Pay vadeli işlem sözleşmeleri ile spot piyasa arasındaki ilişkinin incelenmesi: Borsa İstanbul üzerine bir uygulama
Analysis of relationship between single stock futures and spot market: An empirical study on Borsa Istanbul
- Tez No: 949475
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMRA KARACAER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Teorik olarak, aynı bilgi setinden etkilenen ve aynı varlığı temsil eden spot ve vadeli işlem piyasalarının fiyatlarının eşanlı bir şekilde hareket etmesi beklenir. Ancak, piyasa yapısal engelleri, işlem maliyetleri, bilgi asimetrileri ve diğer mikro yapısal unsurlar bu eşzamanlılığı aksatabilir, böylece bir piyasa diğerine göre bilgiyi daha hızlı fiyatlara yansıtabilir. Bu çalışma, Borsa İstanbul'da işlem gören ve vadeli işlem sözleşmeleri bulunan şirketlerin, spot ve vadeli piyasaları arasındaki bilgi aktarımı mekanizmasını ve fiyat keşfi sürecindeki öncül-ardıl ilişkiyi incelemektedir. Faiz oranları ve temettü ödemeleri gibi taşıma maliyetleri dikkate alınarak saatlik frekansta veri setleri oluşturulmuştur. Uzun vadeli ilişkiler Johansen Eşbütünleşme Testi ile analiz edilmiş, kısa vadeli bilgi aktarımı ise Granger Nedensellik Testi ile değerlendirilmiştir. Eşbütünleşme ilişkisinin varlığı durumunda Vektör Hata Düzeltme Modeli (VECM) uygulanmıştır. Bulgular, literatürle tutarlı bir şekilde, vadeli işlem piyasasının genellikle spot piyasaya öncülük ettiğini, fiyatların kısa ve uzun vadede eşbütünleşik bir şekilde hareket ettiğini ve bilgi akışının çift yönlü olabileceğini göstermektedir. Uygulanan ekonomi politikaları ve piyasa düzenlemelerinin spot ve vadeli işlem sözleşmeleri arasındaki fiyat dengesinde etki etmekte olduğu, pozitif veya negatif anlamda dengeden sapmaların olduğu ve bu durumun arbitraj imkanlarına sebebiyet verebileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Theoretically, spot and futures markets, driven by the same information set and representing the same underlying asset, are expected to exhibit synchronized price movements. However, market structural barriers, transaction costs, information asymmetries, and other microstructural factors can disrupt this synchronicity, causing one market to incorporate information faster than the other. This study investigates the information transfer mechanism and lead-lag dynamics between spot and futures markets for companies listed on Borsa İstanbul with active futures contracts. Hourly frequency data sets are constructed, accounting for carry costs such as interest rates and dividend payments. Long-term relationships are examined using the Johansen Cointegration Test, while short-term information transfer is assessed via the Granger Causality Test. When cointegration is identified, a Vector Error Correction Model (VECM) is applied. Consistent with the literature, the findings indicate that the futures market typically leads the spot market, prices exhibit cointegrated behavior in both the short and long term, and information flow can be bidirectional. It has been concluded that the implemented economic policies and market regulations affect the price balance between spot and futures contracts, leading to positive or negative deviations from the balance, which may create arbitrage opportunities.
Benzer Tezler
- Pay Futures sözleşmeleri ile Futures sözleşmelerine konu dayanak varlıkların spot piyasa fiyat oynaklığı arasındaki nedensellik ilişkisi: Borsa İstanbul'da Futures sözleşmelerine dayanak varlık olan paylarda bir inceleme
Causality relationship between volume of single stock Futures and volatility of their underlying assets in spot market: A study of Stocks as the underlying asset of Futures contracts in Borsa İstanbul
İBRAHİM EFE
- Pay senedi endeksleri ile endeks vadeli işlemler arasındaki volatilite ilişkisi: Türkiye ve dünya örnekleri arasında karşılaştırmalı analiz
The relationship in volatility between equity indexes and index future transactions: A comparative analysis between Turkish and world examples
MEHMET ERASLAN
- BIST endeks vadeli işlem pazarında portföy korunmasına yönelik bir uygulama
An application to identify portfolio protection to BIST index futures market
HİLAL YAŞAR
- Katılım bankalarında gecikmiş alacakların yönetimi ve yeniden yapılandırma
Non performing loans' management and credit rescheduling in participatory banks
MUSTAFA DERECİ
Doktora
Türkçe
2022
Bankacılıkİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesiİslam Ekonomisi ve Finansı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TABAKOĞLU