Bedreddin Mahmûd Amasyavî- Vesîletü'l-Mahmûdiye (giriş, inceleme, metin, dizin)
Bedreddin Mahmoud Amasyavî - Vesîletu'l-Mahmûdiye (introduction, analysis, text, index)
- Tez No: 949487
- Danışmanlar: PROF. DR. EROL ÖZTÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 1307
Özet
Vesiletü'l-Mahmûdiye Bedreddin Mahmûd Amasyavî tarafından Eski Anadolu Türkçesi ile yazılmış bir eserdir. Bedreddin Mahmûd Amasyavî bu eserini Yazıcıoğlu Mehmed'in edebiyatımızda Muhammediye ismiyle yazılmış ilk eser olma özelliğini gösteren eserine nazire olarak yazmıştır. Yazıcıoğlu bu eserini Meġaribü'z-zamân adlı Arapça eserinden nazmen tercüme etmiştir. Muhammediye yazıldığı dönemde hem edebi çevrelerce hem de halk tarafından rağbet görmüş bir eser olarak tarif edilmektedir. Gördüğü ilgi ile çeşitli dini merasimlerde mevlid gibi okunduğu, çoğu kişinin eseri baştan sona ezberlediği belirtilmektedir. Bu bakımdan Muhammediye'nin geniş kitlelere tesir ettiği bilinmektedir. Fakat eserin dili yer yer halkın anlayamayacağı bir seviyeye çıkmaktadır. Muhammediye'ye gerek topladığı beğeniler neticesinde gerekse dilinin ağırlığı yönünden aldığı eleştiri nedeniyle o dönem ve sonrasındaki şairler tarafından nazireler yazılmıştır. Bedreddin Mahmûd Amasyavî tarafından yazılan Vesîletü'l-Mahmûdiye, Muhammediye'ye nazire olarak yazılan bir eserdir. Bu eser kaynaklarda Vesîle, Vesîletü'l-Mahmûdiye, Mahmûdiye isimleri ile geçmektedir. Eser, II.Bayezid'in saltanatı yıllarında yazılarak sultana sunulmuştur. Çalışma giriş, inceleme, metin, dizin bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş kısmında eser ve müellif hakkında bilgiler verilmiştir. İnceleme kısmında eserin yazım özellikleri, ses ve şekil bilgisi ele alınmıştır. Metin bölümünde eserin belirlenen iki nüshası edisyon kritik yapılmıştır. Dizin bölümünde eserin gramatikal indeksi verilmiştir. Çalışmanın sonunda Türk edebiyatında günümüze kadar gün yüzüne çıkmamış olan bir metni edebiyatımıza kazandırmak, eserin dil özelliklerini belirlemek, eserin müellifi olan Bedreddin Mahmûd Amasyavî'nin hayatı, edebî kişiliği, eserleri, Türk edebiyatındaki yeri hakkında ayrıntılı bilgiler ortaya koyarak müellifin tanınmasını sağlamak amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Vesiletü'l-Mahmûdiye is a work written in Old Anatolian Turkish by Bedreddin Mahmoud Amasyavî. Bedreddin Mahmoud Amasyavî wrote this work as a parallel verse to Yazıcıoğlu Mehmed's work, which is the first work written in our literature under the name Muhammediye. Yazıcıoğlu translated this work in verse from the Arabic work called Meġaribü'z-zamân. Muhammediye is described as a work that was popular both in literary circles and among the public at the time it was written. It is stated that due to the interest it received it was read like a mawlid in various religious ceremonies and that most people memorized the work from beginning to end. In this respect, it is known that Muhammediye influenced large masses. However, the language of the work sometimes reaches a level that the public cannot understand. Both as a result of the admiration it received and the criticism it received in terms of the weight of its language, parallel verses were written for Muhammediye by poets of that period and later. Vesîletü'l-Mahmûdiye, written by Bedreddin Mahmoud Amasyavî, is a work written as a parallel verse to Muhammediye. This work is referred to in the sources as Vesîle, Vesîletü'l-Mahmûdiye, Mahmûdiye. The work was written during the reign of Bayezid II and presented to the sultan. The work consists of introduction, review text, and index sections. Information about the work and the author is given in the introduction section. The writing characteristics, sound and morphology of the work are discussed in the review section. In the text section, two copies of the work were critically reviewed. The grammatical index of the work is given in the index section. At the end of the study, it is aimed to introduce a text that has not been brought to light in Turkish literature until today, to determine the linguistic features of the work, to ensure that the author is known by providing detailed information about the life, literary personality, works and place of the author of the work in Turkish literature, who is Bedreddin Mahmoud Amasyavî.
Benzer Tezler
- Bedreddin Mahmûd'un hayatı, eserleri, edebî kişiliği ve Fevz ü Felâh Mesnevisi (İnceleme-metin)
Bedreddin Mahmûd and his life, works, literary personality and his Fevz ü Felâh Mathnawi (Examination-text)
ALİ KAVAKLI
Doktora
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAMİ TURAN
- Bedreddin Mahmud el-'Aynî'nin 'er-Ravzatu ez-Zâhir fî Sîreti el-Melik ez-Zâhir Tatar' adlı eserinin tahkik ve tahlili
Content and analysis of Badr al-Dîn Mahmud al-'Aynî's al-Ravzatu al-Zâhir fî Sîreti al-Melik al-Zâhir Tatar
BARIŞ ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihMuş Alparslan ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA ÇIPLAK
- Muhammed Bedruddin Mahmud es-Sârûhânî'nin Müsenne'l-Münşî isimli eserinin edisyon kritiği
Muhammad Bedreddin Mahmud Essarûhan's object of the monument of Objective Myth
ABDULVASİ HAZNEVİ
Yüksek Lisans
Arapça
2020
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDUSSAMET BAKKALOĞLU
- Şeyh bedreddin'in fıkıhçılığı
Sheikh bedreddin as a scholar of islamic cannonical jurisprudence (fiqh)
AYHAN HIRA
- تنوير الضحى في إيلاف شأن المصطفى صلى الله عليه وسلم لمحمد بن محمود المغلوي الوفائي الرومي دراسة وتحقيق
Muhammed b. Bedreddîn Mahmûd el-Muğlavî'nin 'Tenviru'd-Duhâ fî Îlâfi Şe'ni'l-Mustafa' adlı eseri (5. Ayetten 11. Ayete kadar tahkîk çalışması)
ODAY HUSSEİN KHALEEAH
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULHEKİM AĞIRBAŞ