Açık devlet verisi yönetiminde veri kalitesi: Türkiye'deki belediye açık veriportallarının değerlendirilmesi
Data quality in open government data management : Evaluation of open data portals of municipalies in Turkiye
- Tez No: 949382
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLTEN ALIR DERBENT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 301
Özet
Açık verinin şeffaflık, hesap verebilirlik, katılımcılık, yenilikçilik ve ekonomik kalkınma gibi alanlarda önemli faydalar sağlayabileceği yönündeki küresel kabul, gün geçtikçe belediyelerin de bu alana yönelmesine neden olmaktadır. Bu araştırma, Türkiye'de açık veri portalına sahip büyükşehir belediyelerinin veri kalite değerlendirmesinin yapılması, sorunların ortaya konulması ve açık veri kalitesinin geliştirilmesi yönünde öneriler sunulması amaçlamaktadır. Bu çerçevede, çalışmada büyükşehir belediyeleri tarafından kamuoyuna sunulan açık veri setleri, açık veri kalite kriterleri kapsamında analiz edilmiş; veri, aynı zamanda veri kalitesi ile doğrudan ilişkili unsur olarak verinin sunulduğu açık veri portallarının da teknik ve işlevsel nitelikleri değerlendirilmiştir. Böylelikle Türkiye'deki yerel düzeyde açık veri sunumuna ilişkin genel bir görünüm ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışma, açık verinin sadece yayınlanmasından ibaret olmadığını, aynı zamanda verinin yeniden kullanılabilirliği, makine tarafından işlenebilirliği, güncelliği, açıklık düzeyi ve erişilebilirliği gibi nitel özelliklerinin de göz önünde bulundurulması gerektiğini vurgulamaktadır. Bu bağlamda, açık veri hizmeti sunan büyükşehir belediyelerinin hangi kriterleri karşılama konusunda güçlü, hangi kriterlerin sağlanmasında ise zayıf kaldığı ayrıntılı olarak içerik analizi yöntemi ile ortaya konulmuştur. Araştırmanın kapsamını Türkiye'de açık veri portalına sahip 12 büyükşehir belediyesi oluşturmaktadır. Bu belediyeler; Ankara, Antalya, Balıkesir, Bursa, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kocaeli, Konya, Ordu ve Sakarya büyükşehir belediyeleridir. Belediyeler üzerinde literatüre dayalı olarak açık veri kaliteleri irdelenirken, nicel bulgular ışığında sonuç elde etmenin yanında, nitel veri toplama yöntemleri de kullanılarak analizin derinleştirilmesi amaçlanmıştır. Açık veri portalına sahip belediyelerin açık veri portalından sorumlu yöneticileri ile gönüllülük esasına dayalı olarak yüz yüze ya da çevrimiçi görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu görüşmeler aracılığıyla belediyelerin açık veri kalitesine etki eden; faaliyetlerine yönelik içgörüleri, karşılaştıkları zorluklar, kurumsal kapasiteleri ve stratejik yaklaşımların ortaya konulması amaçlanmıştır. Araştırma sonuçları göstermektedir ki; büyükşehir belediyelerinin tümü verilerini ayrımcılık yapmama, lisanslama ve ücretsiz sunma konusunda açık verinin doğasına uygun hizmet sunmaktadır. Buna karşın açık veri setlerinin, açık veri kalite kriterlerinden tamlık ve zamanındalık kriterlerinin karşılanması sorununun yaygın bir durum olduğu görülmektedir. Verinin güncellik sorunları ve yeniden kullanılabilirliğe uygun format eksiklikleri açık veri hizmetinin potansiyel etkisini sınırlayan başlıca faktörler arasında yer almaktadır. Veri kalitesi ve sunumu ile ilişkli bir unsur olan portal nitelikleri teknik, uygunluk ve erişim, iletişim ve katılım ve veri setlerinin genel özellikleri boyutları ile incelenmiştir. Teknik özellikler boyutunda dil kriteri ve veri yönetim sistemi kriterlerini sağlama konusunda dikkat çekici sorunlarla karşılaşılıken belediyeler uygunluk ve erişim boyutundan genel olarak olumlu bir tablo ortaya koymuşlardır. Elde edilen bulgular, yalnızca mevcut durumu betimlemekle kalmamış, aynı zamanda Türkiye'de sürdürülebilir bir açık veri ekosistemi inşa edilebilmesi için yol gösterici öneriler geliştirilmesine de olanak tanımıştır. Çalışma kapsamında elde edilen bir diğer bulgu da, büyükşehir belediyelerinin teknik altyapı, kurumsal kapasite, yönetişim anlayışı ve politika düzeyinde çeşitli yetersizliklerle karşı karşıya olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgular doğrultusunda, Türkiye'deki açık veri ekosisteminin sürdürülebilirliği konusunda bazı kaygılar gündeme gelmektedir. Açık veri ekosisteminin yalnızca teknik değil, aynı zamanda yönetim ve strateji boyutlarıyla da ele alınması gerektiği; sürdürülebilir ve etkili bir açık veri politikası için bu çok boyutlu yaklaşımın zorunlu olduğu çalışmada vurgulanmaktadır.
Özet (Çeviri)
The global consensus that open data can offer significant benefits in areas such as transparency, accountability, participation, innovation, and economic development is increasingly prompting municipalities to engage in this field. This study aims to evaluate the data quality of metropolitan municipalities in Turkey that have open data portals, to identify existing challenges, and to propose recommendations for improving open data quality. Within this framework, open datasets made publicly available by metropolitan municipalities were analyzed based on open data quality criteria. In addition, the technical and functional features of the open data portals, which are directly related to data quality were also evaluated. Thus, the study seeks to provide a comprehensive overview of open data practices at the local level in Turkey. The findings emphasize that open data is not merely about publication, but also about the qualitative features of the data, such as reusability, machine-readability, timeliness, openness, and accessibility. In this regard, the study uses content analysis to identify which criteria are strongly met by municipalities offering open data services and which criteria remain insufficiently addressed. The scope of the research includes 12 metropolitan municipalities in Turkey that operate open data portals: Ankara, Antalya, Balıkesir, Bursa, Gaziantep, Istanbul, Izmir, Kayseri, Kocaeli, Konya, Ordu, and Sakarya. While the open data quality of these municipalities was examined through a literature-based approach and quantitative findings, qualitative data collection methods were also employed to deepen the analysis. Face-to-face or online interviews were conducted on a voluntary basis with officials responsible for managing the open data portals. These interviews aimed to reveal insights into their operations, the challenges they encounter, their institutional capacities, and strategic approaches affecting data quality. The results of the study indicate that all metropolitan municipalities provide open data services in accordance with the core principles of open data, such as non-discrimination, licensing, and free access. However, challenges related to completeness and timeliness, two critical open data quality criteria are prevalent. Problems with data being outdated and the lack of formats suitable for reuse are among the main factors limiting the potential impact of open data services. Portal quality, which is closely linked to data quality and presentation was examined through four dimensions: technical characteristics, accessibility and appropriateness, communication and participation, and general features of datasets. In the technical characteristics dimension, notable deficiencies were identified, particularly in meeting language standards and data management system requirements. In contrast, municipalities generally performed well in the accessibility and appropriateness dimension. The findings not only describe the current situation but also provide guidance for developing a sustainable open data ecosystem in Turkey. Another key finding is that metropolitan municipalities face various limitations in terms of technical infrastructure, institutional capacity, governance practices, and policy frameworks. These limitations raise concerns about the sustainability of the open data ecosystem in Turkey. The study underscores that open data ecosystems must be addressed not only from a technical perspective but also through governance and strategic dimensions; thus, a multidimensional approach is essential for developing effective and sustainable open data policies.
Benzer Tezler
- Türk kamu yönetiminde açık veri uygulamaları ve yerel yönetimlerin açık veri portallarının incelenmesi
An analysis on open data applicatios in Turkish public administration and open data portals of local goverments
YAŞAR SAMED GÜNDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Bilim ve TeknolojiNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ SEÇKİNER BİNGÖL
- Digital-twin flight modelling through machine learning for trajectory error estimation and recovery
Rota hesaplamalarında makine öğrenmesi tabanlı dijital ikiz uçuş modeli
MEVLÜT UZUN
Doktora
İngilizce
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKHAN İNALHAN
DR. MUSTAFA UMUT DEMİREZEN
- Türkiye'de kamu verilerinin açık devlet uygulamaları ve belge yönetimi çerçevesinde değerlendirilmesi: Bir model önerisi
Evaluation of public data in context of open government approaches and records management in Turkey: A propsed model
ŞAHİKA EROĞLU
Doktora
Türkçe
2017
Bilgi ve Belge YönetimiHacettepe ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜR KÜLCÜ
- Kamu politikalarında büyük veri kullanımının incelenmesi ve Türkiye bağlamında bir analiz
Analyzing the use of big data in public policies and an analysis in the context of Turkey
YAKUP KARACA
Doktora
Türkçe
2024
Kamu YönetimiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAMIK KEMAL ÖZTÜRK
- Understanding twitter users' behaviour by social network analysis during disasters
Afet durumunda twıtter kullanıcılarının sosyal ağ analizi ile davranışını anlama
GÖZDE MERVE DEMİRCİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞULE ITIR SATOĞLU
DOÇ. DR. GÜLÜSTAN DOĞAN