Eski Türkçe ile Kerkük Türkmen Türkçesindeki ortak kelimelerin ses bilgisi ve anlam bilgisi açısından karşılaştırılması
The phonological and semantic comparison of common words in old Turkic and Kirkuk Turkmen Turkish
- Tez No: 951851
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA TOKER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 303
Özet
Eski Türkçe, Türkçeyi metinlerle takip ettiğimiz bir dönemdir. Birçok araştırmacı Eski Türkçeyi üç lehçeye ayırmaktadır. Bu dönemler Köktürkçe, Eski Uygur Türkçesi ve Karahanlı Türkçesi dönemleridir. Eski Türkçe, bugünkü Türk lehçelerinin ana kaynağıdır. Birçok Türk lehçesinde Eski Türkçenin izleri günümüze kadar ulaşmıştır. Kerkük Türkmen Türkçesinde de Eski Türkçenin izlerine rastlanmaktadır. Günümüz Kerkük Türkmen Türkçesinde Eski Türkçe söz varlığında da bulunan bazı kelimelerin birtakım ses bilgisi farklılaşmalarıyla yer aldıkları görülmektedir. Bazı kelimelerde de çeşitli anlam değişiklikleri ortaya çıkmıştır. Çalışmamızda Eski Türkçe ile Kerkük Türkmen Türkesi arasında ortaklaşan kelimeler tespit edilmiştir. Tespit edilen kelimeler anlam bilgisi ve ses bilgisi açısından incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Old Turkish is a period during which we follow the development of the Turkish language through texts. Many researchers divide Old Turkish into three dialects. These periods are the Göktürk, Old Uyghur, and Karakhanid Turkish periods. Old Turkish is the main source of today's Turkic dialects. Traces of Old Turkish have survived in many Turkic dialects to the present day. Traces of Old Turkish can also be found in Kirkuk Turkmen Turkish. In today's Kirkuk Turkmen Turkish, some words that also existed in the Old Turkish lexicon are still in use, albeit with certain phonological differences. In some cases, various semantic changes in these words have also occurred. In our study, words shared between Old Turkish and Kirkuk Turkmen Turkish have been identified. The identified words have been analyzed in terms of semantics and phonology.
Benzer Tezler
- Kerkük Türkçesi ile Orhun Türkçesinin sözvarlığı bakımından karşılaştırılması
Comparison of Kirkuk Turkish and Orhun Turkish in terms of vocabulary
NOOR İBRAHİM AHMED BAYATİ
Doktora
Türkçe
2023
DilbilimGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ÖZKAN
- Irak Türkmen Türkçesi Dakuk Merkez ağzı
Iraqi Turkmen Turkish Dakuk Central dialect
MOHAMMED KHALIS YASEEN KAHIYAH
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAŞAR TOKAY
- Muhammedoğlu Sabir'in Kerkük'ün Müntehab Horyatları adlı eserinden hareketle standart Türkiye Türkçesi ile Kerkük ağzı karşılaştırmalı ses ve şekil bilgisi
Based on the work of Muhammedoğlu Sabir's chosen poetry (hoyrat), the comparison of standard Turkey's Turkish and Kirkuk accent with comparative sounde and form information
ZAİNAB ADNAN RİDHA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAZIM KÖKTEKİN
- Kerküklü Tabiboğlu divânı (İnceleme-metin bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük)
Kerküklü Tabiboğlu council (Review-text context index and functional dictionary)
ELİF DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. ZİYA AVŞAR
- Kerkük şehri ve Türkmenler (Türkmenlerin siyasi ve sosyo-ekonomik yapısı 1921-1990)
Kirkuk city and Turkomans (Turkoman's political and socio-economic structure 1921-1990)
FERRUH KAYALAN
Doktora
Türkçe
2018
TarihBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULHALİK BAKIR