Üniversite öğrencilerinde bağlanma stilleri, kendine yansıtma ve içgörü ile stresle başa çıkma tarzları arasındaki ilişkilerin incelenmesi
An investigation of the relationships between attachment styles, self-reflection and insight, and stress coping styles among university students
- Tez No: 949018
- Danışmanlar: DR. BAŞAK BEYDOĞAN TANGÖR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 170
Özet
Bu araştırmada, üniversite öğrencilerininyetişkin bağlanma stilleri, kendine yansıtma ve içgörü ile stresle başa çıkma tarzları arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Çalışmada; stresle başa çıkma tarzları, yetişkin bağlanma stilleri ile kendini yansıtma ve içgörüdüzeylerinin; cinsiyet, sınıf düzeyi ve anne baba eğitim durumu değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı da analiz edilmiştir. Araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden betimsel ve ilişkisel tarama modellerine dayanarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya, lisans düzeyinde 410 üniversite öğrencisi (294 kadın, 116 erkek) katılmıştır. Veriler, Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği, Yakın İlişkiler Envanteri II (YİYE II), Kendine Yansıtma ve İçgörü Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde bağımsız örneklem t-testi, ANOVA ve regresyon analizleri uygulanmıştır. Elde edilen bulgular, üniversite öğrencilerinde yetişkin bağlanma stillerinde kaçınmacı bağlanmanın kaygılı bağlanmadan daha fazla kullandığı, stresle başa çıkma tarzlarında etkili/problem odaklı stresle başa çıkma tarzını daha fazla kullandığı ve kendine yansıtma düzeylerinin içgörü düzeylerinden yüksek olduğunu göstermiştir. Ayrıca, kadınların kaçınmacı bağlanma stillerinin erkeklerden anlamlı şekilde daha yüksek olduğu, erkeklerin kadınlara oranla stresle daha etkili şekilde başa çıktığı ve içgörü düzeyinin kadınlara göre anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu görülmüştür. Baba eğitim düzeyi yüksek olan bireylerin düşük olanlara göre kendine yansıtma ve içgörü düzeyi ile kendine yansıtma düzeyi daha yüksek bulunmuş, diğer alt boyutlarda anlamlı düzeyde fark bulunmamıştır. Anne eğitim düzeyi yüksek olan bireylerin düşük olan bireylere göre daha içgörü düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmüştür. Bağlanma stillerine bakıldığında güvenli bağlanan bireylerin korkulu ve kaygılı bağlanan bireylere göre stresle etkili/problem odaklı başa çıkma tarzını anlamlı düzeyde daha fazla kullandığı belirlenmiştir. Buna ek olarak korkulu ve kaygılı bağlanan bireylerin stresle etkisiz- duygu odaklı başa çıkma yöntemini güvenli bağlanan bireylere kıyasla anlamlı düzeyde daha fazla kullandığı bulgusu elde edilmiştir. Ayrıca güvenli bağlanan bireylerin içgörü düzeylerinin diğer bireylere oranla anlamlı şekilde yüksek olduğu belirlenmiştir. Yine içgörüsü yüksek düzeyde olan bireylerin stresle daha etkili/problem odaklı başa çıkma stratejilerini daha fazla tercih ettiği bulgulanmıştır. Regresyon analizi sonuçlarına göre, Stresle etkili başa çıkma tarzının en güçlü yordayıcısı içgörü olmuştur ve pozitif yönde etkiye sahiptir. Kendine yansıtma düzeyi de stresle etkili başa çıkma üzerinde pozitif ve anlamlı etkiye sahiptir. Kaygılı ve kaçınmacı bağlanma düzeyleri ise stresle etkili başa çıkmayı negatif ve anlamlı olarak etkilemektedir. Stresle etkisiz/duygu odaklı başa çıkma tarzlarının yordayıcılarına bakıldığında ise sırayla, kaygılı bağlanma, içgörü ve kaçınmacı bağlanma yer almıştır. Kaygılı ve kaçınmacı bağlanma stresle etkisiz/ duygu odaklı başa çıkma tarzını pozitif ve anlamlı şekilde yordarken, içgörü stresle etkisiz başa çıkmanın anlamlı ve negatif yönde yordayıcısı olduğu bulgusu elde edilmiştir. Çalışmada elde edilen bulgular doğrultusunda üniversite öğrencilerinin güvenli bağlanma ve içgörü düzeylerini artırmaya yönelik rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin planlanmasına yönelik öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study examined the relatıonships between university students' coping styles with stress, adult attachment styles, and self-reflection and insight. It also analyzed whether these variables differed significantly according to demographic characteristics, namely gender, class level, and parental education. The study employed quantitative research methods based on descriptive and relational survey models. The sample consisted of 410 undergraduate university students (294 females, 116 males). Data were collected using the Coping Styles with Stress Scale, Experiences in Close Relationships Inventory–Revised (ECR-R), and the Self-Reflection and Insight Scale. Independent samples t-tests, ANOVA, and regression analyses were used for data analysis. Findings indicated that students displayed higher levels of avoidant attachment than anxious attachment. They tended to use more problem-focused (effective) coping strategies and exhibited higher levels of self- reflection than insight. Female students had significantly higher levels of avoidant attachment than males, where as male students scored significantly higher in both effective coping strategies and insight. Students whose fathers had higher levels of education demonstrated significantly higher self-reflection levels, while no significant differences were found in other dimensions. Regarding attachment styles, securely attached individuals used problem-focused coping strategies significantly more than those with fearful or anxious attachment. Conversely, individuals with fearful or anxious attachment were more likely to use emotion-focused (ineffective) coping strategies, compared to those with secure attachment. Securely attached individuals also had significantly higher levels of insight compared to others. Additionally, individuals with high levels of insight were more likely to employ more effective stres coping strategies. Regression analysis revealed that insight was found to be the strongest positive predictor of effective coping with stress. Self-reflection also had a positive and significant predictive effect on effective coping with stress, where as anxious and avoidant attachment styles negatively and significantly predicted effective coping. In predicting emotion-focused (ineffective) stres coping strategies, anxious attachment, insight, and avoidant attachment emerged as significant predictors. While anxious and avoidant attachment styles positively predicted in effective coping, insight was found to be a negative predictor. Based on the findings, it is recommended that guidance and counseling services be developed to enhance university students' levels of secure attachment and insight.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde bağlanma stilleri ve kendine saygı ile ilişki doyumu arasındaki ilişkide aldatılma algısının aracı rolü
The intermediate role of the perception of being deceived in the relationship between attachment styles and self-respect and relationship satisfaction in university students
ÇAĞLA ÇELİMLİ
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVAL ERDEN ÇINAR
- Üniversite öğrencilerinde depresyon düzeyi ile ikili ilişki uyumu arasındaki ilişkide bağlanma stillerinin aracı rolünün incelenmesi
Investigation of the instrument role of attachment styles in the relationship between depression level and dyadic adjustment among university students
NARMIN ATAKHANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Gedik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEŞE SARUHAN
- Üniversite öğrencilerinde bağlanma stilleri ve dürtüsellik düzeyleri ile yeme bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between attachment styles and impulsivity level and food addiction in university students
EMİNE AKTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiBağımlılık Danışmanlığı ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMAL ONUR NOYAN
- Üniversite öğrencilerinin bağlanma stilleri ve olumsuz değerlendirilme korkuları arasındaki ilişkide psikolojik iyi oluşlarının ve öz-anlayışın aracılık etkisinin incelenmesi
Study of the mediation effect of psychological well- being and self- compassion on the relationship between attachment styles and fear of negative evaluation in university students
AYŞEGÜL OCAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP SET
- Üniversite öğrencilerinde mizah ve iletişim becerilerinin bağlanma stilleriyle ilişkisi
The relationship between attachment styles of humor and communication skills among university students
ELİF ATABAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHİR YEŞİLDAL