128 kesitli bilgisayarlı tomografi ile yapılan koroner BT anjiyografide tarama öncesi verilen sublingual nitratın koroner arterlerigörüntülemeye katkısının araştırılması
Investigation of the contribution of sublingual nitrate administered before scanning to coronary artery imaging in coronary CT angiography performed with 128-slice computed tomography
- Tez No: 954949
- Danışmanlar: PROF. DR. BANU ALICIOĞLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Radyoloji ve Nükleer Tıp, Radiology and Nuclear Medicine
- Anahtar Kelimeler: Sublingual Nitrat, Koroner Bilgisayarlı Tomografi Anjiyografi, Koroner Arter Görüntüleme, Sublingual Nitrate, Coronary Computed Tomography Angiography, Coronary Artery Imaging
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Radyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Radyasyon Bilim ve Teknoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 61
Özet
İsmail BALABAN, 128 Kesitli Bilgisayarlı Tomografi ile Yapılan Koroner BT Anjiyografide Tarama Öncesi Verilen Sublingual Nitratın Koroner Arterleri Görüntülemeye Katkısının Araştırılması, Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi, Radyoloji Ana Bilim Dalı, Tıpta Uzmanlık Tezi, 2025 Amaç: Koroner Bilgisayarlı Tomografi Anjiyografi (KBTA) koroner arter hastalığı bulunan hastalarda girişimsel olmayan bir yöntem olarak son yıllarda önem kazanmıştır. Çok kesitli BT, yüksek uzaysal ve temporal çözünürlükle görüntü alımına izin vermektedir. Bununla birlikte koroner arterlerin görüntülenmesi çapları küçük olması nedeniyle her zaman kolay olmayabilir. Nitrogliserin, organik nitratlar sınıfına ait bir ilaç olup vazodilatatör etkisi sayesinde koroner arterlerin genişlemesini sağlar. Bu özelliği, koroner arterlerin daha net görüntülenmesine olanak tanıdığından, BT anjiyografide tanısal doğruluğu artırmak amacıyla yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada nitrogliserinin koroner arterleri görüntülemeyi kolaylaştırmasındaki etkisi incelenmiştir. Gereç ve Yöntem: Retrospektif çalışmaya Haziran 2020 ile Ocak 2025 tarihleri arasında Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji bölümünde koroner BT anjiyografi çekilmiş ve koroner arterlerinde anlamlı darlığı bulunmayan hastalar alındı. Hastaların demografik verileri MİAMED hastane bilgi sistemi üzerinden araştırıldı. BT tarama öncesinde nitrat almış 97 hasta ile tarama öncesinde nitrat almamış 97 hastanın görüntüleri incelendi. Anevrizma belirlenen, 18 yaşın altındaki, %50 üzerinde darlığı olan, stentli ve bypasslı hastalar ile suboptimal kalitede BT görüntüleri olan hastalar çalışmaya dâhil edilmedi. Koroner arterlerin lümen volümleri, segmentasyon sonrası oluşturulan üç boyutlu modeller üzerinden yarı otomatik olarak hesaplandı. Koroner arterlerin yan dalları multiplanar reformasyon (MPR) ve üç boyutlu görüntüler kullanılarak sayıldı. Ayrıca koroner arterlerin proksimal ve distal segmentlerinde damar içi kontrastlanmayı değerlendirmek amacıyla, damar lümeni içerisinde dairesel ilgi alanları (region of interest, ROI) belirlenerek Hounsfield Ünitesi (HU) cinsinden kontrast yoğunluğu ölçümleri yapıldı. İstatistiksel değerlendirme SPSS (Versiyon 29.0) yazılımı kullanılarak yapıldı. Birden v fazla test uygulanmış olup istatistiksel olarak p değerinin 0,05'ten küçük olması anlamlılık sınırı olarak kabul edildi. Bulgular: Çalışmaya toplam 194 hasta dâhil edildi. Hastalar iki gruba ayrıldı: 97 hasta nitrat kullanan grup, 97 hasta ise nitrat kullanmayan kontrol grubu olarak belirlendi. Lümen volümlerinin, nitrat kullanan grupta LAD, RCA ve Cx arterlerinde istatistiksel anlamlı yüksek olduğu saptandı (p < 0.001). Ayrıca, arter volümleri Beden Kitle İndeksi (BKİ) ve Vücut Yüzey Alanı (VYA) ile normalize edilerek değerlendirildiğinde, LAD/BKİ, RCA/BKİ ve Cx/BKİ oranlarının anlamlı yüksek olduğu da belirlendi. Aynı şekilde, LAD/VYA, RCA/VYA ve Cx/VYA oranlarının da nitrat kullanan grupta belirgin şekilde yüksek olduğu gözlemlendi. Koroner arter dallanma görüntülemesi açısından, septal, diagonal ve obtüz marjinal dal sayıları nitrat kullanan grupta anlamlı şekilde daha fazla bulundu (p < 0.001). Kontrastlanma oranları açısından yapılan değerlendirmelerde, LAD ve Cx arterlerinde proksimal/distal kontrastlanma oranının nitrat kullanan grupta anlamlı şekilde düşük olduğu belirlendi (p < 0.001). Sonuç: Bu bulgular, sublingual nitrat kullanımının KBTA sırasında arteriyel genişlemeyi artırarak, hem ana koroner arterlerin hem de distal ve yan dalların daha iyi görüntülenmesine katkıda bulunabileceğini göstermektedir. Nitrat kullanımı, koroner arterlerin optimal görüntülenmesini sağlayarak tanısal doğruluğu artırabilir.
Özet (Çeviri)
İsmail BALABAN, Investigation of the Contribution of Sublingual Nitrate Administered Before Scanning to Coronary Artery Imaging in Coronary CT Angiography Performed with 128-Slice Computed Tomography, Zonguldak Bülent Ecevit University Faculty of Medicine, Department of Radiology, Medical Specialization Thesis, 2025 Objective: In recent years, Coronary Computed Tomography Angiography (CCTA) has gained importance as a non-invasive method for patients with coronary artery disease. Multislice CT allows for imaging with high spatial and temporal resolution. However, due to the small diameters of coronary arteries, imaging is not always easy. Nitroglycerin, a drug belonging to the class of organic nitrates, causes the dilation of coronary arteries due to its vasodilatory effect. This feature enables clearer imaging of coronary arteries and is widely used to enhance diagnostic accuracy in CT angiography. In this study, the effect of nitrate in facilitating the imaging of coronary arteries was investigated. Materials and Methods: This retrospective study included patients who underwent coronary CT angiography (CCTA) at Zonguldak Bülent Ecevit University, Department of Radiology, between June 2020 and January 2025. Patients with no significant coronary artery stenosis were selected. Demographic data were obtained from the MIAMED system. The images of 97 patients who received nitrate before scanning and 97 patients who did not receive nitrate were analyzed. Patients under 18 years of age, those with more than 50% stenosis, with aneurysms, coronary stents or bypass grafts, or suboptimal CT image quality were excluded from the study. The lumen volumes of the coronary arteries were calculated semi-automatically using three-dimensional models generated after segmentation. The side branches of the coronary arteries were counted utilizing multiplanar reformation (MPR) and threedimensional reconstructed images. Additionally, to evaluate intraluminal contrast enhancement in the proximal and distal segments of the coronary arteries, circular regions of interest (ROI) were placed within the vessel lumen, and contrast density was measured in Hounsfield Units (HU). Statistical analysis was performed using vii SPSS (Version 29.0) software. Multiple tests were conducted, and a p-value < 0.05 was considered statistically significant. Results: A total of 194 patients were included in the study. Patients were divided into two groups: 97 patients in the nitrate group and 97 patients in the control group. Regarding lumen volumes, a significant increase in LAD, RCA, and Cx artery volumes was observed in the nitroglycerin group (p < 0.001). Additionally, when arterial diameters were normalized using Body Mass Index (BMI) and Body Surface Area (BSA), the LAD/BMI, RCA/BMI, and Cx/BMI ratios were significantly higher in the nitrate group. Similarly, LAD/BSA, RCA/BSA, and Cx/BSA ratios were significantly higher in the nitrate group. In terms of coronary artery branching patterns, the number of septal, diagonal, and obtuse marginal branches was significantly higher in the nitrate group (p < 0.001). This finding suggests that nitrate improves not only the visualization of major epicardial arteries but also the smaller coronary side branches. In the contrast enhancement evaluation, the proximal/distal contrast enhancement ratio of the LAD and Cx arteries was significantly lower in the nitroglycerin group (p < 0.001). This may be related to a more homogeneous blood flow distribution in distal artery segments. Conclusion: These results demonstrate that sublingual nitrate enhances arterial dilation during CCTA, contributing to improved visualization of both main coronary arteries and their distal and side branches. The use of nitrate optimizes coronary artery imaging and may enhance diagnostic accuracy. Therefore, it is recommended that sublingual nitrate administration before CCTA be considered for more widespread use in routine clinical practice.
Benzer Tezler
- Akut pulmoner tromboembolide dual enerji bilgisayarlı tomografi pulmoner anjiografinin tanısal değeri
The diagnostic value of dual energy computerized tomography pulmonary angiography on acute pulmonary thromboembolism
NECAT İSLAMOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
Radyoloji ve Nükleer TıpSelçuk ÜniversitesiRadyodiagnostik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ SAMİ KIVRAK
- Pulmoner tromboemboli tanısında 128 kesit BT anjiyografi ve teknik optimizasyonu
Diagnostic value of MSCT (128) angiography for determining pulmonary thromboembolism and technical optimization
ESMA DİLEK ÜSTÜN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
Radyoloji ve Nükleer TıpSüleyman Demirel ÜniversitesiRadyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖMER YILMAZ
- Pulmoner BT anjiografide farklı kv değerlerinin etkinliği ve oksidatif stres parametrelerinin değerlendirilmesi
Investigations of oxidative stress parameters and effectivenes of different kv values in pulmonary CT angiography
GÜRSEL ÇETİNKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
Radyoloji ve Nükleer TıpSüleyman Demirel ÜniversitesiRadyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KAYAN
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA SAYGIN
- Üriner sistem taşlarının değerlendirilmesinde dual enerjili bilgisayarlı tomografinin rolü
The role of dual energy computerized tomography in evaluation of urinary system stone
MESUT ÇETİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Radyoloji ve Nükleer TıpHarran ÜniversitesiRadyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLEK ŞEN DOKUMACI
- Anterior serebral dolaşımının varyasyonlarının ve anomalilerinin bilgisayarlı tomografi anjiografi ile değerlendirilmesi
Evaluation of variations and anomalies of anterior cerebral circulation by computed tomography angiography
ALİ KARDÜZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Radyoloji ve Nükleer TıpSağlık Bilimleri ÜniversitesiRadyodiagnostik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF ERGÜN