlanan yemek hizmetinin algılanan kalitesinin çalışanların sosyalleşmesine etkisinde duygu durumunun düzenleyici rolü
The moderating role of emotional state in the effect of perceived quality of food service provided by businesses on employee socialization
EBRU ERDİN SEVİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıBaşkent ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL TOKMAK
- İşyerinde yalnızlığın çalışan performansına etkisi
Başlık çevirisi yok
NİHAN ZADE
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriDokuz Eylül ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUNÇ DEMİRBİLEK