Baş etme aracı olarak mizahi eğilimin kriz yönetimine etkisinde psikolojik sermayenin aracılık rolü: Tıbbi cihaz sektörü çalışanlarında bir araştırma
The mediating role of psychological capital in the effect of humor tendency as a coping instrumental on crisis management: A research on medical device sector employees
- Tez No: 950837
- Danışmanlar: PROF. DR. HATİCE NİLAY GEMLİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sağlık Yönetimi, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Mizah, kriz yönetimi, psikolojik sermaye, tıbbi cihaz sektörü, Humor, crisis management, psychological capital, medical device sector
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 224
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı, tıbbi cihaz sektörü çalışanlarının mizah yoluyla baş etme eğilimlerinin kriz yönetimine etkisinde psikolojik sermayenin aracılık rolünün ölçülmesi ve demografik değişkenler açısından farklılıkların incelenmesidir. Gereç ve Yöntem: Çalışmanın evrenini, İstanbul'da faaliyet gösteren tıbbi cihaz firmalarında çalışanlar oluşturmaktadır. Çalışmanın amacı doğrultusunda“gelişigüzel örnekleme”yöntemi kullanılmış ve araştırmanın örneklemi 430 katılımcı olarak belirlenmiştir. Çalışma verileri Ocak 2024-Eylül 2024 tarihleri arasında yüz yüze toplanmıştır. Anket formu, 4 bölümden ve toplam 80 maddeden oluşmaktadır. Normallik testi, tanımlayıcı istatistik, güvenilirlik analizi, açıklayıcı faktör analizi doğrulayıcı faktör analizi, korelasyon ve regresyon analizleri, bağımsız örneklem ve tekyönlü varyans analizi (One Way ANOVA) kullanılmıştır. Process Macro analizi kullanılarak psikolojik sermayenin aracılık rolü test edilmiştir. Demografik değişkenler açısından farklılıkları belirlemek için Post hoc kullanılmıştır. Tüm analizlerde güven aralığı %95 (p=0,05) olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Mizah Yoluyla Başa Çıkma Eğiliminin Psikolojik Sermaye ve Kriz Yönetimi üzerindeki etkisi pozitif ve anlamlıdır. Mizah Yoluyla Başa Çıkmanın Kriz Yönetimi üzerindeki etkisinde Psikolojik Sermayenin tam aracılık rolü olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte alt boyutlar incelendiğinde, Tepki Odaklı Mizah alt boyutunun Kriz Yönetimi üzerindeki etkisi anlamlı bulunmuştur. Mizah Yoluyla Başa Çıkma Eğiliminin Kriz Öncesi, Kriz Esnası ve Kriz Sonrası alt boyutları üzerindeki etkisi pozitif ve anlamlıdır. Sonuç: Bu çalışma sonucunda farklı tarzdaki mizah yoluyla başa çıkma eğilimlerinin kriz yönetimine etkisinde psikolojik sermayenin aracı olarak etkiyi güçlendirdiği belirlenmiştir. Dolayısıyla kriz yönetiminde çalışanları desteklemenin önemini fark eden işletmeler, krizin yönetilmesinde ve krizin neden olduğu stres duygusunun azaltılmasında mizah ve psikolojik sermayenin güçlendirici etkisinden faydalanabilir.
Özet (Çeviri)
Objective: The aim of this study is to measure the mediating role of psychological capital in the effect of medical device sector employees' coping tendencies through humor on crisis management and to examine the differences in terms of demographic variables. Materials and Methods: The study population consisted of employees working at medical device companies operating in Istanbul. For the purpose of the study, a“haphazard sampling”method was used, and the sample size was determined to be 430 participants. Data were collected face-to-face between January 2024 and September 2024. The survey form consisted of four sections and a total of 80 items. Normality test, descriptive statistics, reliability analysis, exploratory factor analysis, confirmatory factor analysis, correlation and regression analyses, independent sample, and one-way analysis of variance (One-Way ANOVA) were used. The mediating role of psychological capital was tested using Process Macro analysis. Post hoc analysis was used to determine differences in demographic variables. A confidence interval of 95% (p=0.05) was accepted in all analyses. Results: The effect of Humor Coping Tendency on Psychological Capital and Crisis Management is positive and significant. It was concluded that Psychological Capital has a full mediating role in the effect of Humor Coping on Crisis Management. However, when the sub-dimensions were examined, the effect of Response-Focused Humor sub-dimension on Crisis Management was found to be significant. The effect of Humor Coping Tendency on the Pre-Crisis, During-Crisis, and Post-Crisis sub-dimensions is positive and significant. Conclusion: This study determined that different styles of humorous coping strategies strengthen the impact of psychological capital as a mediator in crisis management. Therefore, businesses that recognize the importance of supporting employees in crisis management can benefit from the empowering effects of humor and psychological capital in managing crises and reducing the stress caused by them.
Benzer Tezler
- Ebeveyn tutumlarının 7-12 yaş özel yetenekli çocukların sosyal becerilerine etkisi ve çocukların mizah becerilerinin aracı rolü
The effect of parental attitudes on social skills of 7-12 years old gifted children, and the mediating role of children's humor skills
ŞERİFE KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimKTO Karatay ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE YALÇIN
- Kocaeli Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi sağlık çalışanlarında mesleki yorgunluk ve travma tepkilerine bağlı ruhsal belirtilerle baş etme biçimi olarak mizahın kullanımı
Use of humor as A coping mechanism about secondary traumatic responses and fatigue in the Kocaeli University health professionals and medical staff
HASAN ONUR DEMİRCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
PsikiyatriKocaeli ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İREM YALUĞ ULUBİL
- Çiftlerin mizah kullanma tarzlarının ilişki doyumlarına ve stresle çift olarak baş etmelerine olan etkisi
The effect of couples' styles of using humor on their relationship satisfaction and coping with stress as a couple
AYÇA ILGAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KADER BAHAYİ
- Annelerin duygu sosyalleştirme davranışları ile okul öncesi dönemindeki çocukların bağlanma stili, duygu düzenlemesi, sosyal yeterliği ve mizacı arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Examining the link between maternal emotion socialization and preschool-age children's attachment classification, emotion regulation, social competence and temperament
HİKMET ŞAHİN
- Yurtlarda barınan üniversite öğrencilerinin özanlayış ve baş etme stilleri ile anksiyete düzeyleri arasındaki ilişki
Investigation of the relationship between self-understanding and overcome styles and anxiety levels of university students living in dormitories
ZELİHA ERTÜRK