Türkçe ders kitaplarının tematik yaklaşıma göre düzenlenmesine ilişkin öğretmen görüşleri
Teachers' opinions on the organization of Turkish language textbooks according to the thematic approach
- Tez No: 954092
- Danışmanlar: PROF. DR. ERHAN DURUKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Bu araştırma, 2005-2006 eğitim-öğretim yılından itibaren Türkçe ders kitaplarında uygulanmaya başlanan tematik yaklaşımın, öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Yapılandırmacı öğretim anlayışı çerçevesinde geliştirilen tematik yapı, öğrencilerin dil becerilerini daha anlamlı, kalıcı ve bütüncül bir şekilde edinmelerini hedeflemektedir. Tematik yaklaşım, farklı disiplinlerin bir tema etrafında bütünleştirilerek sunulmasını esas almakta; öğrencilerin bireysel yaşantılarıyla öğrenmeyi ilişkilendirmelerine, düşünsel becerilerini geliştirmelerine ve disiplinler arası bağlar kurarak bilgiyi yapılandırmalarına olanak sağlamaktadır. Ancak, tematik yapının uygulama sürecinde çeşitli sorunlarla karşılaşıldığı, öğretmenlerin bu kitapları sınıf içi uygulamalarda ne şekilde kullandıkları, karşılaştıkları güçlükler ve bu kitaplara yönelik tutumlarının, yaklaşımın işlevselliği üzerinde belirleyici olduğu görülmektedir. Nitel bir araştırma olan çalışmanın çalışma grubunu, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Trabzon ili Ortahisar ilçesinde görev yapmakta olan 60 Türkçe öğretmeni oluşturmaktadır. Veriler, yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmış ve MAXQDA nitel veri analiz programı ile kategorisel içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Öğretmenlerin tematik yaklaşım hakkındaki deneyim ve değerlendirmeleri doğrultusunda elde edilen bulgular, uygulamada karşılaşılan sorunların sistematik bir biçimde ortaya konulmasına olanak sağlamıştır. Araştırma bulgularına göre, tematik yapıdaki ders kitaplarının kuramsal düzlemde öngörülen faydaları tam anlamıyla sunamadığı; özellikle metin içeriklerinde tekrarların sıkça yer aldığı, tema bütünlüğüne uygun nitelikli metin bulmakta zorluk yaşandığı ve bazı temaların pedagojik olarak öğrenci seviyesine hitap etmediği tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmenlerin, ders kitaplarını çoğunlukla Talim ve Terbiye Kurulu onayı, ekonomik nedenler ve plan hazırlama sürecindeki kolaylıklar sebebiyle kullandıkları; ancak metin uzunluğu, dili, görsel ögeler ve etkinliklerin yetersizliği gibi nedenlerle bu kitapların yetersiz bulunduğu anlaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study aims to evaluate the thematic approach implemented in Turkish language textbooks since the 2005–2006 academic year, based on teachers' perspectives. Developed within the framework of a constructivist instructional model, the thematic structure aims to help students acquire language skills in a more meaningful, lasting, and holistic manner. The thematic approach is based on the integration of different disciplines around a central theme, enabling students to connect learning with their personal experiences, develop cognitive skills, and construct knowledge through interdisciplinary links. However, challenges encountered during the implementation process, the ways teachers use these books in classroom practice, the difficulties they face, and their attitudes towards these textbooks have been observed to play a significant role in the functionality of the approach. The study, which employs a qualitative research design, consists of a study group composed of 60 Turkish language teachers working in Ortahisar district of Trabzon during the 2023–2024 academic year. Data were collected through a semi-structured interview form and analyzed using categorical content analysis via the MAXQDA qualitative data analysis program. The findings obtained in line with the teachers' experiences and evaluations regarding the thematic approach have enabled a systematic identification of the problems encountered in practice. According to the research findings, the textbooks organized with a thematic structure do not fully deliver the theoretical benefits envisioned. Repetitive content within texts, difficulty in finding quality texts that align with theme integrity, and the pedagogical mismatch of certain themes with student levels were among the main issues identified. Furthermore, it was found that teachers mostly use these textbooks due to approval by the Board of Education and Discipline, economic reasons, and the convenience they provide in lesson planning. However, the books were considered inadequate due to reasons such as excessive text length, complex language, insufficient visual elements, and poorly designed activities.
Benzer Tezler
- Türkiye ve İran'daki ders kitaplarının görsel tasarım ilkeleri bakımından incelenmesi
Evaluation of textbooks in Turkey and İran in terms of principles of visual design
SHIVA SHAHIN POOR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLGÜN ALPAN
- İkinci/yabancı dil olarak Türkçe ders kitaplarında kültür konusuna yönelik araştırmalar: Bir meta-sentez çalışması
Investigations on culture in Turkish as a second/foreign language textbooks: A meta-synthesis study
İSA KOYUNCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURETTİN DEMİR
- Din kültürü ve ahlak bilgisi ders kitaplarında yer alan inanç öğretiminin sarmal programlama yaklaşımı açısından analizi
Analysis of faith teaching in religious culture and ethics textbooks in terms of a spiral programming approach
SÜMEYYE TÜZEL GÜLKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAYRAMALİ NAZIROĞLU
- İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin bilinçli tüketicilik durumlarının incelenmesi
Examining 4th grade primary school students' the status of conscious consumerism
CAN UYANIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. PELİN YALÇINOĞLU
- Meşrutiyet'ten günümüze tarih ders kitaplarında Türk kimliğinin inşası
Constitutional monarchy to the present construction of Turkish identity in history textbooks
TERCAN YILDIRIM
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ŞİMŞEK