Dijital anlatılarda toplumsal cinsiyet ve ideoloji: Kadın yazarların wattpad romanları (2014-2023)
Gender and ideology in digital narratives: Women authors' wattpad novels (2014-2023)
- Tez No: 952711
- Danışmanlar: PROF. DR. TUBA KANCI DOĞAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Türk Dili ve Edebiyatı, Political Science, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 248
Özet
Toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin görünmez sınırları, dijital çağın popüler edebiyat mecralarında farklı biçimlerde yeniden üretilmektedir. Bu sınırların nasıl inşa edildiği ve hangi ideolojik örüntülerle sürdürüldüğü, kadınların dijital anlatılarda ürettiği metinler üzerinden analiz edilebilir. Bu tezde, Türk kadın yazarların önce Wattpad'de yayımladığı sonra yayın evlerince basılan romanlarındaki kadınlık ve erkeklik kurgularındaki modern, muhafazakâr ve milliyetçi temsiller toplumsal cinsiyet rejimi bağlamında, toplumsal cinsiyet eşitliği perspektifiyle incelenmektedir. Wattpad bu tezde, kadınların kişisel yayıncılık yoluyla geleneksel engelleri aştığı ve aynı zamanda siyasal-kültürel normların yeniden üretildiği bir anlatı alanı olarak ele alınmıştır. Araştırmada rastgele seçilen dokuz roman MAXQDA yazılımıyla kodlanarak içerik analiziyle incelenmiştir. Siyaset bilimi ile edebiyatı toplumsal cinsiyet kuramlarıyla birleştiren çalışmada; Connell'in hegemonik erkeklik modeli, Butler'ın performatiflik kuramı, Foucault'nun iktidar-söylem analizi ve Crenshaw'un kesişimsellik yaklaşımı temel kuramsal dayanaklarıyla oluşturulan çerçevede; modernleşme, muhafazakârlık ve milliyetçilik ideolojilerinin edebi temsillerle nasıl iç içe geçtiği sorgulanmıştır. Wattpad, kadın anlatıcıların görünürlüğünü artırsa da kültürel beklentiler çoğu anlatıyı, heteronormatif kodlarla ve toplumsal cinsiyet rolleriyle yeniden üretilmeye itmektedir. Araştırma bulguları, muhafazakâr ve milliyetçi söylemlerin romanlarda baskın olduğunu; kadınların evlilik, sadakat ve fedakârlıkla; erkeklerin ise güç, sahiplenme ve denetimle temsil edildiğini göstermektedir. Modernleşme, kadın karakterlerin bireyselleşme arzusuna alan açsa da bu istekleri çoğunlukla romantik ilişkilerle sınırlanmaktadır. İncelenen romanlar, görünürde kadınlara özgürleşme vaat edip derinde hegemonik anlatıları yeniden ürettiği için kadın temsilini dönüştürme potansiyeli de taşımaz. Wattpad'in yarattığı ekonominin de platformda yazılan romanlar üzerinde etkisi bulunur. Bunda romanların hem ikincil sözlü kültür (elektronik kültür) ortamında üretilmeleri hem de popüler kültür etkisindeki talepler doğrultusunda kurgulanmaları önemli rol oynar. Tezimiz, dijital edebiyatı siyaset bilimi perspektifiyle ele alırken edebiyat, toplumsal cinsiyet ve ideoloji ilişkisini disiplinlerarası inceleyerek hem akademik literatüre katkı sunmakta hem de toplumsal cinsiyet eşitliği mücadelesinin kültürel boyutuna dair çıkarımlarda bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
In the digital age, the invisible boundaries of gender inequality are being reconstituted in various forms on popular literary platforms. Analyzing the texts produced by women in digital narratives reveals how these boundaries are constructed and sustained through specific ideological patterns. This dissertation examines representations of femininity and masculinity in novels by Turkish female authors initially published on Wattpad and later by traditional publishing houses through the lens of gender equality within the broader context of the gender regime. This study considers Wattpad a narrative space where women can overcome traditional publishing barriers by self-publishing, though they simultaneously reproduce dominant sociopolitical norms. Nine randomly selected novels were analyzed using MAXQDA software and content analysis. The theoretical framework of this study combines political science, literature, and gender theory. It draws on Connell's concept of hegemonic masculinity, Butler's theory of performativity, Foucault's discourse-power analysis, and Crenshaw's intersectionality approach. Within this framework, the study examines how ideologies of modernization, conservatism, and nationalism intertwine with literary representations. Although Wattpad increases the visibility of female authors, cultural expectations often pressure narratives into reproducing heteronormative codes and conventional gender roles. Findings suggest conservative and nationalist discourses dominate these novels. Women are often represented by themes of marriage, loyalty, and self-sacrifice, while men are depicted by themes of power, possession, and control. Although modernization creates opportunities for female characters to express desires for individualization, these aspirations are often confined to romantic relationships. Because they superficially promise women's emancipation yet reproduce hegemonic narratives at a deeper level, the examined novels lack the transformative potential to redefine female representation. The Wattpad economy also influences the novels written on the platform. This is largely due to the fact that these novels are produced within a secondary electronic culture and are structured according to popular culture trends. This dissertation makes a valuable contribution to the academic literature on the subject by analyzing digital literature from a political science perspective and exploring the intersection of literature, gender, and ideology through an interdisciplinary approach. It sheds new light on the cultural dimension of the struggle for gender equality.
Benzer Tezler
- Tüketim kültürü kapsamında barbie bebek reklamlarının göstergebilimsel bir incelemesi
A semiotic analysis of barbie doll advertisements within the context of consumer culture
SİNEM BAYINDIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Halkla İlişkilerErciyes ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA CINGI
- Toplumsal algı aracı olarak, peyzaj tasarımında ekofütürist yaklaşım: Ekoloji, anlatı ve teknoloji
Ecofuturist approach in landscape design as a tool of social perception: Ecology, narrative and technology
MEHMET TAYLAN TOSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELTEM ERDEM KAYA
- Sağlık iletişiminde toplumsal cinsiyet ve sağlık aracılığı: Birlikte güçlenen kadınlardan dijital hikayeler üzerinden bakmak
Gender and health mediators in health communication: A study on the digital stories of women empowering together
NEHİR TATAROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İletişim BilimleriHacettepe Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU ŞİMŞEK
- 2020-2022 yılları arasında dijital platformlarda yayınlanan dizilerde güçlü kadın olgusu: Netflıx örneği
On digital platforms between 2020-2022 the phenomenon of strong women in TV series broadcasted Netflix example
KEVSER YÜNKÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Radyo-Televizyonİnönü Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERSİN AYCAN
- Re-visiting gender, new media technologies and leisure: Is there any time left for women in the digital age
Toplumsal cinsiyet, yeni medya teknolojileri ve boş zamana yeniden bakış: Dijital çağda kadınlara vakit kaldı mı
BEGÜM IRMAK KÜÇÜK
Doktora
İngilizce
2021
İletişim Bilimleriİstanbul Bilgi Üniversitesiİletişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLI TUNÇ