Bavyera Kütüphanesi'ndeki XIV. yüzyıla ait Mushaf-ı Şerif'in (Qur'an-Bsb Cod.Arab.2 ve Qur'an-Bsb Cod.Arab.3) tezhip özellikleri ve özgün uygulamalar
Illumination features and original applications of the 14th-century Mushaf-ı Sharif in the Bavarian Library (Qur'an-Bsb Cod. Arab.2 and Qur'an-Bsb Cod. Arab.3)
- Tez No: 952294
- Danışmanlar: DOÇ. DR. PINAR TOKTAŞ, DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU ER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Güzel Sanatlar, Sanat Tarihi, Crafts, Fine Arts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Mağrip, Endülüs, Yazma eser, Mushaf-ı Şerif, Tezhip, Maghreb, Andalusia, Manuscript, Holy Quran, Illumination
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 274
Özet
Araştırmada Bavyera Kütüphanesi'ndeki XIV. yüzyıla ait (Qur'an-Bsb Cod.Arab.2 ve Qur'anBsb Cod.Arab.3) envanter numaralı Mushaf-ı Şerif'in tezhip özelliklerinin belgelenmesi ve özgün uygulamalarının yapılması amaçlanmıştır. Araştırmaya dair bilgiler dijital veriler ve görseller üzerinden yapılmıştır. Mushaf-ı Şerif'in zahriye, sûrebaşları, gülleri, durakları, ketebe sayfası ve son sayfa tezhibi müzehhep olup araştırmaya ilişkin bilgiler dijital veriler üzerinden belgelenmiştir. Mushaf'ın müzehhep sayfaları renk, motif ve kompozisyon özellikleri açısından incelenerek eser inceleme formunda değerlendirilip araştırmacı tarafından birebir çizimleri yapılarak katalog oluşturulmuştur. Araştırmada elde edilen verilerin istatiksel çözümlemeleri tablolar halinde yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda Mushaf'ın her iki cildinde, ağırlıklı olarak rumi motif grubu kompozisyonlar, geometrik ve zencerek geçmelerin uygulandığı anlaşılmıştır. Desen açısından simetrili desen uygulanmış olup rumi motifler ters ve düz simetri şeklinde kullanılmıştır. Ayrıca rumi motif grubundan paftalı, ulama ve sürgit kompozisyonların oluşturulduğu görülmüştür. Tezhiplerde yoğun olarak altın, kırmızı, mavi, yeşil, turuncu ve lacivert olduğu tespit edilmiştir. Eserin hattat ve müzehhip kaydı yoktur. Müzehhip kaydı bulunmadığından, motif ve desen açısından benzer döneme ait farklı yazma eserlerin tezhip bezemeleri, akademik yayınlar üzerinden karşılaştırma yapılmıştır. Tez araştırma konusundan esinlenerek XIV. yüzyıl dönemi tezhip anlayışını yansıtan üç özgün eser tasarlanmış ve uygulanmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of the research was to document the illumination features of the Mushaf-ı Şerif (Qur'an-Bsb Cod.Arab.2 and Qur'an-Bsb Cod.Arab.3) dating back to the 14th century and located in the Bavarian Library, and to carry out original applications. Information about the research was obtained from digital data and images. The Mushaf-ı Şerif's zahriye, sûrebaşları, gülleri, durakları, ketebe page, and final page tezhibi müzehhep were documented from digital data. The illuminated pages of the Mushaf were examined in terms of color, motif, and composition, evaluated in a work analysis form, and cataloged by the researcher through direct drawings. The statistical analyses of the data obtained in the research were interpreted in tables. The research revealed that both volumes of the Mushaf feature compositions predominantly consisting of rumi motifs, geometric patterns, and zencerek transitions. The patterns are symmetrical, with rumi motifs used in both reverse and direct symmetry. In addition, it was observed that compositions consisting of paftalı, ulama, and sürgit motifs from the rumi motif group were created. It has been determined that gold, red, blue, green, orange and dark blue are predominantly used in the illuminations. There is no record of the calligrapher or illuminator of the work. Since there is no illumination record, comparisons were made with the illumination decorations of different manuscripts from the same period in terms of motifs and patterns through academic publications. Inspired by the thesis research topic, three original works reflecting the 14th century illumination understanding were designed and implemented.
Benzer Tezler
- Almanya Bavyera Eyalet Kütüphanesi'nde Bulunan el yazması Kur'an-ı Kerimlerin tezhip sanatı bağlamında incelenmesi
Investigation of manuscript Qur'an in the context of illumination art in the German Bavarian State Library
FATİH KÜÇÜKERTUĞRUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
El SanatlarıDokuz Eylül Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENAY ÖZGÜR YILDIZ
- Mehmed Sâdık Za'imzâde Vakʿa-yı Hamidiyye Giriş - metin - dizin
Meḥmed Ṣādıḳ Zaʿįmzāde Vaḳʿa-yi Hamįdi̇yye Introduction - text - index
İBRAHİM ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RABİA AKSU
- Türkiye'de yazma eser kütüphanelerinin organizasyonu
Organization of manuscript libraries in Turkey
TUĞÇE KOZAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Bilgi ve Belge YönetimiAnkara ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH RUKANCI
- Almanya (Bavyera Eyaleti) ve Türkiye'de coğrafya öğretmeni yetiştirilmesinin karşılaştırılması
Comparing the education of geography teachers in Turkey and Germany (Bavaria)
BÜNYAMİN ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
CoğrafyaDokuz Eylül ÜniversitesiSosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. H.C. İBRAHİM ATALAY
- Almanya'da (Bavyera eyaleti) liselerde (gymnasıum) ve Türkiye'de genel liselerde okutulan coğrafya dersi öğretim programlarında depremlerin yeri
The place of earthquakes taugth in geography teaching in Germany (Bavaria state) and the general highschools in Turkey
SEMA ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
CoğrafyaDokuz Eylül ÜniversitesiSosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. H.C. İBRAHİM ATALAY