Kişilerde yemek bağımlılığı ve çocukluk çağı travmaları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between food addiction and childhood traumas in people
- Tez No: 954213
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN GENÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gelişim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Yemek bağımlılığı (YB), bireylerin yiyecekleri kontrolsüz bir şekilde tüketmesi ve klasik bağımlılık belirtileri göstermesiyle tanımlanan bir durumdur. Özellikle obez ve aşırı yemek yiyen bireylerde, bağımlılık belirtileri önemli bir sorun olarak dikkat çekmektedir. Çeşitli laboratuvar, klinik ve genetik araştırmalar, yemek bağımlılığının klinik geçerliliğini desteklemekte, nörobiyolojik çalışmalar ise obezite ve madde bağımlılığı arasında benzer ödül sistemi mekanizmalarına işaret etmektedir. Yüksek sodyum, yapay aromalar ve zengin karbonhidrat içeren besinlerin kötüye kullanılan ilaçlar gibi etkiler oluşturduğu belirtilmiştir. Çalışmada, yemek bağımlılığı ile çocukluk çağı travmaları (ÇÇT) arasındaki ilişki incelenmiştir. Çocukluk döneminde duygusal, fiziksel ve cinsel istismar gibi travmatik yaşantılar, yemek bağımlılığı geliştirme riskini artırmaktadır. Bulgular, yeme bağımlılığı prevalansının %9,3 olduğunu ve morbid obez bireylerde bu oranın %15,5'e çıktığını göstermiştir. Cinsiyet analizlerinde, yemek bağımlılığının oranı kadınlarda %10,3, erkeklerde ise %6,1 olarak tespit edilmiştir; erkekler, belirli testlerde daha yüksek tolerans puanları göstermiştir. Çocukluk çağı travmalarının, yemek bağımlılığının gelişiminde kritik bir risk faktörü olduğu saptanmış, özellikle cinsel istismarın etkisi vurgulanmıştır. Ekonomik durumun da önemli bir etken olduğu, düşük gelir grubundaki bireylerin yemek bağımlılığının geliştirme riskinin daha yüksek olduğu bulunmuştur. Yale Yeme Bağımlılığı Ölçeği, bireylerin yeme davranışını bırakmaya yönelik başarısız girişimler, tolerans ve olumsuz sonuçlara rağmen yeme davranışını sürdürme gibi yaygın semptomları ortaya koymuştur. Sonuç olarak, çalışma, yemek bağımlılığının karmaşık bir bağımlılık türü olduğunu ve çeşitli demografik, çevresel ve psikolojik faktörlerle ilişkili olduğunu göstermektedir. Yemek bağımlılığını önlemeye ve tedaviye yönelik stratejilerin geliştirilmesi için daha geniş örneklemli, uzun vadeli araştırmalar yapılması önerilmektedir. Çocukluk travmalarının etkilerini azaltmak için erken müdahale programları önemlidir.
Özet (Çeviri)
Food addiction (FA) is characterized by individuals' inability to control their consumption of certain foods, exhibiting classic addiction-like symptoms. It has become a significant research focus, especially among obese and binge-eating individuals. Various laboratory, clinical, and genetic studies support the clinical validity of FA, while neurobiological research highlights similarities in the reward systems involved in both obesity and substance addiction. Foods high in sodium, artificial flavors, and rich in carbohydrates have been shown to activate neural pathways similar to those triggered by addictive drugs. This study investigates the relationship between food addiction and childhood trauma (CT). Findings indicate that traumatic experiences during childhood, such as emotional, physical, and sexual abuse, increase the risk of developing FA. The prevalence of food addiction was found to be 9.3%, with the highest rates (15.5%) observed among individuals with morbid obesity. Gender analysis revealed a diagnosis rate of 10.3% for women and 6.1% for men, with men exhibiting higher tolerance scores in specific tests. Childhood traumas were identified as a crucial risk factor in the development of FA, with sexual abuse standing out as particularly significant. Economic status was also found to be a determinant, with lower-income individuals having a higher risk of FA, as 59.3% of those in the low-income group showed significant tendencies towards overeating. The Yale Food Addiction Scale revealed prevalent symptoms such as failed attempts to quit overeating (82.7%), tolerance (74.7%), and continued overeating despite negative consequences (61.3%). In conclusion, the study demonstrates that food addiction is a complex condition linked to various demographic, environmental, and psychological factors. It emphasizes the need for further large-scale, longitudinal research to develop effective prevention and treatment strategies for FA. Early intervention programs to mitigate the long-term effects of childhood trauma are essential for improving public health outcomes.
Benzer Tezler
- Bipolar ve ilişkili bozukluklar tanılı hastalarda mizaç, yeme bozuklukları ve kognitif fonksiyonların incelenmesi
Examination of temperament, eating disorders, and cognitive functions in patients diagnosed with bipolar and related disorders
ÖZGE FINDICAKLI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM TAYMUR
- 10-14 yaş arası çocukların sosyal medya bağımlılığı ile obezite farkındalığının değerlendirilmesi
Evaluation of social media addiction and obesity awareness of children between 10-14 years old
SULTAN İLAY DEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İRFAN ŞENCAN
- Doğu Marmara Bölgesi'nde yeme bağımlılığı bulunan bireylerin psikolojik semptomlarının incelenmesi
Examination of the relationship betweenpsychological symptomsand food addiction inEastern Marmara Region
TUĞÇE BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Beslenme ve DiyetetikÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUZAFFER ÇETİNGÜÇ
- Major depresyon hastalarında yeme bağımlılığı,metabolik parametrelerle ilişkisi,psikiyatrik bozukluklarla birlikteliği
Association wi̇th psychiatric disorders and relation with metaboli̇c parameters of eati̇ng addi̇cti̇on in patients with depression
MERVE BARUT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA SOLMAZ
- Evaluation of adult's food addictions according to their chronotype and the number of consulting to A dietician
Yetişkinlerin yeme bağımlılığı ile diyetisyene başvurma sayısının kronotiplerine göre değerlendirilmesi
ZAHİDE BEGÜM SEVGİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Beslenme ve DiyetetikYeditepe ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İREM KAYA CEBİOĞLU