Öğrenme güçlüğü olan lise öğrencilerinin problem davranışları ve öğretmen müdahaleleri
Problem behaviours of high school students with learning disabilities and teacher interventions
- Tez No: 953268
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞEYDA DEMİR, PROF. DR. MUSTAFA SEVER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 196
Özet
Kaynaştırma uygulamaları, özel gereksinimli bireylerin tipik gelişim gösteren akranlarıyla aynı ortamda eğitim almasını amaçlayan bir eğitim modelidir. Bu uygulama kapsamında; öğrencilerin bireysel ihtiyaçlarına dayalı olarak desteklenmesi ön koşuluyla, tüm özel gereksinim türleri içerisinde en kalabalık grubu oluşturan öğrenme güçlüğü tanılı öğrenciler de genel eğitim sınıflarına dahil edilmekte ve eğitim hayatlarını sürdürmektedir. Ancak, öğrenme güçlüğü tanılı öğrenciler de diğer yetersizlik türlerinden etkilenen akranları gibi problem davranış sergileyebilmekte ve yaşadıkları güçlük sebebiyle, akademik becerilerin yanı sıra davranışsal boyutta da desteğe gereksinim duymaktadırlar. Bu çalışmada; var olan becerileri kullanmanın önüne geçen, yeni beceriler kazanılmasını engelleyen ve bireyin toplumsal uyumunu zedeleyen problem davranışların lise dönemi öğrenme güçlüğü tanılı öğrencilerdeki durumu ve bu davranışlarına yönelik öğretmen müdahaleleri incelenmiştir. Çalışma nitel paradigmaya dayalı olarak desenlenmiş ve yöntem üçlemesi tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu MEB'e bağlı resmi liselerde görev yapan farklı branşlardan 12 öğretmen ve bu öğretmenlerin sınıflarında öğrenim gören öğrenme güçlüğü tanılı 12 öğrenci oluşturmuştur. Araştırma sürecinde sırasıyla görüşme, gözlem ve doküman analizi teknikleri kullanılarak veri toplanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak kullanılan; yarı yapılandırılmış görüşme formu (EK4) ve yapılandırılmamış gözlem formu (EK5) araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. Görüşme ve gözlem teknikleri ile elde edilen verilerin analizinde tümevarım yöntemi kullanılmış, gerçekleştirilen doküman analizinde ise araştırma kapsamında yer alan bir bulguya rastlanılmaması sebebiyle analiz gerçekleştirilememiştir. Araştırmada görüşme tekniği kullanılarak katılımcıların; problem davranışlar, nedenleri ve etkileri hakkında farklı görüşleri ile farklı talep ve beklentilerinin olduğu bulgularına ulaşılmıştır. Araştırmada gözlem tekniği kullanılarak ulaşılan bulguları ise öğrencilerin farklı davranış türlerini farklı sıklıklarla sergiledikleri, katılımcıların problem davranışlara müdahalelerinin farklılaştığı, problem davranışların ve müdahalelerin farklı etkileri olduğudur. Doküman analizi tekniği kullanılarak ise katılımcıların öğrencilerinin bireyselleştirilmiş eğitim programlarında problem davranışlara yer vermedikleri bulgusu elde edilmiştir. Araştırma kapsamında farklı teknikler kullanılarak ulaşılan bulgular, karşılaştırmalı olarak alanyazın ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Inclusive education refers to an instructional model aimed at educating individuals with special needs alongside their typically developing peers in the same learning environment. Within this framework, students with learning disabilities who constitute the largest subgroup among all categories of special needs are also included in general education classrooms, provided that support based on their individual needs is ensured. However, students with learning disabilities, like their peers affected by other types of disabilities, may exhibit behavioural problems and, due to their challenges, require support not only in academic skills but also in behavioural domains. This study investigates the behavioural problems of high school students diagnosed with learning disabilities specifically, those that hinder the use of existing skills, obstruct the acquisition of new skills, and impair social adjustment and the nature of teacher interventions targeting these behaviours. The study was designed within a qualitative paradigm and employed a methodological triangulation approach. The study group consisted of 12 teachers from various subject areas working in public high schools under the Ministry of National Education, as well as 12 students with diagnosed learning disabilities who were enrolled in these teachers' classrooms. Data were collected sequentially through interviews, observations, and document analysis. The semi-structured interview form and unstructured observation form used as data collection instruments were developed by the researcher. Inductive analysis was applied to the data obtained through interviews and observations; however, no findings emerged from the document analysis due to the absence of relevant data in the documents reviewed. Interview data revealed that participants held differing views on the nature, causes, and impacts of behavioural problems, as well as varying demands and expectations. Observation data indicated that students exhibited different types of behavioural problems with varying frequency, teachers employed diverse intervention strategies, and both behaviours and interventions yielded distinct outcomes. Document analysis revealed that participants had not addressed behavioural problems in the Individualised Education Programmes of their students. The findings obtained through different data collection techniques were discussed comparatively in light of the existing literature.
Benzer Tezler
- Öğrenme güçlüğü olan lise öğrencilerinin edebî metinleri okumada karşılaştıkları sorunlar
Determination of problems faced by high school students with special learning disabilities in reading literary texts
TURGUT BAĞRIAÇIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE YÜCEL ÇETİN
- Öğrenme güçlüğü görülen çocukların anksiyete ve depresyon düzeylerinin bazı değişkenler açısından karşılaştırmalı olarak incelenmesi
A Comperatıve research of the levels of anxıety and depressıon of chıldren who have learnıng dısorder in respect of some varıannts
ZAHİDE YORGANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ENGİN DENİZ
- Teknoloji donanımlı bir sınıfta mutlak değer konusunun öğretiminden yansımalar: Aksiyon araştırması
Reflections from absolute value teaching in a technology equipped classroom: A research on the action
ZEKERİYA DEMETGÜL
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimKaradeniz Teknik ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN BAKİ
- Self-advocacy experiences of high school students with specific learning disabilities
Özel öğrenme güçlüğü olan lise öğrencilerinin öz-savunuculuk deneyimleri
DUYGU BETÜL KOCA
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Eğitim ve ÖğretimBoğaziçi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP HANDE SART
- Özel öğrenme güçlüğü olan lise öğrencilerinin okuma becerilerinin geliştirilmesine yönelik hazırlanan programın etkililiği
Effectiveness of the program prepared to improve reading skills of high school students with specific learning disabilities
ESRA AKIN
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MACİD AYHAN MELEKOĞLU