Kullanıcı deneyimleri bağlamında Alanya Belediyesi yeni hizmet binasının doğal aydınlatma kriterleri üzerinden incelenmesi
User experiences context Alanya Municipality new service building on natural lighting criteria
- Tez No: 952870
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF GİZEM YETKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Doğal Aydınlatma, Kullanıcı Deneyimi, Sürdürülebilir Mimarlık, Günışığı Performansı, Kamusal Yapılar, Alanya Belediyesi, Natural Lighting, User Experience, Sustainable Architecture, Daylight Performance, Public Buildings, Alanya Municipality
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: ALANYA ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Bu tez çalışması, artan enerji tüketimi ve kullanıcı konforu bağlamında yapıların doğal aydınlatma performansını değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda, 2025 yılı itibariyle hizmet vermeye başlayan Alanya Belediyesi Yeni Hizmet Binası örneklem olarak ele alınmıştır. Çalışmanın temel amacı, kamusal bir yapının sürdürülebilirlik kapsamında doğal aydınlatma koşullarını kullanıcı deneyimleri aracılığıyla incelemek ve mimari tasarım ile günışığı standartları arasındaki ilişkinin kullanıcı memnuniyetine yansımalarını ortaya koymaktır. Araştırmada, Sürdürülebilir Mimarlık ilkeleri içerisinde önemli bir ölçüt olan doğal aydınlatmanın yalnızca fiziksel ve teknik parametrelerle değil, aynı zamanda bireylerin algı, konfor ve psikolojik tepkileriyle birlikte değerlendirilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Bu doğrultuda, kullanıcıların doğal ışığa ilişkin memnuniyet düzeyleri, TS EN 17037+A1:2021“Binalarda Günışığı Standardı”temel alınarak hazırlanmış yapılandırılmış bir anket aracılığıyla ölçülmüştür. Araştırmanın örneklem grubunu, Alanya Belediyesi Yeni Hizmet Binası'nı aktif olarak kullanan, yapıyı deneyimlemiş 147 kullanıcı oluşturmaktadır. Elde edilen veriler, SPSS 26.0 istatistik programı ile analiz edilmiş; frekans, betimleyici ve karşılaştırmalı analiz yöntemleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Çalışma bulguları, yapı kullanıcılarının doğal aydınlatma düzeyi ve günışığı konforuna ilişkin değerlendirmelerinin mimari kararlar ve tasarım ilkeleriyle doğrudan ilişkili olduğunu göstermektedir. Ayrıca, araştırma bulguları, günışığının sadece enerji verimliliği açısından değil, aynı zamanda kullanıcı sağlığı ve psikolojik iyilik hali açısından da dikkate alınması gereken temel bir tasarım kriteri olduğunu ortaya koymaktadır. Bu yönüyle çalışma, sürdürülebilirlik temelli mimari tasarım ilkeleri doğrultusunda yapılan uygulamaların doğal aydınlatma koşulları baz alınarak kullanıcı memnuniyeti üzerindeki etkilerine dair özgün ve kullanıcı odaklı veriler sunmakta; hem literatüre hem de mimarlık uygulayıcılarına katkı sağlamayı hedeflemektedir.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to evaluate the natural lighting performance of buildings in the context of increasing energy consumption and user comfort. In this regard, the Alanya Municipality New Service Building, which began operation in 2025, is taken as a case study. The primary objective of the research is to examine the natural lighting conditions of a public building within the framework of sustainability through user experiences and to reveal how the relationship between architectural design and daylighting standards is reflected in user satisfaction. The study emphasizes that natural lighting—an essential criterion within the principles of sustainable architecture—should be assessed not only through physical and technical parameters, but also through users' perception, comfort, and psychological responses. In this context, user satisfaction levels regarding daylight were measured through a structured questionnaire based on TS EN 17037+A1:2021“Daylighting in Buildings.”The sample group of the study consists of 147 individuals who actively use and have experienced the Alanya Municipality New Service Building. The data obtained were analyzed using SPSS 26.0, and evaluated through descriptive statistics and comparative analysis methods. The findings of the study demonstrate that users' assessments of daylight quantity and visual comfort are directly associated with architectural design decisions and daylight-oriented planning strategies. Moreover, the results reveal that daylighting is not only a component of energy efficiency, but also a fundamental factor contributing to user health, satisfaction, and psychological well-being. In this respect, the study provides original and user-centered data on the impacts of sustainability-based architectural design principles on user satisfaction with respect to natural lighting performance, and aims to contribute to both academic literature and architectural practice.
Benzer Tezler
- Siyasal iletişimde şarkı kullanımı: 2019 yerel seçimlerinde AK Parti örneği
The use of songs in political communication: The case of AK Parti in 2019 local elections
HAKAN SİPAHİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İletişim BilimleriGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜN GÜVENLİ
- Yerel yönetimlerin yeniden işlevlendirmede kamuya katkıları müze Gazhane örneği
The contributions of the local authorities to the public in re-functionalization the case of Gazhane museum
BİLAL OĞUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İç Mimari ve DekorasyonFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİH SALBACAK
- Biyofilik kentsel mekanlar bağlamında İstanbul yaşam vadileri: Ayamama Yaşam Vadisi örneği
Istanbul valleys of life in the context of biophilic urban spaces: The case of Ayamama Valley of Life
HÜSEYİN SERCAN ÖZELMAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF KISAR KORAMAZ
- Designing for new generation electronic musical instruments: Strategies to improve interaction, user experience and live performance
Yeni nesil elektronik müzik enstrümanları için tasarım: Etkileşim, kullanıcı deneyimi ve canlı performansı geliştirmeye yönelik stratejiler
ETHEM HÜRSU ÖKE
Doktora
İngilizce
2020
Endüstri Ürünleri TasarımıOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OWAIN FRANCIS PEDGLEY
PROF. DR. BAHAR ŞENER PEDGLEY
- An exploration of utaut by using usability evaluation methods: a case study of vux kitchen projection system
Kullanılabilirlik değerlendirme yöntemleri kullanılarak utaut'un açıklanması: vux mutfak projeksiyon sistemi üzerine bir çalışma
ECE ÇINAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EKREM CEM ALPPAY