Yapı Kredi Sermet Çifter Kütüphanesi 385 numarada kayıtlı Mecmû'a-i Eş'âr'ın incelenmesi, transkripsiyonlu metni ve MESTAP'a göre tasnifi
Analysis of Mecmû'a-i Eş'âr registered in Yapı Kredi Sermet Çifter Library no. 385, transcribed text and classification according to MESTAP
- Tez No: 951856
- Danışmanlar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Giresun Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 849
Özet
Klasik Türk şiirinin önemli başvuru kaynakları arasında gösterilen mecmualar, derleyicisinin ve yazıldıkları dönemin edebî zevkini yansıtan önemli eserlerdir. Bilindiği üzere, mecmuaların Türk edebiyatında bilinen ilk örnekleri XV. yüzyılda teşekkül etmeye başlamış ve bu eserleri tertip etme geleneği yaklaşık altı yüzyıl sürmüştür. Bununla birlikte binlerce mecmua keşfedilmiş ve araştırmacıların istifadesine sunulmuştur. Söz konusu bu mecmualardan birisi de Yapı Kredi Sermet Çifter Kütüphanesi 385 numarada kayıtlı Mecmûʻa-i Eşʻâr'dır. Eserin XVIII. yüzyılda tertip edildiği düşünülmektedir. Farklı yüzyıllarda yaşamış pek çok şairin manzumesini ihtiva eden mecmuanın incelendiği bu çalışma, giriş ve onu takip eden üç ana bölümden oluşmaktadır. Giriş Bölümü'nde, mecmuanın tanımı ve edebiyat tarihimize katkılarından bahsedilmiştir. Hemen ardından Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi (MESTAP)'ne kısaca değinilmiştir. Birinci Bölüm'de; mecmuanın tavsifi, mecmuada yer alan şairler ve şiir sayıları, nazım şekilleri, tercih edilen vezinler, başlıklar ve nazire gazeller hakkında bilgi verilmiştir. İkinci Bölüm'de; metnin kurulmasında izlenen yöntem ile esaslar belirtilmiş, çalışmanın temelini teşkil eden çeviri yazılı metin sunulmuştur. Ayrıca bu bölümde, daha önce yayımlanmış şiirlerin yer aldığı divanlar, tezkireler, nazire mecmuaları, tarihler, makaleler, bildiriler vd. ile karşılaştırmalar yapılmış ve tespit edilen farklılıklar dipnotlarda gösterilmiştir. Bununla beraber yayımlanmamış manzumeler de dipnotlarda belirtilmiştir. Üçüncü Bölüm'de ise Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi (MESTAP) tablosuna yer verilmiş ve bu tabloda sırasıyla her bir manzumenin yer aldığı varak numarası, şairin mahlası, şiirin matla beyti, makta beyti, nazım şekli/birimi, nazım türü, vezni ve şiirle ilgili açıklama/başlık eklenmiştir. Büyük bir titizlik ve hassasiyetle hazırlanan bu çalışmada, bazı hataların olabileceği muhtemel olup bunlara dair tashihlere açık olduğumuzu belirtmek isteriz.
Özet (Çeviri)
Collections, which are among the important reference sources of classical Turkish poetry, are important works that reflect the literary taste of the compiler and the period in which they were written. As it is known, the first known collections in Turkish literature began to form in the XVth century and the tradition of organizing these works lasted for about six centuries. In addition, thousands of collections have been discovered and made available to researchers. One of these compilations is Mecmûʻa-i Eşʻâr, registered in Yapı Kredi Sermet Çifter Library, number 385. The work is thought to have been edited in the eighteenth century. This study, which analyzes the collection containing the verses of many poets who lived in different centuries, consists of an introduction followed by three main chapters. In the Introduction, the definition of the magazine and its contributions to the history of literature are mentioned. Immediately afterwards, the Systematic Classification of Magazines Project (MESTAP) is briefly mentioned. In Chapter One, information is given about the description of the collection, the poets and the number of poems in the collection, verse forms, preferred verses, titles and nazire ghazals. In the Second Section, the method and principles followed in the construction of the text are specified and the translated text, which constitutes the basis of the study, is presented. In addition, in this section, comparisons were made with previously published anthologies, biographies, nazire collections, histories, articles, papers, etc., and the differences identified were shown in footnotes. However, unpublished verses are also mentioned in the footnotes. In the third section, the table of the Systematic Classification of Collections Project (MESTAP) is included, and in this table, the number of each verse, the pseudonym of the poet, the matla couplet of the poem, the makta couplet, the verse form/unit, the verse type, the meter, and the explanation/title of the poem are added respectively. In this study, which has been prepared with great care and sensitivity, it is possible that there may be some errors and we would like to state that we are open to corrections.
Benzer Tezler
- Cinani'nin Bedayiü'l-Asar'ı (1b/175b) tenkitli metin-dizin
Bedayiü'l-Asar by Cinani (1b/175b) critical edition-index
NURGÜL YILDIZ
Doktora
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN SAĞOL YÜKSEKKAYA
- Cinani'nin Bedayi'ül-Asar'ı (175b-301a) giriş-tenkitli metin-dizin
Bedayi'ül-Asar of Cinani (175b-301a) introduction-critical review-index
MEHMET KOCAKAPLAN
Doktora
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. GÜLDEN SAĞOL YÜKSEKKAYA
- Yapı Kredi Sermet Çifter Kütüphanesi 431 numarada kayıtlı Mecmûʻa-i Eşʻâr'ın incelenmesi ve 'Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi (MESTAP)'ne göre tasnifi
Investigation of Mecmûʻa-i Eşʻâr, registered with No 431, in Yapı Kredi Sermet Çifter Library and classification acording to the 'Systematic Classification of Mecmuas' project (MESTAP)
FERİT BÜLBÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıGiresun ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMZA KOÇ
- Yapı Kredi Sermet Çifter Kütüphanesi y-29 numarada kayıtlı 18.yüzyıla ait bir mecmûa (yk.59b-99b) çevriyazılı metin-inceleme
A mecmûa regi̇stered i̇n Yapı Kredi Sermet Çifter Library, number y-29 and belongs to 18th century (pages between 59b-99b)the transcri̇pti̇on text-analyze
GİZEM BAHAR SARIGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜJGAN ÇAKIR
- Yapı Kredi Sermet Çifter Kütüphanesi Y-29 numarada kayıtlı 18. yüzyıla ait bir mecmûa(yk. 100b- 160a) çeviriyazılı metin-inceleme
Yapi Kredi Sermet Çifter Library Y-29 number registered belongs to 18th century a mecmûa(yk. 100b- 160a) the transcription text-analyze
GÜLPINAR ZENGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜJGAN ÇAKIR