EMDR müdahale programının otizmli çocuğa sahip annelerin algıladıkları ebeveyn öz-yeterlik düzeyleri üzerindeki etkisi
Effect of EMDR intervention program on perceived parental self-efficacy levels of mothers of children with autism
- Tez No: 951992
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA EBRU İKİZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: EMDR, otizm, anne, ebeveyn, öz-yeterlik, EMDR, autism, mother, parent, self-efficacy
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Bu çalışmanın çıkış noktası, Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR) yönteminin, otizmli çocuğa sahip annelerin algıladıkları öz-yeterlik düzeyleri üzerindeki etkisi değerlendirmektir. Araştırma kapsamında, yarı deneysel bir yöntem olarak kontrol gruplu ön test-son test deseni kullanılmıştır. Araştırma örneklemini, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezine devam etmekte olan ve Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) tanılı çocukların anneleri arasından seçilen 10 anne oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, annelerin ebeveynlik yeterliliklerini belirlemek amacıyla Ebeveyn Öz-yeterlik Ölçeği kullanılmıştır. Toplanan verilerin analizinde, iki grup arasındaki farkı incelemek amacıyla Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Ayrıca, deney grubunda EMDR yöntemiyle gerçekleştirilen müdahale programının ebeveyn öz-yeterliği üzerindeki etkisinin büyüklüğünü değerlendirmek amacıyla Cohen's d etki büyüklüğü katsayısı hesaplanmıştır. Araştırma bulguları, EMDR uygulamalarını içeren müdahale programının, otizmli çocuğa sahip annelerin öz-yeterlik düzeylerinde anlamlı bir artış sağladığını ortaya koymuştur. Elde edilen sonuçlar, EMDR yönteminin, annelerin ebeveynlik rollerine ilişkin algılarını güçlendirmede etkili bir yaklaşım olabileceğini göstermektedir. Bulgular, mevcut literatür çerçevesinde tartışılmış ve ulaşılan sonuçlar doğrultusunda çeşitli öneriler geliştirilmiştir. Özellikle, otizmli çocukların ebeveynlerine yönelik destek programlarında EMDR yönteminin yer almasının, ebeveyn öz-yeterliğini artırma potansiyeline sahip olduğu vurgulanmıştır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to evaluate the effects of Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) on the perceived parental self-efficacy levels of mothers with children diagnosed with autism. A quasi-experimental design with pre-test and post-test control groups was employed within the scope of the research. The sample of the study consists of 10 mothers, selected from among those whose children have been diagnosed with Autism Spectrum Disorder (ASD) and who attend a special education and rehabilitation center. The Parental Self-Efficacy Scale was used as a data collection tool to determine the parenting efficacy of mothers. For the analysis of the collected data, the Mann-Whitney U test was applied to examine the differences between the two groups. Additionally, Cohen's d effect size coefficient was calculated to evaluate the magnitude of the effect of the EMDR-based intervention program on parental self-efficacy in the experimental group. The research findings revealed that the intervention program involving EMDR practices led to a significant increase in the self-efficacy levels of mothers with children diagnosed with autism. The results suggest that the EMDR method may be an effective approach in strengthening mothers' perceptions of their parenting roles. The findings were discussed within the framework of the existing literature, and a number of recommendations were developed based on the conclusions. In particular, it was emphasized that the inclusion of EMDR methods in support programs targeting parents of children with autism holds potential for enhancing parental self-efficacy.
Benzer Tezler
- Akademik temelli travmatik yaşantıları olan üniversite öğrencilerinde öz düzenlemeli öğrenmeyi artırmaya yönelik EMDR odaklı müdahale programı'nın öz düzenleme ve travma belirtileri üzerinde etkililiğinin incelenmesi
Investigation the effectiveness of EMDR focused intervention program for increasing self regulated learning on self regulation and trauma symptoms of university students with traumatic experiences related to academic life
ZEYNEP ZAT
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ERYILMAZ
- EMDR odaklı çevrimiçi grupla psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinde psikolojik ihtiyaç doyumu, psikolojik sağlamlık, psikolojik iyi oluş ve küçük 't' travma üzerindeki etkisi
The effect of psychological counseling on need satisfaction, resilience, psychological well-being and small 't' trauma with the EMDR focused online group applied to university students
SAFİYE YILMAZ DİNÇ
Doktora
Türkçe
2021
PsikolojiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA SAPMAZ
- Göz hareketleri ile duyarsızlaştırma ve yeniden işleme (EMDR) yaklaşımının çocuklarda çevrimiçi kullanımı: Vaka çalışması
Online application of eye movement desensitization andreprocessing (EMDR) with children: A case study
CANAN ÇİTİL AKYOL
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KUTLU
- Depreme bağlı travma sonrası stres belirtilerine müdahalede yeni bir uygulama: Film tekniği
A new application in the intervention of post-traumatic stress symtoms related to earthquake: Movie technique
ASLI ALTINOK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAltınbaş ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL GÜNER ALGAN
- Trafik kazaları sonrasında gelişen akut stres bozukluğu: Bir müdahale tekniğinin uygulanabilirliği
Acute stress disorder following traffic accident: Applicability of an interventional method
EBRU SİNİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
PsikolojiAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Adli Tıp Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLSEN ERDEN