Geri Dön

Saidiye Hanlığı (1514-1762)

Saidiye Khanate (1514-1762)

  1. Tez No: 949962
  2. Yazar: MEHMET NURİ TEĞEK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HAVA SELÇUK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Saidiye Hanlığı, Said Han, Doğu Türkistan, Yarkend, Saidiye Khanate, Said Khan, East Turkestan, Yarkend
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 133

Özet

Bu araştırmada, Said Han'ın mücadeleleri ve sonrasında Doğu Türkistan'da kurmuş olduğu Saidiye Hanlığı incelenmiştir. Said Han, Türkistan bölgesinde Özbeklerle olan mücadelesini kaybettikten sonra Doğu Türkistan bölgesine yönelmiş ve burada 50 yıldır hüküm süren Duğlat kabilesine mensup Mirza Ebubekir'i yenilgiye uğratarak 3 Eylül 1514 yılında Yarkend'i ele geçirmiş ve kendi adıyla anılacak olan Saidiye (Yarkend) Hanlığı'nı kurmuştur. Çalışmamızda Saidiye Hanlığı'nın siyasi tarihi başta olmak üzere Babür Devleti, Kırgızlar, Kazaklar, Özbekler ve Tibet Budistleri ile olan siyasi ilişkileri ele alınmıştır. Doğu Çağatay Hanlığı'nın devamı niteliğinde olan Saidiye Hanlığı 1696 yılına kadar 182 yıl siyasi hayatını devam ettirmiş ve bu dönemden sonra bu bölgede Hocalar söz sahibi olmuşlardır. Akdağlı ve Karadağlı olarak ikiye bölünen Hocalar Saidiye Hanlığı'nın yıkılmasında en önemli unsurlardan birisi olmuşlardır. Birbirleriyle sürekli olarak mücadele içerisinde olan bu hocalar grubu hakimiyet uğruna Cungar Hanlığı, Tibet Budistleri ve Çin ile iş birliği yaparak bölgenin güçten düşmesine neden olmuşlar ve bunun neticesinde 1759 yılında Doğu Türkistan bölgesinde Birinci Çin İstilası gerçekleşmiştir. Çalışmamızda Çin istilası nedeniyle meydana gelen ve çoğunluğu Hocalar tarafından çıkarılan isyanlara da değinilerek 1911'e kadar olan dönem incelenmiştir. Bu araştırma konusu Saidiye Hanlığı hakkında ülkemizde yapılan çalışmaların yok denecek derecede az olmasından dolayı seçilmiş ve literatüre katkı sağlanması amaçlanmıştır. Saidiye Hanlığı hakkında literatür taraması yapılmış ve Türkçe kaynaklar ışığında bu dönem incelenmiştir.

Özet (Çeviri)

In this study, Said Khan's struggles and the Saidiye Khanate he established in East Turkistan are analyzed. After losing his struggle with the Uzbeks in the Turkestan region, Said Khan headed to the East Turkestan region, where he defeated Mirza Abu Bakr of the Duglat tribe, who had ruled for 50 years, captured Yarkend on September 3, 1514 and established the Saidiye (Yarkend) Khanate, which will be known by his own name. In our study, the political history of Saidiye Khanate and its political relations with the Mughal State, Kyrgyz, Kazakhs, Uzbeks and Tibetan Buddhists are discussed. The Saidiye Khanate, which was a continuation of the Eastern Chagatai Khanate, continued its political life for 182 years until 1696 and after this period, the Khojas had a say in this region. The Khojas, divided into Akdagli and Karadagli, were one of the most important factors in the collapse of the Saidiye Khanate. This group of teachers, who were in constant struggle with each other, collaborated with the Cungar Khanate, Tibetan Buddhists and China for the sake of dominance, causing the region to weaken, and as a result, the First Chinese Invasion took place in the East Turkestan region in 1759. In our study, the period until 1911 is examined by mentioning the rebellions that occurred due to the Chinese invasion and mostly by the Khojas. This research topic was chosen due to the fact that there are almost no studies on Saidiye Khanate in our country and it is aimed to contribute to the literature. A literature review was conducted on the Saidiye Khanate and this period was analyzed in the light of Turkish sources.

Benzer Tezler

  1. Ehet Turdi'nin Beḫtsiz Se'idiye romanındaki türemiş kelimeler üzerine tarihsel-karşılaştırmalı inceleme

    Historical-comparative analysis on derived words in Ehet Turdi's novel Beḫtsiz Se'idiye

    EBRU KARAMAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜLYA KASAPOĞLU ÇENGEL

  2. Hocalar devri

    Başlık çevirisi yok

    İKLİL KURBAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1992

    TarihHacettepe Üniversitesi

    PROF.DR. ÖZKAN İZGİ

  3. Mançular Döneminde Çin'in Doğu Türkistanı ele geçirme mücadelesi

    Başlık çevirisi yok

    MAIWULA WUSHOUER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Tarihİstanbul Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUALLA YÜCEL

  4. H. 1311 ( M. 1893 ) tarihli Kastamonu Vilayeti Salnamesi' nin transkripsiyon ve değerlendirilmesi

    Transcription and evaluation of yearbook of Kastamonu Province (AS 1311 (AD. 1893)

    UĞUR İNAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    ArşivErciyes Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. ŞAKİR BATMAZ

  5. Astrofiziksel koşullar altında Gamow-Teller geçişlerinin incelenmesi

    Study of Gamow-Teller transitions under astrophysical conditions

    ŞADİYE ÇAKMAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Fizik ve Fizik MühendisliğiCelal Bayar Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TAHSİN BABACAN

    PROF. DR. JAMEEL-UN NABI