Tasarım ve algı yönetimi bağlamında animasyon filmleri
Animated films in the context of design and perception management
- Tez No: 954037
- Danışmanlar: PROF. DR. LÜTFÜ KAPLANOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Animasyon Filmleri, Tasarım Öğeleri, Algı Yönetimi Stratejileri, Algı, Göstergebilim, Simülasyon, Gerçeklik, Animated Films, Design Elements, Perception Management Strategies, Perception, Semiotics, Simulation, Reality
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 369
Özet
Yeni iletişim teknolojileri beraberinde yalnızca bilgi akışına dönüşmez aynı zamanda toplumsal düzene dair algı biçimlerine de dönüşür. Bu dönüşümün en belirgin yansımalarından biri olan animasyon filmleri sinemanın güçlü bir alt dalı olarak kendini temsil eder. Gelişen teknolojiler sayesinde temelleri canlandırma sanatına dayanan animasyon filmleri, iki boyutlu anlatım düzeyinden, çok katmanlı, derinlikli bir anlatıma sahip olan üç boyutlu anlatıma evrilmiştir. Günümüz animasyon filmleri eğlence amaçlı bir anlatım olmanın yanı sıra duygu yönetimi, kimlik inşası, kültürel aktarım gibi çok yönlü bir dile sahiptir. Yaratılan estetik dünya ile filmin içindeki anlatıda karakter, mekân, renk, doku, aksesuar gibi tasarım öğeleriyle oluşturulan atmosferin gerçeklik duygusuyla yakın bir algı oluşturulur. Bu yapay gerçeklik algısı, özellikle çocuk izleyicilerin karakterle, mekanla özdeşim kurmasına ve karakterin sahip olduğu duygu, davranış biçimlerini kendi yaşamlarına entegre edebilmesine yardımcı olmaktadır. Çocuğun hem bireysel hem de toplumsal rol ve değer yargılarını, kahramanlık, güç, aidiyet gibi anlatılar üzerinden şekillendirir. Bu bağlamda çalışmada irdelenen; Coco, Ters Yüz, Frozen animasyon filmlerinin; renk, doku, karakter, mekân, aksesuar gibi tasarım öğeleri ve retorik, manipülasyon, aldatma, zihin kontrolü, toplum mühendisliği gibi algı yönetimi stratejileri temelinde çözümlenmiştir. Çalışmada yapılan anket çalışması ve yüz yüze görüşmelerde, bu filmler aracılığıyla çocuk üzerinden nasıl bir duygu durumu yaratıldığı, davranışsal yönlendirme biçimlerinin gerçeklik algısı üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Araştırmanın örneklemini hem devlet hem de özel okul ilkokul birinci sınıfa devam eden çocuklar oluşturmaktadır. Bu yaş gurubunun çocuk ve ebeveyn görüşmeleri üzerinden çözümlemeler yapılarak nitel bir değerlendirme yapılmıştır. Elde edilen bulgular, Animasyon filmlerinin kurgusal bir dünya yaratmanın dışında, çocukların duygusal, zihinsel ve davranışsal olarak sosyal gelişim süreçlerine yön veren etkili birer algı aracına dönüşüldüğü saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
New communication technologies not only transform the flow of information, but also reshape perception models related to social order. One of the most prominent reflections of this transformation is seen in animated films, which have emerged as a powerful sub-branch of cinema. With the advancement of technology, animation films—originally rooted in the art of illustration—have evolved from two-dimensional narratives to multi-layered, immersive, three-dimensional storytelling. Today's animation films go beyond entertainment; they function as complex tools for emotion regulation, identity construction, and cultural transmission. The aesthetic worlds created within these films—through elements such as character, space, color, texture, and accessory—establish a sense of realism that allows viewers, particularly children, to build emotional connections with the narrative. This simulated perception of reality helps young viewers identify with the characters and environments, integrating the portrayed emotions and behaviors into their own lives. In doing so, the child's individual and social values, as well as their perception of roles such as heroism, power, and belonging, are shaped through narrative structures. In this context, the present study analyzes the animated films Coco, Inside Out, and Frozen through the lens of visual design elements (color, texture, character, setting, accessory) and perception management strategies such as rhetoric, manipulation, deception, mind control, and social engineering. Based on a combination of surveys and face-to-face interviews, the study investigates how these films influence children's emotional states, behavior patterns, and their construction of reality. The research sample consists of first-grade primary school children from both public and private schools. Using qualitative methods, the study interprets responses gathered from children and their parents. The findings reveal that animated films, beyond constructing fictional worlds, serve as influential tools of perception that shape children's emotional, cognitive, and behavioral development within their social environment.
Benzer Tezler
- From spatial cognition to architectural creation: The impact of virtual experience
Mekansal bilişten mimari tasarıma: Sanal deneyimin etkisi
SİMAY DEMİREL
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NESİP ÖMER EREM
- Duygusal algı bağlamında grafik tasarım ürünlerinde tasarlama yaklaşımlarının incelenmesi
Investigation of design approaches in graphic design products in the relationship of emotional perception
BURÇAK SALMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarÇukurova ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OYA TÜRE AYGÜN
- Sustainable park model: A qualitative approach in sustainability assessment of parks
Sürdürülebilir park modeli: Parkların sürdürülebilirliklerinin değerlendirmesi için niteliksel bir yaklaşım
MELODY SAFARKHANI
Doktora
İngilizce
2023
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED ALİ ÖRNEK
- Effects of the physical environment on fear of crime and self-protective behaviors through city parks
Fiziksel çevrenin suç korkusu ve suça karşı kendini koruma davranışlarına etkilerinin şehir parkları üzerinden değerlendirilmesi
GİZEM CİHANLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İSMAİL EREN KÜRKÇÜOĞLU
- Mongolian consumer's perceptions, attitudes and preferences for foreign and domestic brands: The case of computer industry
Moğol tüketicilerin yerli ve yabancı ve markalara yönelik algı, tutum ve tercihler: Bilgisayar sektörü örneği
YANJİNDULAM TUVD
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
İşletmeSakarya Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REMZİ ALTUNIŞIK