Geri Dön

Contributions to the SDGS using the QFD method in ICT companies'

QFD methodu ile bilgi ve iletişim teknolojisi firmalarının sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkılarının incelenmesi

  1. Tez No: 872034
  2. Yazar: ENES ÇALIŞKAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HATİCE CAMGÖZ AKDAĞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Bilim ve Teknoloji, Enerji, İşletme, Science and Technology, Energy, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 85

Özet

Şüphesiz ki insanlık, dünya üzerindeki sürdürülebilirlik sorunlarını fark etmeli ve bunlarla ilgili ciddi önlemler almalıdır. Birleşmiş Milletler üyelerinin 2015 yılında kabul ettiği 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi, uluslararası alanda sürdürülebilirlik üzerine en kapsamlı çalışmadır. Çalışmanın özeti, 17 sürdürülebilir kalkınma hedefini kapsar. Bu, çevre, sosyal ve yönetişim gibi sürdürülebilirlikle ilgili her şeyi içerir. Bilgi ve İletişim Teknolojisi (Information and Communication Technology, ICT) kullanımı, internet, mobil telefonlar ve uydu gibi, sürdürülebilir kalkınma hedefleri ile ilgili başlıca sorunların üstesinden gelmek için kritik bir öneme sahiptir. Bu nedenle, bu çalışmada sektörün en büyüklerinden 3 Bilgi ve İletişim Teknolojisi şirketinin sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkıları değerlendirilmektedir. Literatürde Birleşmiş Milletler sürdürülebilir kalkınma hedeflerine Bilgi ve İletişim Teknolojisi şirketlerinin katkılarını inceleyen çok az çalışma vardır ve bunların hiçbiri Kalite Fonksiyon Dağılımı (Quality Function Deployment, QFD) yöntemini kullanmamıştır. Bu boşluğu doldurmak için, bu çalışmada Bilgi ve İletişim Teknolojisi şirketlerinin Birleşmiş Milletler sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkıları ile ilgili literatür ve projeler incelenmiş ve üç önemli Bilgi ve İletişim Teknolojisi şirketinin katkıları karşılaştırılmıştır. Bu çalışmanın metodolojisi olarak Kalite Fonksiyon Dağılımı kullanılmaya uygun görülmüştür. Bir başka neden olarak, Kalite Fonksiyon Dağılımı, işletmeleri ilgili konularda karşılaştırmak için mükemmel bir yöntem olduğundan, bu çalışmada kullanılmıştır. Kalite Fonksiyon Dağılımı uygulamasının tamamlanması için Kalite Evi kurulmalıdır. Kalite Evi kurulması için öncelikle talep edilen nitelikler (voice of the customer) ve kalite özellikleri (teknik özellikler) belirlenmelidir. Birleşmiş Milletler sürdürülebilir kalkınma hedefleri, talep edilen nitelikler olarak kullanılmıştır. Kalite özellikleri, Bilgi ve İletişim Teknolojisi şirketlerinin yıllık sürdürülebilirlik ve kurumsal sosyal sorumluluk raporlarından türetilmiştir. Kalite Fonksiyon Dağılımı sonuçlarına göre şirketlerin çabaları, geri dönüştürülmüş hammadde kullanımı ve geri dönüşüm, enerji tasarrufu ve geliştirilmiş bağlantı yoluyla sera gazı emisyonlarının azaltılması, değer zincirinin karbon emisyonlarının azaltılması, CDP su değerlendirmelerini tamamlamış işletmelerle iş birliği yaparak çevre ve su kaynaklarının korunması, su tüketiminin azaltılmasına dikkat edilmesi, etik iş uygulamaları ve eşitsizliğin azaltılmasına odaklanmıştır. Bilgi ve İletişim Teknolojisi şirketlerinin diğer bir incelenme nedeni, sektörün Birleşmiş Milletler sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmada yüksek oranda faydalı etkisinin olmasıdır. Akıllı şehirler, akıllı su yönetimi, akıllı ev uygulamaları ve sektörler arası entegrasyon aracılığıyla enerji tasarrufu, bu önemli etkiyi gösteren katkıların birkaç örneğidir. Bilgi ve İletişim Teknolojisi şirketleri, iklim değişikliğini izlemek, sonuçlarını azaltmak, uyum sağlamak ve daha sürdürülebilir bir gelecek oluşturmaya yardımcı olmak için kritiktir. Ortalama bir evin genel enerji tüketimi, akıllı ev ekipmanının benimsenmesiyle potansiyel olarak %33 azalma ile ortalama %61 azaltılabilir (Global e-Sustainability Initiative (GeSI), 2015). Ayrıca, Bilgi ve İletişim Teknolojsi çözümlerinin 2015 seviyelerini korurken küresel CO2e emisyonlarını 2030'da %20 daha düşürme potansiyeli vardır. Bilgi ve İletişim Teknolojisi firmaları, internet ve şebeke bağlantı kalitesini arttırarak şehirlerde güvenliği ve yaşam kalitesini artırmak için Nesnelerin İnterneti (Internet of Things, IoT) teknolojisini desteklerler. Ayrıca, döngüsel iş modeli, daha etkili ve atıksız üretim ve tüketim alışkanlıklarını teşvik ederek doğal kaynaklara olan ihtiyacı azaltır. Üstelik işletmelerin sensör ve bağlantı teknolojisini ilerletme kapasitesi, su altı yaşamı, karada yaşam ve iklim eylemi hedeflerine ulaşmak için hayati öneme sahiptir. Bilgi ve Haberleşme Teknolojisi çözümlerinin çevre üzerindeki etkisi çeşitli şekillerde incelenmektedir. Bilgi ve Haberleşme Teknolojisi ürünlerinin üretilmesi gerekliliği açık bir gerçektir. Bu ürünlerin imalatı ve kullanımı değişen çevresel etkilere sahiptir (Öko-Institut, 2019). Bu ürünlerin üretilirken ve kullanılırken oluşturdukları çevresel etki genellikle enerji tüketimi ve küresel ısınma potansiyeli (Global Warming Potential, GWP) gibi iyi bilinen ölçütler kullanılarak analiz edilmektedir. İklim değişikliğinin yanı sıra, bu ürünlerin dikkate alınması gereken doğrudan çevresel etkileri de vardır. Kaynak tüketimi, su tüketimi, arazi kullanımı ve biyoçeşitlilik sonuçları en önemli hususlardır. Öte yandan, birçok faydalı etkileri de bulunmaktadır. Dematerializasyon bunlardan biridir. Dematerializasyon ve ikame, fiziksel nesnelerin dijital ürünlere dönüştürülmesini ifade eder. Dematerializasyon veya fiziksel nesnelerin sanal ürünlerle değiştirilmesi, Bilgi ve Haberleşme Teknolojisi uygulamaları aracılığıyla çevresel olumsuz sonuçları azaltmanın bir yolu olarak görülmektedir. DVD izlemenin yerini internet üzerinden video izlemeye ve kağıt kitapların yerini e-kitaplara bırakması dematerilazsyona örnek verilebilir (Clara Borggren, 2011). Dematerializasyon tam olarak doğru terim değildir, çünkü dijital ürünler veya hizmetlere geçiş hala e-kitaplar gibi materyaller gerektirir. Bu dijital ürünler ve hizmetler herhangi bir türde materyalsiz sunulmaz. Fakat sonuca bakıldığında dijital ürünlerin çevresel açıdan daha az zararlı ve daha sürdürülebilir bir çözüm olduğu görülmektedir. Akıllı tarım uygulamaları, Bilgi ve İletişim Teknolojisi çözümlerinin başka bir çevresel faydalı yönüdür. Hassas tarım (Precision Farming, PF), çiftçilerin doğru miktarda girdiyi doğru zamanda ve doğru yerde uygulamalarını sağlayan bir yöntemdir ve bu da mahsulleri, bitkileri, toprakları ve yeraltı suyunun kullanımını iyileştirmektedir (Robert Finger, Precision Farming at the Nexus of Agricultural Production and the Environment, 2019). Gübreler ve pestisitlerin uygun yönetimi, doğrudan tarlalardan N2O (Azot Protoksit) emisyonlarını azaltmanın yanı sıra, bu tür girdileri koruyarak üretim aşamasındaki dolaylı emisyonları da azaltır. Üç şirket karşılaştırıldıktan sonra, Şirket B toplamda 85 üzerinden 75 puan alarak en iyisi olmuştur. On iki talep edilen nitelik için en yüksek puanı Şirket B almıştır. Şirket A, 72 puanla ikinci sırayı almaktadır. On talep edilen nitelikler açısından, Şirket A en yüksek puanı almıştır. 70 puanla Şirket C, sekiz talep edilen niteliklerin tamamında en yüksek puanı almıştır. Üç işletmenin değerlendirmeleri, karşılaştırıldığında oldukça benzer bulunmuştur. Şirketler arasındaki küçük farklar genellikle hizmet verdikleri bölgeyle ilgilidir. Şirketlerin harcadığı çabaların çoğu, sorumlu tüketim ve üretim, su altı yaşamı, iklim eylemi, sürdürülebilir şehirler ve topluluklar hedeflerine odaklanmıştır. Bu çabalar, bilgi, eğitim ve sağlık hizmetlerine erişim sağlamak için gereken alanlarda bağlantıyı geliştirmeyi içerir. Bilgi ve İletişim Teknolojisi çözümlerinin sürdürülebilirlik üzerindeki etkisi, sadece doğrudan çevresel faktörlerle sınırlı değildir. Bu çözümler aynı zamanda toplumların ve ekonomilerin daha sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesine olanak tanır. Örneğin, akıllı şehir teknolojileri, şehirlerin enerji verimliliğini artırarak kaynakları daha etkin bir şekilde kullanmalarına yardımcı olabilir ve bu da sürdürülebilirlik hedeflerine katkıda bulunabilir. Ayrıca, sürdürülebilirlik çabalarının küresel boyutta koordinasyonu ve işbirliği de kritik öneme sahiptir. Tek bir şirket veya sektörün çabaları tek başına yeterli olmayabilir. Bu nedenle, sürdürülebilirlik alanında çok taraflı işbirliklerinin teşvik edilmesi ve desteklenmesi önemlidir. Örneğin, Birleşmiş Milletler'in sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmak için şirketler, hükümetler, sivil toplum kuruluşları ve diğer paydaşlar arasında güçlü bir işbirliği gerekmektedir. Son olarak, sürdürülebilirlik çabalarının değerlendirilmesi ve raporlanması önemlidir. Şeffaflık ve hesap verebilirlik, sürdürülebilirlik performansının iyileştirilmesine ve toplumun güveninin artırılmasına yardımcı olabilir. Bu nedenle, şirketlerin sürdürülebilirlikle ilgili faaliyetlerini düzenli olarak raporlaması ve paylaşması önemlidir. Bu noktaların göz önünde bulundurulması, Bilgi ve İletişim Teknolojisi sektörünün sürdürülebilirlik alanında daha etkili bir şekilde hareket etmesine ve daha büyük bir toplumsal fayda sağlamasına yardımcı olabilir. Gelecekteki araştırmaların ve uygulamaların bu yönde ilerlemesi, küresel sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmada önemli bir adım olabilir.

Özet (Çeviri)

There is no doubt that humanity needs to realize the sustainability problems in the world and take serious actions regarding that. All members of the United Nations adopted The 2030 Agenda for Sustainable Development, the most comprehensive study on sustainability internationally, in 2015. The summary of the study is 17 sustainable development goals. It covers everything about sustainability such as environment, social and governance. The use of Information and Communication Technology (ICT), such as internet, mobile phones, and satellites, is essential for tackling the main issues facing sustainable development. Hence, contributions of 3 major ICT companies to the sustainable development goals are assessed in this study. Quality Function Deployment (QFD) is utilized as a methodology for this study. Since QFD is an excellent instrument for comparing businesses on relevant subjects. House of Quality must be established to complete the QFD application. In order to develop a House of Quality, the demanded qualities (voice of the customer) and quality characteristics (technical requirements) must first be determined. UN SDGs are used as demanded qualities. Quality characteristics are derived from annual sustainability and corporate social responsibility reports of ICT companies. The companies' efforts, as indicated by the QFD results, are concentrated on the use of recycled raw materials and recycling, reducing GHG emissions through energy saving and improved connectivity, decarbonizing the value chain, protecting the environment and water resources by collaborating with businesses that have completed CDP water assessments and paying attention to reducing water consumption, ethical business practices, and reducing inequality. The evaluations of the three businesses are found to be very similar when they are compared. The small differences between the companies are usually about the region they serve. Efforts that made from the companies are mostly concentrate on the responsible consumption and production, life below water, climate action, sustainable cities and communities goals. These efforts are included improving connectivity in needed areas for providing access to information, education and healthcare.

Benzer Tezler

  1. Sağlık harcamaları belirleyicilerinin veri madenciliği yöntemleri ile modellenmesi

    The modeling of determinants of health expenditures using data mining methods

    MELİHA MELİŞ GÜNALTAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sağlık YönetimiAnkara Üniversitesi

    Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLBİYE YAŞAR

  2. Sürdürülebilir kalkınmaya yönelik bir sivil havacılık master plan önerisi

    A civil aviation master plan proposal for sustainable development

    HAKKI BAĞAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Sivil HavacılıkAnadolu Üniversitesi

    Sivil Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FUNDA RANA ADAÇAY

  3. A conceptual assessment framework of bim, lean construction and sustainability in mega proje

    Bim, yalın inşaat ve sürdürülebilirliğin mega projelerde kavramsal değerlendirme çerçevesi

    SADA KHALID

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2025

    İnşaat MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEYNEP IŞIK

    YRD. DOÇ. DR. GÖKHAN DEMİRDÖĞEN

  4. Sürdürülebilir hava kargo rota seçimi için çok kriterli karar verme yöntemi ile çözüm yaklaşımı

    Approach to solution using a multi-criteria decision-making method for selecting sustainable air cargo routes

    MEHMET GÜRTÜRK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Ulaşımİstanbul Üniversitesi

    Ulaştırma ve Lojistik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERKAN ÇELİK

  5. İlkokullarda 2030 yılı sürdürülebilir kalkınma hedefleri konusunda yapılan etkinlikler

    Activities in primary schools regarding the 2030 sustainable development goals

    BANU KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Eğitim ve ÖğretimAkdeniz Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLNAR ÖZYILDIRIM