Tıp endüstrisine sosyolojik bir bakış: Diyarbakır örneği
A sociological perspective on the medical industry: The case of Diyarbakir
- Tez No: 948973
- Danışmanlar: PROF. DR. RÜSTEM ERKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sağlık Eğitimi, Sağlık Yönetimi, Sosyoloji, Health Education, Healthcare Management, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Tıpta Uzmanlık Sınavı (TUS), Hekimlik, Tıp Endüstrisi, Uzmanlık Tercihi, Sağlıkta Dönüşüm, Malpraktis, Mesleki Etik, Neoliberal Sağlık Politikaları, Medical Specialization Examination, medicine, medical industry, specialization choice, transformation in health, malpractice, professional ethics, neoliberal health policies
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Küresel düzeyde etkili olan neoliberal politikalar, sağlık sektörü ve tıp uygulamaları üzerinde de önemli etkiler yaratmaktadır. Bu politikaların etkisiyle, giderek önceki dönemlere kıyasla kamuya bağlı sağlık tesislerinin yerini özel sağlık kuruluşları almaktadır.Yaygınlaşan özel sağlık kuruluşları, geleneksel hekimlik mesleğine yeni bir boyut kazandırmaya başlamıştır.Bu durum, sağlık hizmetlerinin giderek daha fazla endüstriyel bir model içinde sunulmasını beraberinde getirmektedir.Gelişen sağlık ve tıp endüstrisi ile birlikte sağlık danışmanlığı, telemedicine, teletıp ve online tıp uygulamaları başta olmak üzere yeni iş sahaları ortaya çıkmaktadır.Bu çalışma Diyarbakır özelinde neoliberal politikaların pratisyen hekimlerin tıpta uzmanlık tercihlerini ne yönde etkilediğini ortaya koymaktadır. Bu bağlamda görev yapmakta olan 161 katılımcı pratisyen hekim ile yürütülen çalışma da hekimlerin uzmanlık tercihini etkileyen sosyodemografik, sosyoekonomik, mesleki etmenler, tıp endüstrisinin gelişimine dair bakış açıları, kamu-özel sağlık kuruluşlarına dair düşünceleri, uzmanlık kariyeri ile ilgili planlamaları, çalışma koşulları ve mesleki özlük hakkındaki bilgiler sosyolojik olarak incelenmiştir Çalışmaya katılan katılımcıların önemli bir çoğunluğu tıp endüstrisinin hekimlik mesleğinin gelişimine, koruyucu ve önleyici halk sağlığı kampanyalarına, erken tanı, tedavi ve tarama programlarına, sağlık sigortasının yaygınlaşmasına, salgın hastalıkların erken fark edilerek önlenmesine olumlu etkilerinin olduğunu vurgulamışlardır. Araştırma sonuçlarına göre, hekimlerin önemli bir bölümü mevcut çalışma koşullarını yeterli bulmamakta ve yeniden tercih hakkı verilse hekimlik mesleğini seçmeyeceklerini belirtmektedir. Buna karşılık, kişisel ilgi ve mesleki motivasyon gibi faktörlerin hâlâ etkili olduğu görülmektedir. Uzmanlık tercihlerinde riskli ve yoğun iş yükü gerektiren cerrahi branşlardan dahili bilimlere tercihlerde kayma olduğu gözlenmektedir. Bununla birlikte cerrahi branşları tercih etmek isteyen hekimlerin önemli bir bölümü olası mesleki riskler, yoğun iş hayatı, vb. nedenler ile akademik kariyer yapma eğilimindedir. Ayrıca, yurt dışına göç eğiliminin özellikle genç ve erkek hekimler arasında belirgin olduğu, bunun arkasında ekonomik ve mesleki tatminsizlik, şiddet olayları ve sistematik destek yetersizliklerinin yer aldığı tespit edilmiştir. Tıp endüstrisinin getirdiği yenilikleri hekimler genel olarak olumlu yönde değerlendirirken, artan iş yükü, ekonomik kaygı, malpraktis yasasının getirdiği yükümlülükler, sağlıkta şiddet karşılaşılan sorunlar olarak ifade edilmiştir. Bu sorunların uzmanlık tercilerini de etkilediği çalışma ile ortaya konmuş önlem alınmadığı takdirde başta cerrahi bilim branşlar olmak üzere uzman hekim göçü ve açığı ile karşılaşılacak olup toplumun sağlığı için risk meydana gelecektir.
Özet (Çeviri)
Neoliberal policies, which are effective at the global level, also have significant effects on the health sector and medical practices. With the influence of these policies, public health facilities are gradually being replaced by private health institutions compared to previous periods. The increasingly widespread private health institutions have begun to add a new dimension to the medical profession, which is traditionally considered a sacred profession. This situation causes health services to be increasingly provided in an industrial model. With the developing health and medical industry, new business fields are emerging, especially health consultancy, telemedicine, telemedicine and online medicine applications. This study reveals how neoliberal policies affect general practitioners' preferences for medical specialization in Diyarbakir. In this context, the study conducted with 161 participating general practitioners was sociologically examined in terms of sociodemographic, socioeconomic, and professional factors affecting physicians' specialization preferences, their perspectives on the development of the medical industry, their thoughts on public-private health institutions, their plans for a specialist career, working conditions, and information on professional personnel. A significant majority of the participants in the study emphasized that the Medical Industry has positive effects on the development of the medical profession, preventive and protective public health campaigns, early diagnosis, treatment, and screening programs, the spread of health insurance, and the early detection and prevention of epidemic diseases. According to the research results, a significant portion of physicians do not find the current working conditions sufficient and state that they would not choose the medical profession if given the right to choose again. On the other hand, it is seen that factors such as personal interest and professional motivation are still effective. It is observed that there is a shift in specialization preferences from surgical branches that require risky and intense workload to internal sciences. However, a significant portion of physicians who want to choose surgical branches are concerned about possible occupational risks, busy work lives, etc. Tends to pursue an academic career for various reasons. In addition, it has been determined that the tendency to migrate abroad is especially evident among young and male physicians, and that economic and professional dissatisfaction, violent incidents and systematic support inadequacies are behind this. While physicians generally evaluated the innovations brought by the medical industry positively, increasing workload, economic anxiety, obligations imposed by the malpractice law, and violence in health were expressed as problems encountered. If precautions are not taken, as revealed by the study that these problems also affect specialty choices, there will be migration and shortage of specialist physicians, especially in surgical branches, and there will be a risk for the health of the society.
Benzer Tezler
- 1990'larda toplum, birey ve ölüm temalarının Amerikan popüler kültürüne yansıması
Debates on society, individual and death and their reflections on American popular culture in 1990's
MURAT GÖÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıEge ÜniversitesiAmerikan Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEÇİL SARAÇLI
- Kültür endüstrisi ürünü olarak Batı Dünyası dizisinin ideolojik analizi
Ideological analysis of the Westworld series as a culture industry product
ÇAĞDAŞ GÖKBEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halkla İlişkilerSüleyman Demirel ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DUYGU ÇELİKER SARAÇ
- Küreselleşme'nin tektipleştirme ideolojisi ve toplumsal yeniden üretiminde ideolojik aygıt olarak 'dünya müziği'
Homogenization ideology of globalization and ?world music? as an ideological apparatus in social reproduction
İLKE ULAŞ KUVANÇ
- Kent dokusunun oluşmasında turizmin etkisi ?Bodrum örneği?
The impact of tourism on city-life construction ?The example of Bodrum?
ÜNAL BOZYER
- Sağlık kültürünün oluşumunda sağlık haberlerinin yeri: Sağlık muhabirleri ve İstanbul'da iki farklı sosyo-ekonomik yapıdaki mahallede yaşayanlarla yapılan araştırma
The place of the health news at the formation of the health culture: The research that is studied with the health correspondents and the residents of two different socio-economic structure district in İstanbul
TAYFUN YEŞİLŞERİT