Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanılı erişkinlerde yeme farkındalığı, duygusal dayanıklılık, benlik saygısı ve çocukluk travmalarının ilişkisi
The relationship between mindful eating, resilience, self-esteem, and childhood traumas in adults diagnosed with attention deficit hyperactivity disorder
- Tez No: 949701
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP SARI
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: erişkin DEHB, yeme farkındalığı, duygusal dayanıklılık, benlik saygısı ve çocukluk çağı travmaları, adult ADHD, mindful eating, resilience, self-esteem, childhood trauma
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı DEHB'li ve sağlıklı erişkin bireylerin sosyodemografik ve klinik özelliklerini, yeme farkındalığını, duygusal dayanıklılığını, benlik saygısını ve çocukluk çağı travmalarını karşılaştırmaktır. Ayrıca DEHB'li erişkinlerin yeme farkındalığı, duygusal dayanıklılığı, benlik saygısı düzeyleri ve çocuk çağı travmalarının birbirleriyle ilişkisinin incelemektir. Yöntem: Çalışmaya 81 sağlıklı kontrol ve komorbid hastalığı olmayan 81 DEHB (Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu) tanılı hasta 81 hasta alındı. Katılımcılara, sosyodemografik klinik veri formu, DSM-5 Bozuklukları için Yapılandırılmış Klinik Görüşme (SCID-5), Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Kendi Bildirim Ölçeği, (ASRS), Barrat Dürtüsellik Ölçeği (BDÖ), Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ), Çocukluk Çağı Travma Ölçeği -Kısa Form (ÇÇTÖ-28), Yeme Farkındalığı Ölçeği (YFÖ-30), Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği (PDÖ), Hamilton Depresyon Ölçeği (HAM-D) uygulandı ve tüm katılımcılardan onam alındı. Ölçek sonuçları ve klinik veriler SPSS v25.0 ile analiz edildi. Bulgular: Çalışmamızda hastaların dürtüselliği, benlik saygısı ve çocukluk çağı travmaları anlamlı olarak kontrol grubundan yüksek bulunurken yeme farkındalığı ve duygusal dayanıklılığı anlamlı olarak kontrol grubundan düşük bulunmuştur. Hastaların yeme farkındalığı ve dürtüselliği arasında negatif yönlü, duygusal dayanıklılığıyla ise pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Hastaların duygusal dayanıklılığı ile benlik saygısı, çocukluk çağı travmaları ve dürtüselliği arasında negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Regresyon analizlerinde ise yüksek yeme farkındalığı, DEHB tanısının yokluğu ile bağımsız olarak ilişkili bulunmuştur. Düşük benlik saygısı DEHB tanısı varlığı ile bağımsız olarak ilişkili bulunmuştur. DEHB belirtilerinin farkında olma durumu ile düşük duygusal dayanıklılık, düşük benlik saygısı bağımsız olarak ilişkili bulunmuştur. Sonuç: Sonuçlar kontrol grubu ile DEHB grubu arasında benlik saygısı, duygusal dayanıklılık, yeme farkındalığı ve çocukluk çağı travmaları arasında farklılıklar olduğunu ortaya koymuştur. Regresyon analizi sonuçları ise DEHB ve diğer değişkenlerle ilgili olabilecek faktörleri ortaya koymuştur. Sonuçlarımızın gelecekte yapılacak daha büyük örneklemli ve uzunlamasına çalışmalara katkı sağlayacağını düşünüyoruz.
Özet (Çeviri)
Objective: The aim of this study is to compare the sociodemographic and clinical characteristics, mindful eating, resilience, self-esteem, and childhood trauma experiences of adults with ADHD and healthy controls. Furthermore, it seeks to examine the interrelationships among mindful eating, resilience, self-esteem, and childhood trauma in adults diagnosed with ADHD. Method: The study included 81 adults diagnosed with ADHD without any comorbid psychiatric disorders and 81 healthy controls. All participants were evaluated using a sociodemographic and clinical data form, the Structured Clinical Interview for DSM-5 Disorders (SCID-5), the Adult ADHD Self-Report Scale (ASRS), the Barratt Impulsiveness Scale (BIS), the Rosenberg Self-Esteem Scale (RSES), the Childhood Trauma Questionnaire–Short Form (CTQ-28), the Mindful Eating Questionnaire (MEQ), the Psychological Resilience Scale (PRS), and the Hamilton Depression Rating Scale (HAM-D). Informed consent was obtained from all participants. Scale scores and clinical data were analyzed using SPSS version 25.0. Results: In our study, individuals with ADHD had significantly higher levels of impulsivity, lower self-esteem, and more childhood trauma compared to the control group, while they had significantly lower levels of mindful eating and resilience. Among patients with ADHD, mindful eating was negatively correlated with impulsivity and positively correlated with resilience. Resilience was negatively correlated with impulsivity, childhood trauma, and low self-esteem. In regression analyses, higher levels of mindful eating were independently associated with the absence of an ADHD diagnosis. Lower self-esteem was independently associated with the presence of ADHD. Awareness of ADHD symptoms was independently associated with lower resilience and lower self-esteem. Conclusion: The results reveal significant differences between the ADHD and control groups regarding self-esteem, emotional resilience, mindful eating, and childhood traumas. The regression analysis identified factors potentially associated with ADHD and other related variables. Our findings suggest that future studies with larger and longitudinal samples could contribute to a better understanding of these relationships
Benzer Tezler
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanılı erişkinlerde yeme bozukluğu belirtileri bilişsel esneklik ile ilişkili mi?
Are eating disorder symptoms associated with cognitive flexibility in adults diagnosed with attention deficit hyperactivity disorder?
SELİN KARAKAYA ÇADIRCİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEDRİYE ÖNCÜ ÇETİNKAYA
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda duygu düzenleme güçlüğünün yeme tutumları ve yeme bozukluğu ile ilişkisi
The relationship between emotion regulation difficulty and eating attitudes and eating disorder in attention deficit hyperactivity disorder
TUĞBA YENİÇERİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER AKİL ÖZER
- Yeme bozukluğu hastalarında dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun klinik görüşme ve özbildirim ölçekleriyle değerlendirilmesi ve karşılaştırılması
Evaluation and comparison of attention deficit hyperactivity disorder in eating disorder patients by clinical interview and self-report scales
SELİN AKIŞIK GENÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Psikiyatriİstanbul ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAŞAK YÜCEL
- Erişkin dikkat eksikliği / hiperaktivite bozukluğunda gece yeme bozukluğu ve dürtüsellik ilişkisinin araştırılması
An investigation of the relationship between night eating syndrome and impulsivity in adult attentive deficite / hyperactivity disorder patients
SONAY ZABUN ERÇALIŞKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERAP ERDOĞAN TAYCAN
- Erişkinlerde yavaş bilişsel tempo ile obezite ilişkisi: Kronobiyoloji ve yeme davranışları üzerine bir çalışma
The relationship between sluggish cognitive tempo and obesity in adults: A study on chronobiology and eating behaviors
BERK TURAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA SOLMAZ