Davranışsal finans perspektifinde bilişsel ve duygusal eğilimlerin yatırımcı kararlarına etkisinin incelenmesi: otomotiv sektörü çalışanları üzerine bir uygulama
Examining the effect of cognitive and emotional tendencies on investor decisions in behavioral finance perspective: an implementation on automotive sector employees
- Tez No: 950284
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN KIRBAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Muhasebe ve Finansal Yönetim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
Bu çalışma, bireylerin yatırım kararlarını yalnızca rasyonel beklentiler ve ekonomik göstergelere dayanarak açıklamaya çalışan geleneksel finans yaklaşımlarının ötesine geçerek, davranışsal finans kuramları çerçevesinde yeniden değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda çalışma, bireylerin yatırım davranışlarını etkileyen duygusal ve bilişsel eğilimleri analiz ederek, yatırım kararlarının rasyonellikten hangi yönlerde ve ne düzeyde saptığını ampirik olarak ortaya koymayı hedeflemiştir. Araştırmanın temel motivasyonu, Türkiye'nin en büyük sanayi alanlarından biri olan otomotiv sektöründe çalışan bireylerin yatırım kararlarına etki eden davranışsal faktörleri tespit etmek, bu faktörlerin geleneksel finans kuramları ile ne ölçüde çeliştiğini değerlendirmek ve literatürde yer alan davranışsal finans teorileriyle örtüşen örüntüleri saptamaktır. Otomotiv sektöründe hizmet vere 417 çalışan üzerinde çevrimiçi anket uygulaması ile yürütülen araştırmada bireylerin yatırım kararları rasyonellikten saptığı; yatırım kararlarında duygusal ve bilişsel eğilimlerin etkisiyle şekillendiği sonucuna varılmıştır. Aşırı güven, sürü davranışı ve aşinalık eğilimi şeklindeki davranışsal önyargılar katılımcıların yatırım kararlarında belirleyici olduğu ancak kayıptan/pişmanlıktan kaçınma eğilimin yatırımcıların finansal kararlarında anlamlı bir etkiye sahip olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Katılımcıların demografik özelliklerine göre; erkek katılımcıların kadın katılımcılara göre daha fazla aşırı güven ve sürü davranışı eğiliminde oldukları tespit edilirken; evli olanların bekâr olanlara göre daha fazla aşırı güven eğiliminde oldukları ancak bekârların ise evli olanlara göre daha fazla aşinalık eğiliminde oldukları sonucuna varılmaktadır. Bu bulgular, literatürde yer alan davranışsal finans teorileriyle büyük ölçüde uyum göstermektedir. Ayrıca, yatırımcı davranışlarının sadece ekonomik göstergelerle değil, bireysel psikoloji, sosyal etkileşim ve kültürel değerlerle de şekillendiği sonucuna varılmıştır. Bu yönüyle çalışma, davranışsal finans literatürüne teorik ve ampirik düzeyde katkı sunarken; yatırım danışmanları, politika yapıcılar ve bireysel yatırımcılara karar süreçlerinde dikkate almaları gereken çok boyutlu bir bakış açısı önermektedir.
Özet (Çeviri)
This study endeavors to reconceptualize individuals' investment decisions within the framework of behavioral finance theories, extending beyond the scope of traditional financial approaches that predominantly rely on rational expectations and macroeconomic indicators. By adopting a behavioral perspective, the research aims to empirically investigate the emotional and cognitive biases that influence investor behavior, thereby elucidating the dimensions and degree to which investment decisions deviate from the principles of rationality. The primary impetus for the study lies in identifying the behavioral factors that shape the investment decisions of individuals employed in Turkey's automotive industry one of the country's most prominent industrial sectors. It further seeks to evaluate the extent to which these factors contradict the assumptions of traditional financial theories, and to detect patterns aligned with the propositions of behavioral finance as established in the academic literature. In the research conducted with an online survey application on 417 employees serving in the automotive sector, it was concluded that investment decisions of individuals deviate from rationality; investment decisions are shaped by emotional and cognitive tendencies. It is concluded that behavioural biases in the form of overconfidence, herd behaviour and familiarity tendency are decisive in the investment decisions of the participants, but the tendency to avoid loss / regret does not have a significant effect on the financial decisions of investors. According to the demographic characteristics of the participants, it is found that male participants have more overconfidence and herding behaviour tendencies than female participants; married participants have more overconfidence tendencies than single participants, but single participants have more familiarity tendencies than married participants. These findings are largely consistent with the behavioural finance theories in the literature. Moreover, it is concluded that investor behaviour is shaped not only by economic indicators but also by individual psychology, social interaction and cultural values. In this respect, the study contributes to the behavioural finance literature at the theoretical and empirical level and suggests a multidimensional perspective for investment advisors, policy makers and individual investors to consider in their decision-making processes.
Benzer Tezler
- Davranışsal finans persfektifinde bireysel yatırımcıların yatırım kararlarını etkileyen faktörlerin incelenmesi: Bir araştırma
A research on investigation of factors affecting individual investors investing decisions with behavioral finance perspective
TOLGAHAN KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MaliyeBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiMuhasebe ve Finansal Yönetim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAYFUN YILMAZ
- Davranışsal finans perspektifinden Türkiye'deki portföy yönetim şirketlerinde çalışan portföy yöneticilerinin davranışlarının incelenmesi
Investigation of the behaviors of portfolio managers working in portfolio management companies in Turkey from the perspective of behavioral finance
EBRU ERLER
- Davranışsal finans perspektifinden bireysel finansal yatırım karar sürecindeki eğilimler: Yöneticiler ve aşırı özgüven üzerine bir araştırma
Tendencies in the individual financial investment decision process from the behavioral finance perspective: A research on managers and overconfidence
ALİ BULUT
- Finansal kriz dönemlerinde hisse senetleri fiyatlarının davranışsal analizi: Borsa İstanbul örneği
Behavioral analysis of stock prices during financial crises: The Case of Borsa İstanbul
MELTEM BUDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MaliyeAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Finans Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM KESKİN
- BIST 100'de bulunan firmaların bankalarla yaptığı döviz işlemlerinde kadın ve erkek finans yöneticilerinin davranış farklılıkları
Behavioral differences between male and female finance managers of BIST 100 firms about currency transactions with banks
YALÇIN ERGÜN
Doktora
Türkçe
2017
BankacılıkMarmara ÜniversitesiBankacılık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EBRU ÇAĞLAYAN AKAY