Geri Dön

Pinus brutia (Kızılçam) türünün Türkiye'de yayılış alanları ve iklim değişikliğine bağlı olarak gelecekteki (2041-2060, 2061-2080 ve 2081-2100) yayılış alanlarının maxent model ile mekânsal tahmini

Spatial prediction of the distribution areas of Pinus brutia (Red pine) in Turkey and its future distribution areas (2041-2060, 2061-2080 and 2081-2100) under climate change using the maxent model

  1. Tez No: 952799
  2. Yazar: İREM AKTAŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ORHAN METE KILIÇ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Coğrafya, Geography
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 113

Özet

Biyolojik çeşitliliğin korunması, ekosistemlerin sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de yaygın olarak bulunan Pinus brutia Ten. türünün mevcut dağılımını ve iklim değişikliğine bağlı olarak 2041-2060, 2061-2080 ve 2081-2100 yılları arasında gelecekteki yayılış alanlarını MaxEnt tür dağılım modeli kullanarak tahmin etmektir. Çalışmada, Pinus brutia Ten.'in coğrafi dağılımını etkileyen çevresel faktörler ve iklim değişikliğinin bu faktörler üzerindeki potansiyel etkileri analiz edilmiştir. Bu amaçla, mevcut iklim verileri, çevresel faktörler ve gelecekteki iklim senaryoları dikkate alınarak, türün yayılışının zaman içindeki değişimleri modellenmiştir. MPI-ESM1-2-HR modelinin SSP2-4.5 senaryosuna göre; 2041–2060 döneminde uygun alanlarda 2.640 km², çok uygun alanlarda 2.107 km² artış; 2061–2080 döneminde uygun alanlarda 2.277 km², çok uygun alanlarda 1.268 km² artış; 2081–2100 döneminde ise uygun alanlarda 207 km² azalma, çok uygun alanlarda 1.787 km² artış öngörülmüştür. Aynı senaryo kapsamında HAD-GEM3-GC31-LL modeline göre; 2041–2060 döneminde uygun alanlarda 565 km², çok uygun alanlarda 604 km² artış; 2061–2080 döneminde uygun alanlarda 1.616 km², çok uygun alanlarda 396 km² artış; 2081–2100 döneminde ise uygun alanlarda 1.689 km² artış, çok uygun alanlarda 116 km² azalma öngörülmüştür. SSP5-8.5 senaryosuna göre MPI-ESM1-2-HR modelinde; 2041–2060 döneminde uygun alanlarda 869 km² azalma, çok uygun alanlarda 1.278 km² artış; 2061–2080 döneminde uygun alanlarda 1.083 km², çok uygun alanlarda 1.620 km² artış; 2081–2100 döneminde ise uygun alanlarda 317 km², çok uygun alanlarda 165 km² artış öngörülmüştür. HAD-GEM3-GC31-LL modelinde ise aynı senaryoya göre; 2041–2060 döneminde uygun ve çok uygun alanlarda 3.353 km² artış; 2061–2080 döneminde uygun alanlarda 3.360 km², çok uygun alanlarda 1.922 km² artış; 2081–2100 döneminde ise uygun alanlarda 965 km² azalma, çok uygun alanlarda 807 km² artış tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular, Pinus brutia Ten.'in hem orta hem de yüksek emisyon senaryoları altında önemli bir adaptasyon kapasitesine sahip olduğunu ve özellikle bazı dönemlerde çok uygun habitat alanlarında belirgin artışlar yaşandığını ortaya koymaktadır. Tür, yüksek sıcaklık ve azalan yağış koşullarına karşı direnç gösterebilmekte, bazı alanlarda yayılışını sürdürebilmekte ya da yeni alanlara doğru genişleyebilmektedir. Bu durum, Pinus brutia Ten.'in gelecekteki iklim senaryoları altında da orman ekosistemlerindeki varlığını sürdürebileceğini ve orman yönetim stratejilerinde dikkate alınması gereken bir tür olduğunu göstermektedir.

Özet (Çeviri)

Conservation of biodiversity is of great importance for the sustainability of ecosystems. The aim of this study is to estimate the current distribution of Pinus brutia Ten. (Red Pine) species, which is widespread in Turkey, and its future distribution areas depending on climate change between 2041-2060, 2061-2080 and 2081-2100 using the MaxEnt species distribution model. In the study, environmental factors affecting the geographical distribution of Pinus brutia Ten. and the potential effects of climate change on these factors were analyzed. For this purpose, changes in the distribution of the species over time were modeled by considering current climate data and future climate scenarios. According to the SSP2-4.5 scenario of the MPI-ESM1-2-HR model; an increase of 2,640 km² in suitable areas and 2,107 km² in very suitable areas during the 2041–2060 period; An increase of 2,277 km² in suitable areas and 1,268 km² in very suitable areas is projected during the 2061–2080 period; a decrease of 207 km² in suitable areas and 1,787 km² in very suitable areas is projected during the 2081–2100 period. Under the same scenario, according to the HAD-GEM3-GC31-LL model; an increase of 565 km² in suitable areas and 604 km² in very suitable areas is projected during the 2041–2060 period; an increase of 1,616 km² in suitable areas and 396 km² in very suitable areas is observed during the 2061–2080 period; and an increase of 1,689 km² in suitable areas and 116 km² decrease in very suitable areas is observed during the 2081–2100 period. According to the SSP5-8.5 scenario, in the MPI-ESM1-2-HR model; During the 2041–2060 period, a decrease of 869 km² in suitable areas and an increase of 1,278 km² in very suitable areas are predicted; during the 2061–2080 period, an increase of 1,083 km² in suitable areas and 1,620 km² in very suitable areas are predicted; during the 2081–2100 period, an increase of 317 km² in suitable areas and 165 km² in very suitable areas are predicted. In the HAD-GEM3-GC31-LL model, according to the same scenario; during the 2041–2060 period, an increase of 3,353 km² in suitable and very suitable areas are predicted; during the 2061–2080 period, an increase of 3,360 km² in suitable areas and 1,922 km² in very suitable areas are predicted; during the 2081–2100 period, a decrease of 965 km² in suitable areas and 807 km² increase in very suitable areas are predicted. The findings show that the Red Pine species has a significant adaptation capacity under both medium and high emission scenarios, and that there have been significant increases in very suitable habitat areas, especially during some periods. The species can resist high temperatures and reduced precipitation conditions, and can maintain its distribution in some areas or expand to new areas. This shows that Red Pine can continue its existence in forest ecosystems under future climate scenarios and is a species that should be taken into consideration in forest management strategies.

Benzer Tezler

  1. Kızılçam işleyen kereste fabrikalarında iş sağlığı problemleri

    Occupational health problems in red pine (Pinus brutia) processing sawmills

    NAZİK TUGBA SEMERCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Ağaç İşleriSüleyman Demirel Üniversitesi

    Orman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ABDULLAH SÜTÇÜ

  2. Marchalina hellenica Genn. varlığının Pinus brutia Ten. ibrelerindeki terpen profili üzerine olan etkisinin araştırılması

    An investigation of the effect on needle terpene profile of Pinus brutia Ten. infested by Marchalina hellenica Genn.

    ZAHİRE PINAR TOPCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    BotanikPamukkale Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜRKAN SEMİZ

  3. Modeling the current and future ranges of Turkish pine (Pinus brutia) and oriental beech (Fagus orientalis) in Turkey in the face of climate change

    Türkiye'deki kızılçam (Pinus brutia) ve kayın (Fagus orientalis) ormanlarının mevcut ve gelecekteki yayılışlarının iklim değişikliğine göre modellenmesi

    SEMRA YALÇIN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    BiyolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Jeodezi ve Coğrafi Bilgi Teknolojileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CEMAL CAN BİLGİN

    PROF. DR. ŞEBNEM DÜZGÜN

  4. İzmir; Buca'da Kızılçam (Pinus brutia Ten.) ve Sahil çamı (Pinus pinaster Aiton) ağaçlandırmalarının başlangıç performansı

    Early performance of Turkish red pine (Pinus brutia Ten.) and Maritime pine (Pinus pinaster Aiton) afforestations in İzmir-Buca

    HASAN ALİ DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİzmir Katip Çelebi Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DERYA EŞEN

  5. The Pattern of genetic variation of pinus brutia ten populations from southern Turkey determined by nuclear SSR markers

    Nükleer SSR genetik belirteçleriyle Türkiye'nin güneyindeki, pinus brutia ten populasyonlarında genetik çeşitliliğin belirlenmesi

    ELHAN S. ERSÖZ ÖZEL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2001

    BiyolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEKİ KAYA

    DOÇ. DR. SERTAÇ ÖNDE