Ailevi Akdeniz Ateşi olan hastalarda yaşam kalitesi ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi
Determination of quality of life and affecting factors in patients with Familial Mediterranean Fever
- Tez No: 950869
- Danışmanlar: PROF. DR. YELİZ AKKUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Ailevi Akdeniz Ateşi, Yaşam Kalitesi, Stres, Yorgunluk, Ağrı, Familial Mediterranean Fever, Quality of Life, Stress, Fatigue, Pain
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kafkas Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 84
Özet
Bu araştırma, Ailevi Akdeniz Ateşi (Familial Mediterranean Fever, FMF) olan hastalarda yorgunluk, ağrı, stres ve sosyoekonomik faktörlerin yaşam kalitesine etkisini incelemek amacıyla tanımlayıcı ve kesitsel tipte 422 FMF tanısı alan hasta ile çevrimiçi platformda yapılmıştır. Veriler Aralık 2023 ile Aralık 2024 arasında toplanmıştır. Veri toplama için çeşitli ölçekler Algılanan Stres Ölçeği (ASÖ)-10, Vizuel Analog Skalası (VAS), Chalder Yorgunluk Ölçeği, Ailesel Akdeniz Ateşi Yaşam Kalitesi Ölçütü kullanılmıştır. Ailesel Akdeniz Ateşi Yaşam Kalitesi Ölçütünün toplam puan ortalaması 39,29±13,155, alt boyutlar sırasıyla Fiziksel Etki 18,73±7,421, Sosyal ve Rekreasyonel Etki 8,29±3,631, Psikolojik Etki 7,61±3,248 ve Uyku 4,64±1,457 şeklinde değerlendirildiğinde, bu puanların yaşam kalitesinin orta düzeyde olduğunu gösterdiği saptanmıştır. Yapılan regresyon analizinde; analiz sonuçları, yorgunluk, algılanan stres, yaş, atak sıklığı, gelir ve eğitim düzeyinin yaşam kalitesini anlamlı biçimde etkilediğini ortaya koymuştur. Buna karşın ağrı düzeyinin yaşam kalitesinde anlamlı bir farklılık yaratmadığı saptanmıştır. Bu bulgular doğrultusunda, hemşirelerin FMF hastalarına yönelik bireyselleştirilmiş bakım planları hazırlaması, stresle baş etme becerilerini geliştirmeye yönelik psiko-eğitim programları düzenlemesi ve yorgunluğu azaltmaya yönelik stratejiler sunması önerilmektedir. Ayrıca düşük gelir ve eğitim düzeyine sahip bireylerin desteklenmesi, hastalık yönetimi ve yaşam kalitesini artırma açısından kritik öneme sahiptir. Bu çalışma, FMF hastalarında yaşam kalitesini etkileyen çok boyutlu faktörleri vurgulayarak, sağlık profesyonelleri için bütüncül bakım yaklaşımının gerekliliğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
This descriptive and cross-sectional study was conducted via an online platform with 422 patients diagnosed with Familial Mediterranean Fever (FMF) to investigate the effects of fatigue, pain, stress, and socioeconomic factors on their quality of life. Data were collected between December 2023 and December 2024. Various instruments were used for data collection, including the Perceived Stress Scale (PSS-10), Visual Analog Scale (VAS), Chalder Fatigue Scale, and the Familial Mediterranean Fever Quality of Life Scale. The overall mean score of the FMF Quality of Life Scale was 39.29±13.155, with subdimension scores as follows: Physical Impact 18.73±7.421, Social and Recreational Impact 8.29±3.631, Psychological Impact 7.61±3.248, and Sleep 4.64±1.457. These scores indicate a moderate level of quality of life. Regression analysis results revealed that fatigue, perceived stress, age, frequency of attacks, income, and education level significantly affected quality of life. In contrast, pain level was not found to have a significant impact. Based on these findings, it is recommended that nurses develop individualized care plans for FMF patients, implement psychoeducational programs aimed at improving coping skills for stress, and propose strategies to reduce fatigue. Additionally, supporting individuals with low income and educational levels is critically important for disease management and improving quality of life. This study emphasizes the multidimensional factors affecting the quality of life in FMF patients and highlights the necessity of a holistic care approach for healthcare professionals.
Benzer Tezler
- Eklem hipermobilite sendromu olan çocuklarda hayat kalitesini etkileyen faktörler
Factors affecting quality of life in children with joint hypermobility syndrome
TEVFİK ÇEVİRİCİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BANU ÇELİKEL ACAR
- Ailevi Akdeniz ateşi tanılı çocuk hastalarda yaşam kalitesinin değerlendirilmesi ve bakım veren kişinin gözlemleri ile karşılaştırılması
Evaluation of health-related quality of life of children aged 2-18 years with familial mediterranean fever and comparison with observations of caregivers
SEVGİ YAŞAR DURMUŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
RomatolojiSağlık BakanlığıÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET BÜLBÜL
- Ailevi Akdeniz Ateşi'nde kolşisin direnci ile serum kolşisin düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between colchicine resistance and serum colchicine level in family Mediterranean fever
HALİL ORMAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Eczacılık ve FarmakolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiTıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEMAL GÖKHAN ULUSOY
- Ailevi akdeniz ateşi tanılı hastalarda otonomik disfonksiyonun araştırılması
Investigation of autonomic dysfunction in patients with familial mediterranean fever
İMRAN KALKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonMarmara ÜniversitesiFiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET TUNCAY DURUÖZ
- Ailevi akdeniz ateşi hastalarında fibromiyalji sıklığı ve yaşam kalitesinin araştırılması
Evaluation of fibromyalgia occurrence and quality of life in patients with familial mediterranean fever
ÜMMÜGÜLSÜM YILMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
RomatolojiErciyes Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SONER ŞENEL