Geri Dön

Yahudilik ve Hıristiyanlıkta Buhur sunuları

Incense offerings in Judaism and Christianity

  1. Tez No: 949948
  2. Yazar: AYŞE ÖZDAMAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NERMİN ÖZTÜRK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Tarih, Religion, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Dinler Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 149

Özet

Tarih boyunca insanlar, görünmeyen alemle iletişim kurma arayışında farklı semboller, nesneler ve ritüeller geliştirmiştir. Bu çabaların en dikkat çekici ve yaygın örneklerinden biri, çeşitli kokulu reçinelerin ve bitkisel karışımların yakılmasıyla elde edilen buhur sunularıdır. Coğrafyalar ve kültürler değişse de buhurun kullanımı çoğunlukla benzer amaçlara yönelmiştir: Tanrı'nın hoşnutluğunu kazanmak, kutsal mekânı arındırmak, kötü ruhları uzaklaştırmak veya dua ile Tanrı'ya yükseldiği düşünülen sembolik bir araç sunmak. Yandıkça dumanı göğe yükselen buhur hem maddi hem de manevi düzlemde ibadetlerin bir parçası olmuş; zamana ve mekâna kutsallık kazandıran bir unsur olarak kabul edilmiştir. Yahudi geleneğinde buhur, özellikle Musa döneminde ritüel nitelik kazanmıştır. Tanrı'nın doğrudan buhur sunusunu emrettiği anlatılar, Tora'da ayrıntılı biçimde yer almakta; hangi maddelerin kullanılacağı, buhurun nasıl hazırlanacağı ve nerede sunulacağı açık biçimde belirtilmektedir. Buhur sunağı, Mişkan'da en kutsal bölüm olan Kutsallar Kutsalının hemen önünde yer almakta ve yalnızca Harun ile onun soyundan gelen kahinler tarafından kullanılmaktadır. Bu durum, buhurun sadece iii ritüel bir malzeme olmadığını, aynı zamanda Tanrı'nın varlığını temsil eden bir aracı işlevi gördüğünü göstermektedir. Yahudi kutsal metinlerinde“ketoret”adıyla geçen buhur sunusu hem günlük hem de özel günlerde tekrar eden bir uygulama olarak ibadet hayatına yerleşmiştir. Zaman içinde bu uygulama Süleyman Mabedinde de sürdürülmüş, ancak Mabedin yıkılmasıyla birlikte bu ritüel fiilî anlamda sona ermiş, hatırlatıcı ve sembolik bir unsur olarak Yahudi geleneğinde yaşamaya devam etmiştir. Hristiyanlık ise başlangıçta buhura mesafeli yaklaşmıştır. Özellikle ilk Hristiyan topluluklar, Roma İmparatorluğu'nun çoktanrılı tapınaklarında kullanılan buhur sunularına karşı durarak, Tanrı'ya sadakatin göstergesi olarak bu ritüelden uzak durmuşlardır. Bazı dönemlerde buhur sunmayı reddetmek, Hristiyan kimliğinin ve iman sadakatinin bir kanıtı hâline gelmiş ve bu nedenle birçok Hristiyan zulme uğramıştır. Bununla birlikte, zaman içinde — özellikle Roma'nın Hristiyanlığı resmî din olarak kabul etmesiyle — kilise ritüellerine Eski Ahit kökenli semboller ve uygulamalar dâhil edilmiş, buhur da bu dönüşümün bir parçası olarak yeniden anlamlandırılmıştır. Bugün hem Doğu Ortodoks Kilisesi hem de Katolik Kilisesi buhuru litürjik yaşamın vazgeçilmez bir ögesi olarak kullanmaktadır. Evharistiya Ayini başta olmak üzere birçok kutsal törende buhur, Tanrı'nın kutsamasını celbeden, mekânı arındıran ve ibadet atmosferini derinleştiren bir araç olarak yer almaktadır. Modern Hristiyan ibadetlerinde buhurun görsel ve kokusal etkisi, dua, kutsama ve Tanrı'ya yaklaşma arzusu ile birleşerek çok katmanlı bir tecrübe sunmaktadır. Bu tez çalışması, Yahudilik ve Hristiyanlık geleneklerinde buhur sunusunun tarihsel, teolojik ve ritüel boyutlarını incelemeyi amaçlamaktadır. Antik metinlerden günümüz litürjik uygulamalarına kadar geniş bir yelpazede buhurun nasıl şekillendiği, hangi anlam katmanlarıyla yüklendiği ve hangi değişim süreçlerinden geçtiği ele alınacaktır. Söz konusu inceleme, sadece tarihsel bir ritüelin izini sürmekle kalmayacak; aynı zamanda buhurun kutsalla temas kurmadaki sembolik gücünü ve dinî tecrübe içindeki yerini de anlamaya yönelik olacaktır.

Özet (Çeviri)

Throughout history, human beings have developed various symbols, objects, and rituals in their quest to communicate with the unseen, the divine, or the transcendent. Among the most notable and widespread of these practices is the burning of fragrant substances—commonly referred to as incense offerings. While differing in form across regions and cultures—sometimes consisting of herbs, resins, or aromatic oils—incense has consistently served similar purposes: to please the deity, to sanctify a space, to drive away evil spirits, and to act as a symbolic bridge between the visible and the invisible. As its smoke rises upward, incense has come to embody the ascent of prayer and the invocation of divine presence in countless religious traditions. In Jewish tradition, incense gained an institutionalized form particularly during the time of Moses. The command to offer incense is detailed explicitly in the Torah, including the specific ingredients to be used, the method of preparation, and the design and placement of the incense altar within the Tabernacle. Located directly in front of the Holy of Holies, the incense altar signified the central role incense played in mediating divine presence. The offering of incense—referred to in Hebrew as vi ketoret—was entrusted solely to Aaron and his descendants, who were consecrated for this sacred duty. These rituals emphasized incense not merely as a sensory element, but as a symbol of divine intimacy, purification, and sanctification. Rabbinic tradition would later expand upon these practices with legal and theological interpretations that preserved incense in memory and liturgical expression long after the physical Temple was destroyed. In Christianity, the use of incense was initially met with hesitation. Early Christians, seeking to distinguish themselves from Roman imperial religion, rejected the act of offering incense to pagan gods as a betrayal of their monotheistic faith. In many cases, refusing to offer incense became a litmus test of Christian fidelity and often led to persecution. However, with the rise of imperial Christianity—particularly after Emperor Constantine's Edict of Milan—the Church began to re-appropriate various Old Testament symbols, including incense, into its liturgical life. Over time, incense became an integral part of Christian worship, particularly within the Eastern Orthodox and Roman Catholic traditions. Today, incense is regularly used during the Eucharistic liturgy and other sacramental celebrations, serving to sanctify the space, accompany prayers, and elevate the spiritual ambiance of the ritual. The visual and olfactory dimensions of incense thus play a powerful role in shaping the worship experience, making the sacred more tangible and inviting the faithful into deeper communion with the divine. This thesis aims to explore the historical, theological, and ritual significance of incense offerings within both Jewish and Christian contexts. It seeks to trace the development of incense from its biblical origins through its various transformations across time and tradition. Beyond mere historical curiosity, this study endeavors to uncover the enduring symbolic power of incense as a medium of sanctification, divine encounter, and sacred memory.

Benzer Tezler

  1. Los Personajes y los temas en las novelas de unamuno

    Başlık çevirisi yok

    HALE GÖKNAR

    Doktora

    İspanyolca

    İspanyolca

    1989

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    İspanyol Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUZAFFER ARIKAN

  2. Siyonizmin penceresinden Arap-İsrail çatışmalarının Orta Doğu'daki güç dengesine yansımaları

    The reflection of Arab-İsrael clash to the balance of power at the Middle East from zionism perspective

    MUSTAFA TORLAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Siyasal BilimlerKadir Has Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. UĞUR ÖZGÖKER

  3. Yahudilikte ve Hıristiyanlıkta kardeşlik anlayışı

    The understanding of brotherhood in Judaism and Christianity

    MUHAMMET YEŞİLYURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    DinAtatürk Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KEMAL POLAT

  4. İlahi dinlerde kadının statüsü: Yahudilik - Hıristiyanlık - İslamiyet

    The status of woman in the divine religions: Judaism - Christianity - Islam

    PARİ ALASKAROVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DinSüleyman Demirel Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUHARREM YILDIZ

  5. Stretching the boundaries of the covenant: The new perspective on Paul and the abolishment of the Jewish law in the classic Christian tradition

    Antlaşmanın sınırlarını genişletmek: Pavlus'a yeni bakış açısı ve klasik hıristiyan geleneğinde Yahudi yasasının kaldırılması

    DANİEL DE OLIVEIRA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    DinBursa Uludağ Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BÜLENT ŞENAY