Determinants of domestic value-added based competitiveness in exports: The case of Turkish manufacturing industry
İhracatın yurt içi katma değer temelli rekabet gücünün belirleyenleri: Türkiye imalat sanayii örneği
- Tez No: 950114
- Danışmanlar: PROF. DR. ARZU SEYHAN AKKOYUNLU VIGLEY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
Küreselleşmenin artması ile birlikte dünya ekonomisindeki karşılıklı bağlılık seviyesi oldukça yüksek bir düzeye ulaşmıştır. Özellikle 1990'lı yıllardan itibaren üretim süreçlerinin parçalanması giderek önem kazanmış ve bu durum, küresel değer zinciri ile katma değere dayalı ticaret gibi kavramların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu bağlamda, çalışma, karşılaştırmalı üstünlüklerin ölçümünde kullanılan geleneksel Balassa Endeksi'ni katma değer perspektifiyle yeniden ele alarak daha derin bir analiz imkânı sunmayı amaçlamaktadır. Bu analitik çerçevede, 2006–2020 dönemi için Türkiye imalat sanayi sektörlerinin Yurtiçi Katma Değer Temelli karşılaştırmalı üstünlüğünü belirleyen faktörler incelenmektedir. Çalışmada Sabit Etkiler, İki Aşamalı En Küçük Kareler ve Sistem Genelleştirilmiş Momentler Yöntemi tahmincileri kullanılarak panel veri analizi gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgular, araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) faaliyetlerinin tüm tahmin yöntemlerinde Yurtiçi Katma Değer Temelli Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler üzerinde istatistiksel olarak anlamlı pozitif bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Ayrıca, küresel değer zinciri (GVC) katılımı, doğrudan yabancı yatırım girişleri, verimlilik ve sermaye yoğunluğu Sabit Etkiler modeli altında anlamlı belirleyiciler olarak ortaya çıkarken, GVC katılımı ve sermaye yoğunluğu 2SLS tahmini kapsamında anlamlı bulunmuştur. Bu çalışmanın bulguları, Türkiye'nin ithal montaj yoluyla entegrasyon modelinden, yenilik, teknolojik kapasite ve yerli değer zincirinin güçlendirilmesine dayalı bir modele geçmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
With the advancement of globalization, the degree of interconnectivity in the world economy has reached an unprecedented scale. Especially after the 1990s, the fragmentation of production activities has gained significant importance, leading to the emergence of concepts of global value chain and trade in value added. In this context, the study extents the conventional Balassa Index of Revealed Comparative Advantage by incorporating a value-added perspective to provide a more nuanced measurement of comparative advantage. Within this analytical framework, the study investigates the determinants of Domestic Value Added (DVA) based comparative advantage for the Turkish manufacturing industry over the period 2006–2020. The study conducted a panel data analysis by using Fixed Effects (FE), Two-Stage Least Squares (2SLS), and System Generalized Method of Moments (System GMM) methods. The results indicate that research and development (R&D) activities have a statistically significant positive impact on DVA-RCA across all estimation methods. Furthermore, global value chain (GVC) participation, foreign direct investment (FDI) inflows, productivity, and capital intensity are found to be significant determinants under the Fixed Effects model, while GVC participation and capital intensity remain significant in the 2SLS estimation. The findings of this study reveal that Türkiye should transition from a model of integration through imported assembly toward one grounded in innovation, technological capacity, and domestic value chain strengthening.
Benzer Tezler
- Türkiye'de yapısal uyum politikalarının emek piyasası ve gelir dağılımına etkileri
The Effects of structural adjustment policies on labor market and income distribution in Turkey
ÖZLEM ONARAN
- Gelişmekte olan ülkelere yönelik uluslararası sermaye hareketleri ve Türkiye
International capital flaws to emerging markets Turkey
SERKAN ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
EkonomiMarmara ÜniversitesiSermaye Piyasası ve Borsa Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ÖZLEM KOÇ
- Döviz kurunu belirleyen faktörler ve kur riski
Determination of foreign exchange rates and foreign exchange risk
MEHMET COŞKUN ÖZAVNİK
- Essays on global value chains and their macroeconomic effects
Küresel değer zincirleri ve makroekonomik etkileri üzerine makaleler
ABDULLAH ALTUN
- Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ihracat bağımlı verimlilik yayılması etkisi: Türkiye imalat sanayi örneği
The effect of foreign direct investment on productivity spillover within the context of export: Turkish manufacturing industry
FELOR EBGHAEI
