Dijital çağda çocuğun dini sosyalleşmesi
Religious socialization in digital age
- Tez No: 950770
- Danışmanlar: PROF. DR. KEMAL ATAMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Sosyoloji, Religion, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 294
Özet
Dijital medya araçlarının yaşamın her alanına nüfuz etmesiyle birlikte, çocukların dini sosyalleşme süreçleri de bu yeni dijital ortamdan etkilenmektedir. Bu çalışma, 7–12 yaş arasındaki çocukların dini sosyalleşme süreçlerinde hem yüz yüze ilişkilerini hem de dijital medya araçlarıyla kurdukları ilişkileri, ebeveynlerin gözlem ve deneyimleri üzerinden anlamayı amaçlamıştır. Nitel yönelimli bir araştırma olan bu tezde, alt orta, orta ve üst orta sosyo-ekonomik gelire sahip 41 ebeveynle (31 anne, 10 baba) derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Veriler, MAXQDA Plus 2022 yazılımı ile analiz edilmiş; çocukların aile ilişkileri, ekran deneyimleri, içerik tercihleri ve dini gelişimleri arasındaki ilişkiler bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmiştir. Araştırma bulguları, çocukların dini sosyalleşme süreçlerinin medya araçları tarafından bir dönüşüm geçirdiğini göstermektedir. Dijital medya araçları, daha önce yüz yüze dini sosyalleşmeye ayrılan zamanı azaltarak klasik sosyalleşme dengesini değiştirmiştir. Ancak çalışma, bu etkinin boyutunun büyük ölçüde ebeveyn kontrol stratejileri ve medya okuryazarlığı seviyeleri tarafından belirlendiğini ortaya koymuştur. Bununla birlikte, çocukların doğuştan gelen mizaç ve genetik faktörleri ebeveyn kontrollerini atlatma stratejileriyle birleştiğinde, aileler arasında ekran kullanımı konusunda bir güç mücadelesi yaşandığı anlaşılmıştır. Bu mücadele, daha geniş sosyal çevrenin (büyükanne ve büyükbabalar, yakın çevre ve akranlar) yaygın etkisinin yanı sıra, ebeveynlerin çabalarının etkinliğinin yalnızca yakın aileye bağlı olmadığının altını çizmektedir. Tamamen dijital izolasyonun mümkün olmadığı bu ortamda, eleştirel dijital okuryazarlığın teşviki ve nitelikli yerli-dini medya içeriklerinin geliştirilmesi, sağlıklı dini sosyalleşme açısından önem arz etmektedir. Araştırma sonuçları, dini sosyalleşmeye dair bütüncül ve çok aktörlü bir yaklaşımın gerekliliğini öne çıkarmaktadır.
Özet (Çeviri)
With the penetration of digital media tools into every area of life, children's religious socialisation processes are also being affected by this new digital environment. This study aims to understand the religious socialisation processes of children aged 7–12, both in terms of their face-to-face relationships and their relationships with digital media tools, through the observations and experiences of their parents. This thesis, as a qualitative research, conducted in-depth interviews with 41 parents (31 mothers, 10 fathers) with lower-middle, middle, and upper-middle socio-economic income. The data were analysed using MAXQDA Plus 2022 software, and the relationships between children's family relationships, screen experiences, content preferences, and religious development were evaluated using a comprehensive approach. The research findings show that children's religious socialisation processes have undergone a transformation through media tools. Digital media tools have altered the traditional dynamics of socialisation by reducing the time previously allocated to face-to-face religious socialisation. However, the study revealed that the extent of this effect is largely determined by parental control strategies and media literacy levels. Furthermore, it was found that when children's innate temperament and genetic factors combine with strategies to circumvent parental controls, a power struggle arises between families regarding screen use. This struggle highlights the widespread influence of the broader social environment (grandparents, close relatives, and peers) and emphasises that the effectiveness of parental efforts is not solely dependent on the immediate family. In this environment, where complete digital isolation is not possible, the promotion of critical digital literacy and the development of quality local religious media content are important for healthy religious socialisation. The research results highlight the need for a comprehensive and multi-actor approach to religious socialisation
Benzer Tezler
- Dijital çağda çocuğun mahremiyet hakkının korunması: Paylaşan anne-babalar özelinde sosyal medya ve çocuk istismarı
Protecting right to privacy of children in the digital age:Social media and child abuse by parents within the scope of sharenting
GÜL BAHAR YILDIZ OĞUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Hukukİstanbul Bilgi ÜniversitesiBilişim ve Teknoloji Hukuku Bilim Dalı
PROF. DR. LEYLA BERBER
- Koklear implantlı çocuğa sahip ebeveynlerin dijital farkındalık düzeyinin çocuğun dil gelişimi üzerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of digital awareness level of parents with cochlear implant child on language development of the child
RABİA ARISOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kulak Burun ve BoğazKapadokya ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VESİLE ŞENOL
- Dijital çağda çocuk hak ve sorumluluklarını yeniden düşünmek
Rethinking children's rights and responsibilities in the digital age
FATMANUR KARABAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN ALTUN
- Dijital habitus üzerinden yeni ebeveynlik modeli: Çocuk mahremiyeti ihlali bağlamında 'Sharenting'
New parenting model through digital habitus: 'Sharenting' in the context of child privacy violation
SEVRA SU TATLIOĞLU
- Okul öncesi eğitimi alan çocukların ebeveynlerinin dijital ebeveynlik farkındalıkları ve ebeveyn medya arabuluculuğu profilinin anne-baba çocuk ilişkisine etkisi
The effects of parents of preschool children digital parenting awareness and parent media mediation profile on parent-child relationship
MUAMMER ENES BAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Kültür ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET TORAN
DOÇ. DR. TAİBE KULAKSIZ SABBAGH