Namaz ibadetinde tutum değişikliği yaşayan bireyler üzerine sosyo-psikolojik bir araştırma
A socio-psychological research on individuals experiencing attitude change in prayer worship
- Tez No: 949396
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM GÜRSES
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Psikoloji, Religion, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Bu tez çalışması, sekülerleşme sürecinin dini tutumlar ve ibadetler üzerindeki etkilerini namaz ibadeti bağlamında incelemeyi amaçlamaktadır. Bireylerin namaz ve diğer ibadetlere karşı geliştirdikleri tutumlar, yalnızca kişisel inançlarıyla değil, aynı zamanda toplumsal yapının, kültürel değişimlerin ve sosyal psikolojik faktörlerin bir yansıması olarak şekillenmektedir. Çalışmada beş vakit düzenli namaz kılmaktayken bu tutumunda değişiklik yaşayarak namaz kılmayı bırakan bireylerin tutum değiştirme sürecine ilişkin görüşlerinin tespit edilmesi ve incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Çalışma grubu araştırmanın güvenirliliğini artırmak adına ergenlik dönemini (12-21) tamamlamış ilk yetişkinlik (21-40) dönemindeki 10 gönüllü birey olarak belirlenmiştir. Araştırmanın veri toplama sürecinde uzman görüşleri doğrultusunda araştırmacı tarafından hazırlanan, yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Mülakat sonucunda elde edilen bulgular, içerik analizi yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda bulgular incelendiğinde bireylerin namaz ritüelinde tutum değişikliğine giden süreçte farklı etkenler olduğu gözlenmiştir. Katılımcıların tamamının inanç değişimi ve dönüşümü yaşadıkları ve bunun dışa yansıması olarak namaz ibadetini terk ettikleri bulgusu elde edilmiştir. Yani tutumun zihinsel bileşeni ve duygusal bileşeni değiştikten sonra davranış bileşileninde de değişim ortaya çıkmıştır. Bu sürecin aniden değil aşamalı olarak gerçekleştiği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to examine the impact of the secularization process on religious attitudes and practices, specifically in the context of prayer (salah). The attitudes individuals develop toward worship and other religious practices are shaped not only by their personal beliefs but also as a reflection of social structures, cultural changes, and socio-psychological factors. The study seeks to identify and analyze the perspectives of individuals who used to perform the five daily prayers regularly but have experienced a change in attitude, leading them to stop praying. Case study design, one of the qualitative research methods, was used in this study. In order to increase the reliability of the study, the study group was determined to consist of 10 voluntary individuals in the early adulthood (21-40) who had completed the adolescence period (12-21). In the data collection process of the study, face-to-face interviews were conducted using a semi-structured interview form prepared by the researcher in line with expert opinions. The findings obtained as a result of the interviews were evaluated using content analysis method. Upon examining the results, it was observed that multiple factors contributed to the process of attitude change regarding the worship ritual. It was found that all participants experienced a shift and transformation in their beliefs, which was externally manifested by their cessation of the prayer practice. In other words, after changes occurred in the cognitive and emotional components of their attitudes, behavioral changes followed. It was also determined that this process did not take place abruptly, but rather occurred gradually over time.
Benzer Tezler
- Namaz konusunda, oyun ve etkinlik temelli öğretim yönteminin 6. sınıf öğrencilerinin akademik başarısına, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersine karşı tutumuna ve namaz alışkanlığı edinmeye etkisi
The effect of game and activity based teaching method on 6th grade students' academic achievement, attitude towards education of Religion and Ethics course and acquiring prayer habits
ESRA TÜRKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinKastamonu ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSLAM MUSAYEV
- Ergenlik döneminde dua ve ibadet psikolojisinin ruh sağlığı üzerindeki etkileri
The affects of the psychology of prayer and worship on adolescent mental health
MUSTAFA KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
DinUludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HAYATİ HÖKELEKLİ
- Dindarlık eğiliminin narsist, makyavelist ve psikopatik kişilik özellikleri ile ilişkisi: Malatya örneği
The relationship between the tendencies of religiosity and narcissist, machiavellian and psychopathic personality traits: In Malatya
NESİBE ASLAN AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAFFET KARTOPU
- İslam Hukukunda namaz ibadetinde Ef'âl-i mahsûsaya dair ihtilaflar
Disputes about special actions on prayers i̇n Islamic Law
SEYYİT ALÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinTrakya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH YAKAR
- İslâm'ın ilk üç asrında Kâbe tarihi
The History of Qa'ba in the First Three Centuries of Islam
NİLGÜN ÇEVİK
Doktora
Türkçe
2023
DinDokuz Eylül Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENAY ÖZGÜR YILDIZ