Ereğlili Hüzni Divanında dini ve tasavvufi muhteva
Religious and sufi contect in Ereğlili Hüzni Divan
- Tez No: 951814
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RAMADAN DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Din, Linguistics, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 227
Özet
Ereğlili Hüznî, Osmanlı edebiyatının son döneminde yetişen önemli şairlerden biridir ve Divan'ı, dinî ve tasavvufî temaları özgün bir şiir diliyle ele almaktadır. Hüznî, yaşadığı dönemdeki sosyo-kültürel değişimlerle şekillenen bir dünyada, İslamî öğretileri ve tasavvufî düşünceyi şiirlerinde harmanlamıştır. Bu çalışma, Hüznî'nin Divanı'nda yer alan dinî mefhumları ve tasavvufî mefhumları incelemeyi amaçlamaktadır. Tezin ilk bölümünde, Hüznî'nin hayatı, ilmi ve edebi kimliği; Divan'daki tema ve içerik ile Hüznî hakkındaki çalışmalar ele alınmıştır. Hüznî'nin dinî eğitimi ve tasavvuf çevresiyle olan ilişkisi, onun şiir anlayışını şekillendiren önemli faktörlerdendir. İkinci bölümde, Divan'da yer alan dinî unsurlar başta“Âmentü Esasları”çerçevesinde analiz edilmiş bunun yanında diğer dinî mefhumlarada ayrıca yer verilmiştir. Hüznî'nin şiirlerinde Allah'a, peygamberlere, meleklere, kitaplara, ahirete ve kaza-kadere iman gibi temel inanç öğretileri, derin bir vecd ve edebi estetikle yansıtılmıştır. Üçüncü bölümde ise tasavvufî temalar derinlemesine ele alınmıştır. Vahdet-i vücûd, fenâfillah, bekâbillah, ilahi aşk ve seyr-i sülûk gibi kavramlar, Hüznî'nin şiirlerinde sıkça işlenen konular arasındadır. Bu kavramlar, şairin manevi yolculuğunu ve ilahi aşkı insan ruhunda nasıl tecrübe ettiğini gösterir. Hüznî'nin özellikle Mevlânâ, Abdülkâdir Geylânî, Şeyh Şâban-ı Veli, ve Yunus Emre gibi büyük mutasavvıflardan etkilenmiş olduğu ancak özgün bir tasavvufî söylem geliştirdiği gözlemlenmiştir. Tezde ayrıca, Hüznî'nin dinî ve tasavvufî sembolleri (gül, bülbül, kalb, mey gibi) kullanarak nasıl derin mesajlar ilettiği de analiz edilmiştir. Bu semboller, şairin ilahi aşkı ve insanın Allah ile olan ilişkisini anlamlandırma araçları olarak işlev görmektedir.
Özet (Çeviri)
Hüznî of Ereğlili is one of the important poets of the last period of Ottoman literature and his Divan deals with religious and mystical themes in a unique poetic language. In a world shaped by the socio-cultural changes of his time, Hüznî blended Islamic teachings and Sufi thought in his poetry. This study aims to analyse the religious and mystical concepts in Hüznî's Divan. In the first part of the thesis, Hüznî's life, scientific and literary identity, the themes and content of the Divan, and studies on Hüznî are discussed. Hüznî's religious education and his relationship with Sufism are among the important factors shaping his understanding of poetry. In the second part, the religious elements in the Divan are analysed within the framework of“Principles of Belief”and other religious concepts are also included. In Hüznî's poems, basic belief doctrines such as belief in Allah, prophets, angels, books, the hereafter and accident and destiny are reflected with a deep ecstasy and literary aesthetics. In the third section, Sufi themes are discussed in depth. Concepts such as wahdat al-wujûd, fenâfillah, bekâbillah, divine love and seyr-i sülûk are among the subjects frequently mentioned in Hüznî's poems. These concepts show the poet's spiritual journey and how he experiences divine love in the human soul. It has been observed that Hüznî was influenced by great Sufis such as Mevlânâ, Abdülkâdir Geylânî, Şeyh Şâban-ı Veli, and Yunus Emre, but developed a unique Sufi discourse. The thesis also analyses how Hüznî uses religious and Sufi symbols (such as rose, nightingale, heart, mey) to convey deep messages. These symbols function as the poet's means of making sense of divine love and man's relationship with God.
Benzer Tezler
- Ereğlili Hüznî Divanı (Metin-inceleme-nesre çeviri)
Divan of Ereglili Huznî (Text-analysis-translation to prose)
MUHAMMED MÜCAHİT FİDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HACI İBRAHİM DEMİRKAZIK
- Ereğlili Türâbî Divanı (Bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük)
Ereğlili Türâbî Divani (Concordance and functional dictionary)
ESRA BULDUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıAksaray ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜNYAMİN TAŞ
- Karadeniz Ereğlisi-Marmara denizi Kumbağ bölgelerinde avlanan beyaz kum midyesi(Chamelea gallina L.,1758) nin biyometrisi ve ağır metal birikimlerinin karşışlaştırılması
Ereğli of Black Sea-Kumbağ of Marmara sea areas like were hunted stripped venus (Chamelea gallina L.,1758) compared to biometry and heavy metals accumulation
CAN KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Su ÜrünleriMarmara ÜniversitesiSu Ürünleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA CEBECİ
YRD. DOÇ. DR. NURAY BALKIS
- Karadeniz Ereğlisi'nde ağır sanayinin kuruluşu sosyo-ekonomik etkileri: 1960-1980
Soci̇o economi̇c effects of heavy industry institution in Karadeni̇z Ereğli: 1960-1980
BURHAN AKBAŞ
- Karadeniz Ereğlisi örneğinde çocuk oyunlarının halk bilimsel açıdan incelenmesi
A folkloric study of childrens game in the case of Karadeniz Ereğli
SERPİL AYGÜN CENGİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Halk Bilimi (Folklor)Ankara ÜniversitesiHalk Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜRBÜZ ERGİNER