Yaşlı bireylerin 6 Şubat depremleri sonrası yaşam deneyimleri: Diyarbakır ili örneği
Life experiences of elderly individuals after the February 6 earthquakes: The Diyarbakır province example
- Tez No: 953943
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZGÜR ALTINDAĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Sosyal Hizmet, Psychology, Social Work
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 173
Özet
Doğal afetler sonuçları itibariyle zorlayıcı yaşam olayları olarak ele alınmaktadır. Depremin olumsuz etkilerinin, depremi deneyimleyen her insanda görülebileceği düşünüldüğünde incinebilir gruplar arasında yer alan yaşlıların etkilenme düzeylerinin daha fazla olacağı tahmin edilerek bu çalışmada 6 Şubat depremlerini yaşamış, Diyarbakır merkezde yaşayan 60 yaş üstü yaşlı bireylerin deprem deneyimleri ele alınmıştır. Çalışmanın amacı yaşlıların deprem deneyimlerini ortaya koymak ve sosyal hizmet perspektifinden çözüm önerileri sunmaktır. Nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik yaklaşıma uygun olarak tasarlanan bu çalışmada 25 adet kısa cevaplı, 11 adet açık uçlu sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış olup 10 kadın, 9 erkek katılımcıyla derinlemesine görüşme gerçekleştirilmiştir. Katılımcılardan elde edilen veriler nitel veri analizi programı olan MAXQDA 24 ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda“Deprem Anında Yaşananlar, Deprem Sonrası Süreç, Yerel ve Merkezi Yönetimlere Yönelik Eleştiriler, Beklentiler ve Çözüm Önerileri”olmak üzere dört ana tema ortaya çıkmıştır. Tema ve kategorilerden yola çıkarak çalışmanın kuramsal temelini oluşturan ekosistem yaklaşımı, Max Neef'in ihtiyaçlar hiyerarşisi ve baskı karşıtı uygulama yaklaşımı çerçevesinde sonuç ve öneri kısımları oluşturulmuştur. Araştırmadan elde edilen verilere göre yaşlıların deprem anı ve sonrasında birçok sorunla karşı karşıya kaldığı görülmektedir. Yaşlıların deprem deneyimiyle ilgili bu sorunlar, yaşlıların sosyo-demografik özellikleri, sağlık durumları, ekonomik sorunlar gibi özelliklerinin etkisiyle farklılaşmaktadır. Yaşlılar sağlık sorunlarından dolayı deprem anında gerekli kaçma davranışını gösterememiş, deprem sonrası süreçte barınma alanlarında uygun koşullarda konaklayamamış, yalnız yaşamanın hem deprem anı hem de deprem sonrasında olumsuz etkileriyle baş etmek zorunda kalmışlardır. Bu mücadelede yaşlıların aile ilişkileri, medeni durumları, sosyal rolleri gibi özellikler koruyucu bir faktör olarak bulunmuştur. Yaşlıların deprem deneyimlerine ilişkin yerel ve merkezi yönetimlere yönelik tedbir yetersizliği, denetim eksikliği, imar uygulamaları ve gerekli desteğin sağlanmamasıyla ilgili eleştiri ve depreme dayanıklı yaşlı dostu evler inşa edilmesine yönelik beklentilerinin olduğu ortaya çıkmıştır. Yaşlı nüfusun gelecekteki oranı da düşünüldüğünde hem genel düzeyde hem de doğal afetler özelinde yaşlı dostu politikaların yapılması gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
Natural disasters are considered challenging life events in terms of their consequences. Considering that the negative effects of an earthquake can be observed in every individual who experiences it, it is anticipated that older adults, who are part of vulnerable groups, may be more severely affected. Therefore, this study focuses on the earthquake experiences of older adults aged 60 and above who lived in the central area of Diyarbakır and experienced the earthquakes of February 6. The aim of this study is to reveal the earthquake experiences of the elderly and to offer solutions from a social services perspective. Designed in accordance with the phenomenological approach, which is one of the qualitative research methods, this study used a semi-structured interview form consisting of 25 short-answer questions and 11 open-ended questions, and in-depth interviews were conducted with 10 female and 9 male participants. The data obtained from the participants were analyzed using the qualitative data analysis program MAXQDA 24. As a result of the analysis, four main themes emerged:“Experiences During the Earthquake,”“Post-Earthquake Process,”“Criticisms of Local and Central Governments,”“Expectations,”and“Solution Proposals.”Based on the themes and categories, the results and recommendations sections were developed within the framework of the ecosystem approach, Max Neef's hierarchy of needs, and the pressure-resistant application approach, which form the theoretical foundation of the study. According to the data obtained from the research, it is observed that the elderly face many problems during and after earthquakes. These problems related to the elderly's earthquake experience vary depending on their socio-demographic characteristics, health conditions, and economic problems. Elderly individuals were unable to exhibit the necessary escape behavior during the earthquake due to health issues, could not stay in suitable conditions in shelter areas after the earthquake, and had to cope with the negative effects of living alone both during and after the earthquake. In this struggle, characteristics such as family relationships, marital status, and social roles were found to act as protective factors. Criticisms have emerged regarding the inadequacy of measures taken by local and central governments regarding the earthquake experiences of the elderly, lack of oversight, urban planning practices, and failure to provide necessary support. Additionally, there is an expectation for the construction of earthquake-resistant, elderly-friendly homes. Considering the future proportion of the elderly population, it is essential to implement elderly-friendly policies both at the general level and specifically in the context of natural disasters.
Benzer Tezler
- Kahramanmaraş depremi sonrası konut fiyatlarındaki değişim trendinin makine öğrenimine göre belirlenmesi: Gaziantep örneği
Determining the trend in housing prices following the Kahramanmaraş earthquake using machine learning: The case of Gaziantep
METİN UŞAKLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Şehircilik ve Bölge PlanlamaÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiGayrimenkul Geliştirme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEVENT GENÇ
- Deprem travmasında kayıp ve yas ile psikososyal destek, psikolojik güç ve travma sonrası büyüme arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between psychosocial support, psychological strength, and post-traumatic growth on loss and grief of earthquake trauma
BÜŞRA ALAGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ GÜVEN KILIÇOĞLU
- Okul öncesi dönemdeki çocuklar ile anne-babalarının iletişimlerine depremin etkisi
The effect of the earthquake on the communication of preschool children and their parents
MACİT BURAK YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKTO Karatay ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE YALÇIN
DR. MURAT DEMİREKİN
- Türkiye'de ailenin karşılaştığı temel bir risk olarak boşanma
Divorce as a fundamental risk faced by the family in Turkey
ÇİĞDEM KARAKIŞ
- Kahramanmaraş depremleri sonrası ezilme sendromu tanısı ile yoğun bakım ünitesinde takip edilen hastalarda laktat klirensinin prognostik değeri
Prognostic value of lactate clearance in patients followed up in the intensive care unit with a diagnosis of crush syndrome after the Kahramanmaras earthquakes
MERVE ELMAAĞAÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
NefrolojiSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DENİZ AVCI