Türkiye'de üretim süreçleri ve kavramlar bağlamında atölye çömlekçiliği
Studio pottery in the context of production processes and concepts in Turkey
- Tez No: 950047
- Danışmanlar: PROF. MEZİYET AYŞE BALYEMEZ
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Seramik ve Cam Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Seramik Tasarımı Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 205
Özet
Binlerce yıllık bir geleneğe sahip çömlekçilik, günlük kullanım nesnelerinin üretimi için gelişmiş bir meslek, aynı zamanda bir zanaattır. Zanaat kavramı, bir üretimde yalnızca işleve değil, tekniğe ve ustalığa, estetiğe ve sanatsal dokunuşa da değer verilen bir tanımı içermektedir. Dünyadaki birçok medeniyet kendi çömlekçilik kültürünü geliştirerek ortaya farklı teknik, form, akım ve düşünceler ortaya çıkarmıştır. Anadolu coğrafyası da seramik ve çömlekçilik açısından önemli üretim merkezlerine sahiptir. Anadolu çömlekçiliği estetik değer, form ve teknik yetkinliği açısından çok gelişmiş örnekler içermektedir. Ancak günümüze gelene kadar değişen kültür ve gelişen teknolojiye rağmen binlerce yıllık Anadolu çömlekçiliği gelenek değerini koruyamamış, tersi yönde değersizleşerek bugün kaybolan bir zanaat haline gelmiştir. Cumhuriyet döneminde seramik eğitiminin gelişmesiyle, birçok eğitimci ve sanatçı, Anadolu kültüründen beslenerek sanatsal üretimler yapmış ve geleneği kısmen de olsa canlandırmıştır. 18. yüzyıl İngiltere'sinde gerçekleşen endüstri devrimi, üretim süreçlerini, araçlarını ve üretime dair kavramların kökünden değiştiği bir dönemi başlatmıştır. Bu dönemde sosyal ve ekonomik hayatta değişen dengeler, bu kültürü yeniden şekillendirmiştir. Japonya'da halk sanatı düşüncesiyle şekillenen Mingei hareketi, endüstrinin gelişimiyle ortadan kaybolan zanaatları desteklemek için İngiltere'de ortaya çıkan atölye çömlekçiliğine referans olmuştur. Martin Kardeşler, Bernard Leach, Shoji Hamada, Lucie Rie, Hans Coper ve Peter Voulkos gibi atölye çömlekçileri, üretime dair süreçler ve kavramları değişime uğratarak bu düşüncenin temellerini ortaya koymuşlardır. Bu çalışmada Japonya'dan kaynak bularak İngiltere'de filizlenen ve dünyaya yayılan atölye çömlekçiliğinin kavramsal boyutları ve üretim süreçleri araştırılmış, bu hareketin Türkiye'deki çömlekçiliğe etkileri karşılaştırmalı olarak araştırılmıştır. Çalışmanın kişisel uygulamalar bölümünde, yaratıcılık, malzeme, üretim teknikleri ve form bağlamında gerçekleştirilen atölye üretimlerine yer verilmiş, zanaat ve sanat kavramları kişisel bakış açısıyla değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Pottery, which has a tradition of thousands of years, is a profession developed for the production of everyday use objects, and it is also a craft. The concept of craft includes a definition that values not only function but also technique, mastery, aesthetics and artistic touch in a production. Many civilizations in the world have developed their own pottery culture and have created different techniques, forms, trends and ideas. The Anatolian geography also has important ceramics and pottery production centers. Anatolian pottery includes very advanced examples in terms of aesthetic value, form and technical competence. However, despite the changing culture and developing technology, Anatolian pottery, which has been around for thousands of years, has not been able to preserve its traditional value. On the contrary, its value has dramatically declined and it has become a lost craft today. With the development of ceramic education during the Republic period, many educators and artists produced artistic products inspired by Anatolian culture and partially revived the tradition. The industrial revolution that took place in 18th century England initiated a period in which production processes, tools and concepts related to production changed radically. During this period, the changes in social life and economic conditions have reshaped the culture. The Mingei movement, shaped by the idea of folk art in Japan, became a reference to studio pottery that emerged in England to support the crafts that disappeared with the development of industry. Studio potters such as the Martin Brothers, Bernard Leach, Shoji Hamada, Lucie Rie, Hans Coper and Peter Voulkos revealed the foundations of this idea by changing the production processes and concepts. In this study, the conceptual dimensions and production processes of studio pottery, which originated in Japan and sprouted in England and spread to the world, were investigated, and the effects of this movement on pottery in Turkey were comparatively investigated. In the personal practices section of the study, studio productions carried out in the context of creativity, material, production techniques and form were included, and the concepts of craft and art were evaluated from a personal perspective.
Benzer Tezler
- Design studio learning for developing creative skills in children: Insights from Arkki Türkiye
Çocuklarda yaratıcı becerilerin geliştirilmesi için tasarım stüdyosu modeli: Arkki Türkiye'den içgörüler
LARA DİVRİŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DENİZ LEBLEBİCİ BAŞAR
- Bauhaus'dan köy enstitülerine ekolojik eğitim ve zanaatkarlık
Ecological education and craftsmanship from Bauhaus to village institute
ASENA KÜBRA İMREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkGebze Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEVENT ARIDAĞ
- Formel ve enformel kamusal mekan: ataşehir barbaros mahallesi ortak mekanlar ve kullanim pratikleri
Formal and informal public space: common spaces and usage practices in ataşehir barbaros neighbourhood
SİDAL ÇAKIR DÜNDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ERKÖK
- Dijital kültür bağlamında geleneksel ekolojik bilgi ve coğrafi işaretli ürünlerin değerlendirilmesi
Evaluation of traditional ecological knowledge and geographically marked products in the context of digital culture
ÖZLEM AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEBİ ÖZDEMİR