Ultrasantral yerleşimli primer akciğer kanseri ve/veya akciğer metastazlarına yönelik uygulanan stereotaktik vücut radyoterapisinin onkolojik sonuçlar üzerinde etkisi
The effect of stereotactic body radiotherapy on oncological outcomes for ultracentral-located primary lung cancer and/or lung metastases
- Tez No: 951297
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NECLA GÜRDAL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Radyasyon Onkolojisi, Radiation Oncology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Radyasyon Onkolojisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Radyasyon Onkolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
Amaç: Bu tez çalışmasında, ultrasantral yerleşimli primer akciğer kanseri ve/veya akciğer metastazlarına yönelik uygulanan stereotaktik vücut radyoterapisinin (SBRT) lokal kontrol ve genel sağkalım üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi; ayrıca bu etkinin ilişkili olduğu klinik ve tedaviye özgü parametrelerin belirlenerek güncel literatüre katkı sağlanması amaçlanmıştır. Gereç-Yöntem: Çalışmaya Ocak 2013- Aralık 2024 tarihleri arasında, Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu Şehir Hastanesi, Radyasyon Onkolojisi kliniğinde, ultrasantral yerleşimli erken evre KHDAK ve/veya akciğer metastazı tanısı ile SBRT uygulanan 18-85 yaş arasındaki hastalar dahil edilmiştir. Hastaların demografik ve klinik özellikleri, uygulanan radyoterapiye ait veriler, risk altındaki organ dozları, tümör tanı tarihleri, RT başlangıç ve bitiş tarihleri, lokal nüks durumları ve tarihleri, son kontrol tarihleri, son durumları ve ölüm durumu varsa tarihleri radyoterapi cihazlarından, hasta dosyalarından ve hastane veri tabanından elde edilmiştir. Verilerin istatistiksel analizi SPSS 27.0 yazılımı kullanılarak gerçekleştirilmiş olup, tüm değerlendirmelerde %95 güven düzeyi esas alınmıştır. Anlamlılık için eşit değer (p) 0,05 olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Çalışmaya 19 erken evre KHDAK, 40 metastatik (22 KHDAK, 18 farklı patoloji) olmak üzere toplam 59 hasta dahil edilmiştir. Ortalama takip süresi 24 aydır. Ultrasantral yerleşimli lezyonlara yönelik SBRT uygulaması sonrasında 1, 2 ve 3 yıllık lokal kontrol oranları sırasıyla %81,4; %74,6 ve %72,9 olarak saptanmıştır. Medyan lokal nükssüz sağkalım (LRFS) süresi 16,6 ay; medyan sağkalım süresi ise 24,2 aydır.Tanı yaşının, RT öncesi sistemik tedavi alma durumunun, lezyon sayısının ve homojenlik indeksinin (HI) lokal kontrol ve genel sağkalım üzerine anlamlılık düzeyinde etkili olduğu görülmektedir. RT öncesi sistemik tedavi alma durumunda lokal nüks riskinin fazla olduğu; HI yüksek olanlarda, birden fazla lezyonu bulunanlarda ve genç yaştaki hastalarda ise hem lokal nüks hem de ölüm riskinin anlamlı derecede yüksek olduğu gözlenmektedir. Sonuç: Bu çalışmanın sonuçları, anatomik olarak yüksek riskli ultrasantral akciğer tümörlerinde SBRT'nin; uygun hasta seçimi, ileri planlama teknikleri, kritik organ dozlarına sıkı uyum ve iyi tasarlanmış fraksiyonasyon rejimleriyle multidisipliner bir ekip çalışması içinde uygulandığında etkili, güvenli ve umut vadeden bir tedavi yöntemi olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: This thesis aimed to evaluate the effect of stereotactic body radiotherapy (SBRT) applied ultracentrally located primary lung cancer and/or lung metastases—on local control and overall survival, and also to contribute to the current literature by identifying the associated clinical and treatment-specific parameters. Materials and Methods: Study included a total patients aged 18–85 who received SBRT for ultracentrally located early-stage non small cell lung cancer (NSCLC) and/or lung metastases at the Radiation Oncology Clinic of Health Sciences University Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu City Hospital between January 2013 and December 2024. Patient demographic and clinical characteristics, radiotherapy parameters, doses to organs at risk, tumor diagnosis dates, start and end dates of RT, local recurrence status and dates, last follow-up dates, survival status at last follow-up, and, if applicable, dates of death were obtained from radiotherapy devices, patient files, and the hospital database. Statistical analysis was performed using SPSS 27.0, with a 95% confidence level and p ≤ 0.05 set for significance. Results: A total of 59 patients were included in the study, comprising 19 with early-stage NSCLC and 40 with metastatic disease (22 NSCLC, 18 with other pathologies). The mean follow-up duration was 24 months. Following SBRT treatment for ultra-central lesions, the 1-, 2-, and 3-year local control (LC) rates were found to be 81.4%, 74.6%, and 72.9%, respectively. The median local recurrence-free survival (LRFS) was 16.6 months, and the median overall survival (OS) was 24.2 months. Age at diagnosis, pre-radiotherapy systemic treatment, number of lesions, and homogeneity index (HI) were found to be significantly associated with both local control and overall survival. Patients who had received systemic therapy prior to SBRT had a higher risk of local recurrence. In addition, higher HI values, the presence of multiple lesions, and younger age were all significantly associated with increased risks of both local failure and mortality. Conclusion: The findings indicate that SBRT is an effective, safe, and promising treatment method for anatomically high-risk ultracentral lung tumors when delivered within a multidisciplinary team setting, with careful patient selection, advanced planning techniques, stringent adherence to organ-at-risk dose constraints, and well-designed fractionation regimens.