Geri Dön

M.Ö. 6. ve 4. yüzyıllar arasında Pers İmparatorluğu'nun Asya seferleri ve Büyük İskender'in ilerleyişi

The Persian Empire's Asian campaigns and Alexander the Great's advancements between The 6th and 4th centuries BCE

PDF İndir

  1. Tez No: 953090
  2. Yazar: OGÜN ERGAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NEZAHAT CEYLAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 201

Özet

Bu çalışma, M.Ö. 6. yüzyıl ortalarında Pers İmparatorluğu'nun kuruluşuyla başlayıp, M.Ö. 4. yüzyılda Büyük İskender'in seferleriyle sonlanan dönemde, Asya kıtasının doğu sınırlarında yaşanan büyük dönüşümü konu edinmektedir. Araştırmanın temel odağını, Pers İmparatorluğu'nun Orta Asya'ya yönelik askerî ve idari politikaları ile bu politikaların Helenistik dönem öncesi şekillendirici etkileri oluşturmaktadır. Persler, II. Kyros'un Medler karşısında elde ettiği başarıyla tarih sahnesine çıkmış; Darius döneminde doğuya dönük stratejik seferlerle imparatorluk sınırlarını genişletmiş ve bu bölgelerde ilk kez merkezî otoritenin güçlü biçimde temsil edildiği idari bir düzen kurmuşlardır. Söz konusu yayılmacılık, yalnızca fetihlerle sınırlı kalmamış; satraplık sistemi aracılığıyla bölgesel entegrasyon, vergi tahsili ve askerî örgütlenme gibi devlet mekanizmaları da bu yeni topraklara aktarılmıştır. Özellikle Orta Asya'daki Saka halklarına yönelik yürütülen seferler, Perslerin doğu coğrafyasını yalnızca bir sınır hattı değil, aynı zamanda bir siyasi vizyonun genişleme alanı olarak gördüğünü göstermektedir. Ahamenişler, coğrafi ve etnik açıdan oldukça karmaşık olan bu bölgelerde hem merkezi kontrolü sağlamaya hem de yerel yapılarla iş birliği geliştirerek uzun vadeli bir yönetim sistemini tesis etmeye çalışmışlardır Behistun Yazıtı gibi birincil belgeler, bu sürecin yalnızca tarihsel bir anlatı değil, aynı zamanda bir egemenlik iddiası olduğunu da gözler önüne sermektedir. Bu tarihsel çerçevede Büyük İskender'in doğu seferlerini ayrı bir başlık altında ele almakta; onun bölgeye yönelik stratejik yaklaşımını Ahameniş mirasıyla birlikte değerlendirmektedir. İskender, doğuya doğru ilerleyişinde yalnızca askerî yöntemlere başvurmamış; Perslerden devraldığı idari yapıyı büyük ölçüde koruyarak, mevcut sistem üzerine kendi otoritesini bina etmiştir. Özellikle satraplık sistemini sürdürmesi, yerel elitlerle evlilik ve ittifak ilişkileri kurması, bölge halklarıyla barışçıl bir yönetim modeli geliştirme arzusunu göstermektedir. İskender'in Hindistan'a yönelik seferi ve Hydaspes Savaşı, bu stratejinin en somut örneklerinden biri olarak değerlendirilmektedir. Çalışma kapsamı olarak, günümüzde Batı Orta Asya olarak adlandırılan bölgeye odaklanmakta; bu coğrafyada Pers yayılmacılığının hem yönetsel hem de kültürel izdüşümleri incelenmektedir. Bu çalışmanın konusunun seçilmesinde temel etken, alanın hâlâ yeterince araştırılmamış olmasıdır. Pers tarihi üzerine yapılan incelemelerin büyük çoğunluğu, imparatorluğun Batı dünyasıyla olan ilişkilerine odaklanmış; doğuya yönelik seferler, idari düzenlemeler ve kültürel etkileşimler ise uzun süre ikincil planda bırakılmıştır. Oysa Orta Asya ve Hindistan sınırlarında gerçekleşen bu gelişmeler, Pers İmparatorluğu'nun genel stratejisini ve çok uluslu yapısını anlamak açısından kritik bir öneme sahiptir. Bu çalışmanın amacı, söz konusu tarihî süreci detaylı biçimde ele alarak bu önemli boşluğu doldurmak ve konuyla ilgili literatürde yeni bir tartışma zemini oluşturmaktır. Aynı zamanda, ileride yapılacak araştırmalara sağlam bir kaynak ve bakış açısı kazandırarak, doğuya yönelik Pers politikalarının daha kapsamlı biçimde değerlendirilmesine ışık tutması hedeflenmiştir. Bu tez, antik dünyanın doğuya bakan yüzünü, Asya içlerinde gelişen siyasal örgütlenmeleri, yerel direniş biçimlerini ve yönetim stratejilerini merkeze alarak; Perslerden İskender'e uzanan bir tarihsel süreklilik hattını ortaya koymayı amaçlamaktadır.

Özet (Çeviri)

This study focuses on the major transformation that took place along the eastern borders of the Asian continent, beginning with the establishment of the Persian Empire in the mid-6th century BCE and ending with the campaigns of Alexander the Great in the 4th century BCE. The main focus of the research is the military and administrative policies of the Persian Empire towards Central Asia and the formative effects of these policies prior to the Hellenistic period. The Persians entered the stage of history with the success of Cyrus II against the Medes, expanded the empire's frontiers eastward through strategic campaigns during the reign of Darius, and established an administrative system that, for the first time, represented a strong central authority in these regions. This expansionism was not limited to military conquest; state mechanisms such as regional integration, tax collection, and military organization were also introduced to these newly acquired territories through the satrapy system. In particular, the campaigns conducted against the Saka peoples of Central Asia demonstrate that the Persians did not view the eastern geography merely as a borderland but as a zone for expanding their political vision. The Achaemenids sought to ensure central control in these geographically and ethnically complex regions while also attempting to establish a long-term governance system by cooperating with local structures. Primary sources such as the Behistun Inscription reveal that this process was not merely a historical narrative but also an assertion of sovereignty. Within this historical framework, the eastern campaigns of Alexander the Great are examined under a separate heading, assessing his strategic approach to the region in the context of the Achaemenid legacy. Alexander did not rely solely on military methods during his advance eastward; he largely preserved the administrative structures he inherited from the Persians, building his authority upon the existing system. His continuation of the satrapy system, the establishment of marriage and alliance relationships with local elites, and his efforts to develop a peaceful model of governance with the regional peoples all illustrate this strategy. Alexander's campaign into India and the Battle of the Hydaspes are considered among the most concrete examples of this approach. The scope of the study focuses on the region today known as Western Central Asia, examining the administrative and cultural reflections of Persian expansion in this geography. The primary reason for selecting this topic is the fact that the field remains insufficiently explored. Most studies on Persian history have concentrated on the empire's relations with the Western world, while the eastern campaigns, administrative arrangements, and cultural interactions have long been relegated to secondary status. However, the developments that occurred along the borders of Central Asia and India are crucial for understanding the overall strategy and multinational structure of the Persian Empire. The aim of this study is to address this important gap by thoroughly analyzing the historical process in question and to establish a new ground for discussion in the relevant literature. At the same time, it aspires to provide a solid source and perspective for future research, shedding light on the broader evaluation of Persian policies directed towards the East. This thesis aims to highlight the eastward-looking face of the ancient world by focusing on the political organizations that developed within the interior of Asia, the forms of local resistance, and governance strategies, thus tracing a historical continuity from the Persians to Alexander the Great.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    764750

    The effects of earthquakes in antioch and its vicinity: Evidence of repair, rebuilding and urban reorganization between the fourth and thirteenth centuries

    Antakya ve çevresinde meydana gelen depremlerin etkileri: 4. ve 13. yüzyıllar arasında yapılan tadilat, yeniden yapılandırma ve kentsel düzenleme faaliyetleri

    MEVLÜDE BAKIR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Kamu Yönetimiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEYNEP KUBAN TOKGÖZ

    PROF. DR. NEFİSE NEVRA NECİPOĞLU

  2. Tez No

    475292

    Hellenistik Apoikia'dan Roma Colonia'sına: Antiocheia ad Pisidiam örneğinde bir koloni kentinin yerleşim ve idari tarihi

    Von der hellenistischen Apoikia zur römischen Kolonie. Die Siedlungs- und Verwaltungsgeschichte einer Koloniestadt am Beispiel Antiochia ad Pisidiam

    GÜLCAN KAŞKA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eski Çağ Dilleri ve KültürleriAkdeniz Üniversitesi

    Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BURAK TAKMER

  3. Tez No

    310769

    Eşenköy tümülüsü ve buluntuları

    Esenkoy tumulus and its remains

    TÜLİN TAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    ArkeolojiÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. VEYSEL TOLUN

  4. Tez No

    891877

    Larisa (Buruncuk) Athena kutsal alanı

    Larisa (Buruncuk) Athena Sanctuary

    FİGEN ÖZTÜRK AKAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Arkeolojiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEJAT TURGUT SANER

  5. Tez No

    694940

    Ları̇sa (Buruncuk) antı̇k kentı̇nı̇n yerleşı̇m yapısı

    Settlement structure of the ancient city of Larisa (Buruncuk)

    ILGIN KÜLEKÇİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEJAT TURGUT SANER

Geri Dön