Sağlık hizmetlerinde sera gazı emisyonlarının belirlenmesi: Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi evde sağlık hizmetlerinin karbon ayak izi ölçümleri
Determination of greenhouse gas emissions in health services: Carbon footprint measurements of home health care services at Adana City Training and Research Hospital
- Tez No: 954302
- Danışmanlar: DR. MERTHAN TUNAY
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Sera Gazı, Karbon Ayak İzi, Evde Sağlık Hizmetleri, Greenhouse Gas, Carbon Footprint, Home Health Care Services
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Adana Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
Giriş: Bu çalışma, Adana Şehir Hastanesi evde sağlık hizmetlerinin karbon ayak izini inceleyerek, sağlık sistemlerinin çevre dostu uygulamalara katkısını ortaya koymayı hedeflemektedir. Materyal ve Metot: Araştırma, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu'ndan 02.01.2025 tarihli, 9/293 sayılı etik onayı ile yürütülmüştür. Hasta ve personel ulaşımı, araç-yakıt bilgileri, elektrik, su, doğalgaz tüketimi, sarf malzemeleri, tıbbi atıklar, laboratuvar hizmetleri ve bina emisyonları kaydedilerek karbon ayak izi hesaplanmıştır. Emisyonlar, Scope 1-3 kategorilerine göre analiz edilmiştir. Bulgular: Evde sağlık hizmetleri kapsamında yıllık toplam karbon emisyonu 52.469,73 kgCO₂e olarak hesaplanmıştır. Buna karşın, hastaların bireysel ulaşım araçlarıyla hastaneye erişim senaryosunda emisyon 419.809 kgCO₂e'ye yükselmiş olup, evde sağlık modeli %82,5 oranında emisyon azaltımı sağlamıştır. Emisyonların dağılımında Scope 2 (elektrik tüketimi, %51,6) en baskın paya sahipken, Scope 1 (doğalgaz ve ulaşım, %42,0) ve Scope 3 (personel ulaşımı, tıbbi atık vb., %6,4) takip etmiştir. Hasta başına emisyon 3,12 kgCO₂e olarak belirlenmiştir. Sonuçlar: Elde edilen sonuçlar, evde sağlık hizmetlerinin karbon ayak izini azaltmada etkili bir model olduğunu ve sağlık sistemlerinin iklim değişikliğiyle mücadelede kritik bir rol üstlenebileceğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
Introduction: This study aims to assess the carbon footprint of home healthcare services at Adana City Hospital to illuminate the role of healthcare systems in promoting environmental sustainability. Materials and Methods: The research was conducted with ethical approval (dated January 2, 2025, numbered 9/293) from the Clinical Research Ethics Committee of Adana City Training and Research Hospital, University of Health Sciences. The carbon footprint was calculated using data on patient and staff transportation, vehicle fuel use, electricity, water, natural gas consumption, consumables, medical waste, laboratory services, and building-related emissions. Emissions were analyzed according to Scope 1-3 categories. Results: Within the scope of home healthcare services, the total annual carbon emissions were calculated as 52.469.73 kgCO₂e. In contrast, under the scenario where patients access the hospital using individual transportation vehicles, emissions rise to 419.809 kgCO₂e, with the home healthcare model achieving an 82,5% reduction. In the distribution of emissions, Scope 2 (electricity consumption, 51,6%) has the largest share, followed by Scope 1 (natural gas and transportation, 42,0%) and Scope 3 (staff transportation, medical waste, etc., 6,4%). The emissions per patient were determined as 3,12 kgCO₂e. Conclusions: The findings demonstrate that home healthcare services are an effective model for reducing carbon footprint, and healthcare systems can significantly contribute to climate change mitigation through models like home healthcare, enhanced by strategies such as renewable energy integration.
Benzer Tezler
- Selection of green suppliers for trigeneration systems using multi-criteria decision-making methods: A case study
Çok kriterli karar verme yöntemlerini kullanarak trijenerasyon sistemleri için yeşil tedarikçi seçimi: Vaka çalışması
ALPEREN YAYLA
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL POLAT TATAR
- Contributions to the SDGS using the QFD method in ICT companies'
QFD methodu ile bilgi ve iletişim teknolojisi firmalarının sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkılarının incelenmesi
ENES ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE CAMGÖZ AKDAĞ
- Sürdürülebilirlik bakış açısı ile yeşil hastaneler
Green hospitals with a perspective of sustainability
ESİN AYŞE KARAKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sağlık Kurumları Yönetimiİstanbul Esenyurt Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM BORA ORAN
- Sağlık kuruluşlarından kaynaklanan karbon ayak izine pandeminin etkisi: Örnek vaka çalışması
The effect of the pandemic on the carbon footprint of healthcare institutions: Case study
MEHMED KAMİL İLTER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Çevre Mühendisliğiİstanbul Medeniyet ÜniversitesiÇevre ve Enerji Sistemleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SENEM TEKSOY BAŞARAN
- Development of a spatial model on nuclear power plant accidents based on vulnerability and evacuation plans
Kırılganlık ve tahliye planlarına dayalı nükleer santral kazaları için mekansal bir modelin geliştirilmesi
MARYNA BATUR
Doktora
İngilizce
2025
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REHA METİN ALKAN