Geri Dön

Tam yargı davalarında mahkemeye erişim hakkı

Right of access to court in full trial proceedings

  1. Tez No: 950734
  2. Yazar: BİLGE NUR BAKIR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YASİN SÖYLER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Adil Yargılanma Hakkı, Mahkemeye Erişim Hakkı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, İdari Yargılama Hukuku, Tam Yargı Davaları, The right to a fair trial, the right of access to the court, the European Convention on Human Rights, administrative proceedings law, full judicial proceedings
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 147

Özet

Adil yargılanma hakkının bir unsuru olarak kabul edilen mahkemeye erişim hakkı, en basit haliyle kişilerin bir uyuşmazlığı mahkeme önüne taşıyabilmesini ifade etmektedir. Mahkemeye erişim hakkı, mutlak bir hak değildir. Diğer bir deyişle; herkesin, her uyuşmazlığı, her zaman yargı önüne getirebilmesine olanak tanımaz. Belli koşullarda sınırlandırılabilir. Bu doğrultuda mahkemeye erişim hakkının öncelikle ne olduğu ve hangi durumlarda, ne şekilde sınırlandırılabileceği hususu çalışmamız kapsamında ele alınacaktır. İdari dava türleri arasında yer alan ve idarenin eylem ve işlemlerinden doğan zararların tazmin edilmesi amacıyla açılan tam yargı davalarının açılabilmesi için mevzuatta bazı özel şartlar bulunmaktadır. Bu şartlar, kimi zaman farklı biçimlerde yorumlanabilmektedir. Bu yorumlar bazı durumlarda aşırı şekilci olup ilgililerin mahkemeye erişim hakkının ihlal edilmesine neden olabilmektedir. İdarenin işlem ve eylemlerinden doğan zararın tazmin edilmesi amacını taşıyan tam yargı davalarında, mahkemeye erişim hakkının ihlal edilmesi yargıya olan güveni de zedeleyebilmektedir. Bu çalışma kapsamında, idari yargılama hukukunda dava türleri arasında yer alan tam yargı davaları bağlamında mahkemeye erişim hakkının nasıl değerlendirildiği ve değerlendirilmesi gerektiği hususu akademik araştırmaya tabi tutulmuştur. Araştırma sürecinde tam yargı davalarına özgü durumlar açıklanmaya çalışılmıştır. Tam yargı davalarına özgü durumların, uygulamada nasıl yorumlandığı üzerinde durulmuştur. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin ve Anayasa Mahkemesinin, tam yargı davalarında mahkemeye erişim hakkına dair kararlarında hangi hususlar yönünden değerlendirme yapıldığına dikkat çekilmiştir. Ayrıca Danıştay'ın ve Bölge İdare Mahkemelerinin ilgili konularda kararlarına yer verilerek söz konusu kararlar mahkemeye erişim hakkı bağlamında değerlendirilmiştir. Tam yargı davaları için getirilen özel düzenlemeleri, bu düzenlemelerin yargı kararları uyarınca nasıl değerlendirildiğini, bu değerlendirmelerin kişilerin mahkemeye erişim hakkını ne ölçüde sınırlandırdığını ve sınırlandırmanın mahkemeye erişim hakkının ihlaline neden olup olmadığını bilmek, adaletin tam olarak tesis edilmesi adına büyük bir ehemmiyet arz etmektedir.

Özet (Çeviri)

The right of access to a court, which is recognized as an element of the right to a fair trial, simply means that individuals can bring a dispute before a court. The right of access to a court is not an absolute right. In other words, it does not allow everyone to bring every dispute before the court at any time. It may be limited under certain conditions. In this respect, the right of access to the court, what it is and under what circumstances and how it can be limited will be discussed within the scope of our study. There are some special conditions in the legislation for the filing of full remedy lawsuits, which are among the types of administrative lawsuits and which are filed for the compensation of damages arising from the actions and transactions of the administration. These conditions may sometimes be interpreted in different ways. In some cases, these interpretations are overly formalistic and may lead to violations of the right of access to court. Violation of the right of access to the court in full judicial proceedings, which aim to compensate the damages arising from the acts and actions of the administration, may also damage the trust in the judiciary. Within the scope of this study, the issue of how the right of access to the court is and should be evaluated in the context of full judgment actions, which are among the types of lawsuits in administrative proceedings law, has been subjected to academic research. In the research process, the situations specific to full judgment cases were tried to be explained. It has been emphasized how the situations specific to full judgment cases are interpreted in practice. In the decisions of the European Court of Human Rights and the Constitutional Court on the right of access to court in full remedy cases, it has been pointed out which aspects are evaluated. In addition, the decisions of the Council of State and the Regional Administrative Courts on the relevant issues are given and these decisions are evaluated in the context of the right of access to court. It is of great importance to know the special regulations introduced for full court cases, how these regulations are evaluated in accordance with judicial decisions, to what extent these evaluations limit the right of access to court and whether the limitation causes a violation of the right of access to court in order to fully establish justice.

Benzer Tezler

  1. Kamu ihalelerine karşı açılan davalarda dava açma ehliyeti

    Başlık çevirisi yok

    AHMET HAMİDİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    HukukAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA EBRU GÜNDÜZ

  2. Rights of future generation: Right to environment and access to natural resources

    Gelecek nesillerin hakları: Çevre hakkı ve doğal kaynaklara erişim

    AFRA TEREN GÜRLÜLER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DEMİRHAN BURAK ÇELİK

  3. Uluslararası tahkimde üçüncü taraf finansmanı

    Third party finance in international arbitration

    KENAN YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İLHAN YILMAZ

  4. Türk adalet sisteminde inşaat sektörü ile ilgili davaların teknik ve hukuki sınıflandırılması ve teknik bilirkişi çalışmalarının süreci

    Technical and legal classification of construction sector related cases in the turkish justice system and the process of technical expert studies

    BEKİR HAKTANIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ONUR BEHZAT TOKDEMİR

    DR. MURAT KURUOĞLU

  5. Tam yargı davalarında süre koşulu

    Time condition in full litigation cases

    ECEHAN EROL YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukAntalya Bilim Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİT YILMAZ