İlkokulun cinsiyeti: Örgüt boyutları bağlamında bir gömülü teori araştırması
The gender of primary school: A grounded theory study in the context of organizational dimensions
- Tez No: 947909
- Danışmanlar: PROF. DR. FEVZİYE AYŞE BALCI KARABOĞA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 415
Özet
Bu çalışmanın amacı; ilkokul kurumunun bir örgüt olarak amaç, yapı, süreç, iklim boyutları bağlamında gösterdiği toplumsal cinsiyet özelliklerinin teorik bir çerçeve oluşturularak ortaya konmasıdır. Bu kapsamda yönetici, öğretmen ve veli görüşlerine dayalı olarak, ilkokulun amaç, yapı, süreç, iklim boyutlarına göre çok boyutlu olarak ilkokulun toplumsal cinsiyet kültürü incelenmektedir. Çalışma, Charmaz'ın yapılandırmacı gömülü teori metodolojisi doğrultusunda yürütülmüş; veri toplama sürecinde araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla beş okul müdürü, beş müdür yardımcısı, on beş öğretmen ve sekiz veli olmak üzere toplam otuz üç katılımcıyla görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşme verilerine ek olarak, araştırma sürecinde tutulan analitik memolar da ayrı bir veri kaynağı olarak değerlendirilmiştir. Tüm veriler, gömülü teori prosedürlerine uygun biçimde başlangıç, odaklanılmış ve kuramsal kodlama süreçlerinden geçirilmiş; veriler arası sürekli karşılaştırma yöntemi kullanılarak temalar arası ilişkiler yapılandırılmıştır. Analizler sonucunda, merkezinde“İlkokulun Cinsiyeti”adlı çekirdek kodunun yer aldığı döngüsel bir model geliştirilmiştir. Bu modelde, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin okulun eğitimsel amaçlarından başlayarak örgütsel yapıya, günlük pratiklere ve kültürel iklime kadar uzandığı; bu boyutların karşılıklı olarak birbirini besleyerek eşitsizliğin yeniden üretimini sistematik hale getirdiği ortaya konmuştur. Bu bağlamda geliştirilen döngüsel örgütsel model, ilkokulun akademik işlevinin yanı sıra toplumsal cinsiyet rejiminin inşasında ve kurumsallaşmasında temel bir rol üstlendiğini göstermektedir. Çalışma, bu yönüyle eğitim yönetimi, eğitim sosyolojisi ve örgüt kuramı alanlarına hem kuramsal hem yöntemsel düzeyde özgün katkılar sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to construct a theoretical framework that reveals the gendered characteristics of primary school institutions as organizations, based on the dimensions of goals, structure, processes, and climate. In this context, the gender culture of primary schools was examined in a multidimensional manner through the perspectives of administrators, teachers, and parents. The study was conducted using Charmaz's constructivist grounded theory methodology. During the data collection process, semi-structured interviews were conducted with a total of thirty-three participants, including five school principals, five vice principals, fifteen teachers, and eight parents, using an interview form developed by the researcher. In addition to the interviews, analytical memos kept by the researcher throughout the study were also evaluated as a separate data source. All data were coded in accordance with grounded theory procedures through initial, focused, and theoretical coding, and thematic relationships were constructed using the constant comparative method. As a result of the analysis, a cyclical organizational model was developed, with the core category identified as“The Gender of Primary School.”This model demonstrates that gender inequality extends from the educational goals of schools to their organizational structures, daily practices, and cultural climate, and that these dimensions interact with one another to systematically reproduce inequality. The cyclical organizational model developed within this framework reveals that the primary school plays a fundamental role not only in fulfilling its academic function, but also in the construction and institutionalization of the gender regime. In this regard, the study offers original theoretical and methodological contributions to the fields of educational administration, educational sociology and organizational theory.
Benzer Tezler
- İlkokulların örgüt sağlığı ile öğretmenlerin örgütsel güven düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigating relationships between primary schools' organizational health and teachers' organizational trust levels
DAMLA AYDUĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESMAHAN AĞAOĞLU
- İlkokul sınıf öğretmenleri ve yöneticilerinin karar verme stratejileri ve empatik becerileri arasındaki ilişki(Kadıköy ilçesi örneği)
The relationship between decision-making strategies and empathic skills of administrators and teachers in governmental primary schools (Kadıköy case study)
EMEL ÖZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA OTRAR
- Okul yöneticilerinin çatışma yönetimi stilleri ile örgüt kültürü arasındaki ilişki
Relationship between the organizational culture and conflict management styles of school administrators
FATMANUR BAĞDATLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. LATİFE ÇİMEN
- Okul müdürlerinin öğretmenlere güveninin okul iklimine etkisi
The effect of school principals' trust in teachers on school climate
MUKADDES ŞENTÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KADİR BEYCİOĞLU
- İlkokulların kurumsal yeterlilik durumunun değerlendirilmesi
Evaluation of institutional adequacy status of primary schools
CEM MORAN
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA AYDIN BAŞAR