Bilgi ve belge merekzlerinde çizgisel belgeler: Özgün sanat yapımları
Graphic documents in information and document centers: Original artworks
- Tez No: 955146
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN SACİT KESEROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arşiv, Bilgi ve Belge Yönetimi, Dokümantasyon ve Enformasyon, Archive, Information and Records Management, Documentation and Information
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Bu çalışma, bilgi ve belge merkezlerinde çizgisel belgeler kapsamında değerlendirilen özgün sanat yapımlarını ele almakta ve bu yapımların bilgi-belge süreçlerindeki konumunu incelemektedir. İnsanlığın kültürel belleğini oluşturan sanat yapıtları, yalnızca estetik değerleriyle değil, aynı zamanda tarihsel, toplumsal ve düşünsel içerikleriyle de belge niteliği taşımaktadır. Bu bağlamda özgün sanat yapımları, kütüphaneler, arşivler ve müzeler gibi bellek kurumlarında korunması, düzenlenmesi ve erişime sunulması gereken bilgi kaynaklarıdır. Tezin temel amacı, özgün sanat yapımlarının bilgi ve belge merkezlerinde kataloglama, niteleme, sınıflama, sayısallaştırma, depolama ve yararlandırma süreçlerini incelemek ve bu süreçlerde kullanılan standartların (MARC 21, RDA, LC Konu Başlıkları vb.) yeterliliğini değerlendirmektir. Çalışma, özgün sanat yapımlarının yalnızca estetik birer sanat ürünü değil, aynı zamanda bilgi taşıyıcı belge olarak ele alınması gerektiği önermesinden hareket etmektedir. Bu kapsamda, özgün sanat yapımlarının uluslararası kataloglama standartlarına göre nasıl nitelendiği ve bilgi erişim sistemlerine nasıl uyumlu duruma getirildiği uygulamalı örneklerle ortaya konulmuştur. Araştırma, betimsel nitelikte tasarlanmış olup, literatür taraması, doküman incelemesi ve içerik analizi yöntemleriyle yürütülmüştür. Türkiye ve dünyadan bilgi ve belge merkezleri örnek olarak değerlendirilmiş; var olan katalog kayıtları, sınıflama biçimleri ve dijital erişim uygulamaları incelenmiştir. Bu yöntemsel yaklaşım, hem kuramsal hem de uygulamalı düzeyde özgün sanat yapımlarının bilgi-belge süreçlerinde karşılaşılan sorunların belirlenmesini ve çözüm önerilerinin geliştirilmesini sağlamıştır. Elde edilen bulgular, özgün sanat yapımlarının bilgi merkezlerinde kitap, dergi ve benzeri yazılı belgelerden farklı bir değerlendirme gerektirdiğini ortaya koymaktadır. Özellikle kataloglama, depolama ve erişim süreçlerinde standartların yetersiz kaldığı; fiziksel ve sayısal koruma uygulamalarının farklı kurumlar arasında birörneklik ve tutarlılık sağlanmadığı gözlenmiştir. Özgün sanat yapımlarının bilgi ve belge yönetimi disiplini içindeki konumunu görünür kılmakta; hem akademik literatüre katkı sağlamakta hem de kütüphaneler, arşivler ve müzelerde görev yapan bilgi uzmanlarına uygulamalı öneriler sunmaktadır. Böylelikle kültürel mirasın ayrılmaz bir parçası olan özgün sanat yapımlarının daha sistematik, erişilebilir ve sürdürülebilir biçimde yönetilmesine yönelik farkındalık oluşturulması amaçlanmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study addresses original works of art considered within the scope of graphic materials in information and documentation centers and examines their position in information and documentation processes. Works of art, which constitute humanity's cultural memory, possess not only aesthetic value but also document qualities with their historical, social, and intellectual content. In this context, original works of art are information resources that should be preserved, organized, and made accessible in memory institutions such as libraries, archives, and museums. The main purpose of the thesis is to examine the cataloging, description, classification, digitization, storage, and utilization processes of original works of art in information and documentation centers, and to evaluate the adequacy of the standards used in these processes (MARC 21, RDA, LC Subject Headings, etc.). The study proceeds from the proposition that original works of art should be regarded not only as aesthetic art objects but also as documents carrying information. In this regard, it has been demonstrated through practical examples how original works of art are described according to international cataloging standards and how they are adapted to information retrieval systems. The research was designed as descriptive in nature and was carried out through literature review, document analysis, and content analysis methods. Information and documentation centers from Turkey and around the world were evaluated as examples; existing catalog records, classification forms, and digital access practices were examined. This methodological approach made it possible to identify problems encountered in the information and documentation processes of original works of art at both the theoretical and practical level and to develop solution proposals. The findings reveal that original works of art require a different kind of evaluation than books, journals, and other written documents in information centers. It was observed that standards were insufficient, particularly in cataloging, storage, and access processes, and that physical and digital preservation practices did not achieve uniformity and consistency among institutions. This study makes the position of original works of art within the discipline of information and documentation management visible; it contributes both to academic literature and provides practical recommendations for information professionals working in libraries, archives, and museums. Thus, it aims to raise awareness towards managing original works of art in a more systematic, accessible, and sustainable manner as an integral part of cultural heritage.
Benzer Tezler
- Bilgi ve belge merkezlerinde hizmet kalitesinin artırılmasına yönelik bir uygulama : Marmara Üniversitesi Merkez Kütüphanesi örneği
An application to improve the service quality in documentation and information centers :The example of Marmara University Central Library
YAZBAHAR TABAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Bilgi ve Belge YönetimiMarmara ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERAT BIRFIN BİR BAYRAKTAR
- Bilgi ve belge merkezlerinde veri tabanı yönetimi: Yıldız Teknik Üniversitesi Merkez Kütüphanesi örneği
Database management in information and docment centers: Sample of Yıldız Technical University Central Library
GÜVEN SÜT
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Bilgi ve Belge YönetimiMarmara ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERAT BİR
- Bilgi ve belge merkezlerinde stratejik hizmet yönetimi modeli
The strategic service management model for information and records centers
BURÇAK ŞENTÜRK
Doktora
Türkçe
2010
ArşivMarmara ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERAT BİR BAYRAKTAR
PROF. DR. HAMZA KANDUR
- Kütüphane ve bilgi-belge merkezlerinde verimlilik yönetimi
Productivity management at libraries and information-documentation centres
NİHAL KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Bilgi ve Belge Yönetimiİstanbul ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MESUT YALVAÇ
- Kütüphane ve bilgi belge merkezlerinde stratejik iletişim yönetimi
Strategic communication management in the library and information record centre
ESMERAY KARATAŞ ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Halkla İlişkilerİstanbul ÜniversitesiKütüphanecilik Bölümü
YRD. DOÇ. DR. ÜMİT KONYA