Küreselleşmenin gelişmekte olan ülkelerde enerji tüketimine etkisi
The impact of globalization on energy consumption in developing countries
- Tez No: 949474
- Danışmanlar: DOÇ. DR. IŞIL DEMİRTAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Enerji, Economics, Energy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Giresun Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
Bu doktora tezinde; küreselleşmenin gelişmekte olan ülkelerde enerji tüketimi üzerindeki etkisi, 2000–2020 yılları arasına ait panel veri seti kullanılarak incelenmiştir. Öncelikle küreselleşme olgusunun tarihsel gelişimi ve teorik çerçevesi ele alınmış; ardından küreselleşmenin, özellikle ticari açıklık, doğrudan yabancı yatırımlar ve finansal serbestleşme gibi kanallar yoluyla enerji tüketimini nasıl şekillendirdiğine dair literatürdeki yaklaşım ve bulgular değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında 73 gelişmekte olan ülke,“alt-orta gelirli”ve“üst-orta gelirli”olmak üzere iki ayrı grup halinde ele alınmıştır. Ekonometrik analiz sürecinde, yatay kesit bağımlılığı, panel birim kök ve Westerlund eşbütünleşme testleri uygulanmış; son aşamada da Dinamik En Küçük Kareler Ortalama Grup (DOLSMG) tahmin yöntemiyle uzun dönem katsayılar hesaplanmıştır. Bulgular, her iki gelir grubunda da küreselleşmenin enerji tüketimini anlamlı biçimde etkilediğini ortaya koymaktadır. Analizde, alt-orta gelirli ülkelerde küreselleşme endeksinin enerji tüketimini %1,08; artırdığı bulunmuştur. Üst-orta gelirli grupta ise küreselleşme endeksi enerji tüketimini %1,41 oranında yükseltirken, ticari açıklığın uzun dönemde enerji verimliliğini destekleyerek tüketimi %0,44 oranında azalttığı tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular, küreselleşme süreçlerinin enerji talebini artırıcı etkisini vurgularken, ileri teknoloji transferi ve verimlilik odaklı ticaret politikalarının enerji tüketimini sınırlayabileceğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This doctoral dissertation investigates the impact of globalization on energy consumption in developing countries over the period 2000–2020, employing a panel data set of 73 nations. The study first delineates the historical evolution and theoretical underpinnings of globalization, then reviews the extant literature on the mechanisms—namely trade openness, foreign direct investment, and financial liberalization—through which globalization may affect energy use. Countries are categorized into lower middle income and upper middle income groups for comparative analysis. The empirical strategy incorporates tests for cross sectional dependence, panel unit roots, and Westerlund cointegration. Long run elasticities are estimated using the Dynamic Ordinary Least Squares Mean Group (DOLSMG) estimator. Results demonstrate that globalization exerts a statistically significant positive effect on energy consumption in both income cohorts. Specifically, a one unit increase in the globalization index raises energy consumption by 1.08% in lower middle income countries and by 1.41% in upper middle income countries. Moreover, in the latter group, greater trade openness is associated with a 0.44% long run reduction in energy consumption, reflecting enhanced energy efficiency. These findings underscore the demand augmenting role of globalization in energy markets, while indicating that technology transfer and efficiency oriented trade policies can attenuate its consumption increasing effects.
Benzer Tezler
- Application of standard types of construction contracts in Kazakhstan
Uluslararası inşaat sözleşmelerin Kazakistan'da uygulanması
ALEMZHAR YERGALİYEV
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜRKAN EMRE GÜRCANLI
- Global marka değeri yaratmanın pazarlama iletişimi stratejilerindeki yeri: Godiva Çikolata örneği
The place of global brand value creation in marketing communication strategy: The example of Godiva Chocolate
ELİF YAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İletişim BilimleriGalatasaray Üniversitesiİletişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BANU BAŞKAN KARSAK
- Akıllı ulaşım sistemleri ve çevreye etkisi: Kavşak çalışması
Intelligent transportation systems and effects on theenvironment: Interchange assessment
DİLARA USTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ATAHAN
- Ekonomik küreselleşmenin ve yenilenebilir enerji tüketiminin ekonomik büyüme üzerinde etkisi: Türkiye analizi 1990-2020
The impact of economic globalization and renewable energy consumption on economic growth: Türkiye analysis 1990-2020
AYSİMA SARIİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
EkonomiEskişehir Osmangazi Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENNUR SEZGİN
- BRICS-T ülkelerinde enerji tüketiminin belirleyicileri: Ekonometrik bir uygulama
Determinants of energy consumption in BRICS-T countries: An econometric application
MAHMUT SAMİ DURAN
Doktora
Türkçe
2020
EkonometriNecmettin Erbakan Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ACAR