Yaşar Kemal'in 'Ölmez Otu' eserinde 'pekiştirme sıfatlarının' Almancaya aktarımı ile ilgili bir inceleme
The examination on the transfer of 'adjectives intensifying' into German in Yaşar Kemal's novel 'Ölmez Otu'
- Tez No: 955226
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEKİ USLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Alman Dili ve Edebiyatı, German Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Alman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Alman Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 79
Özet
Bu tez çalışması, Yaşar Kemal'in“Ölmez Otu”adlı eserinde yer alan Türkçe pekiştirme sıfatlarının Almanca çevirilerde nasıl aktarıldığını incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın temel amacı, özgün metindeki pekiştirme yapılarının hedef dil olan Almancaya aktarımında karşılaşılan çeviri stratejilerini analiz etmek ve anlam kaymalarını, eşdeğerlilik düzeylerini ve biçimsel estetik farklılıkları ortaya koymaktır. Bu kapsamda araştırma, çeviri biliminin eşdeğerlilik kuramı temelinde yapılandırılmıştır. İlk bölümde çalışmanın amacı, araştırma soruları ve kapsamı açıklanmakta; ikinci bölümde ise kuramsal çerçeve sunulmakta ve Türkçe ile Almancadaki pekiştirme sıfatlarının biçimbilimsel ve işlevsel özellikleri karşılaştırılmaktadır. Bu bağlamda, çeviride düz anlamlı, yananlamlı, edimsel ve biçimsel-estetik eşdeğerlilik düzeyleri kuramsal altyapı olarak ele alınmıştır. Üçüncü bölümde“Ölmez Otu”adlı eserdeki pekiştirme sıfatları metin içinden tespit edilmekte ve bu sıfatların Almanca çeviride nasıl karşılandığı analiz edilmektedir. Tespit edilen örnekler, pekiştirmenin korunduğu, doğrudan aktarılmadan anlamın verildiği ve hedef dilde tam karşılığı bulunamayan durumlar şeklinde üç gruba ayrılarak incelenmiştir. Sonuç bölümünde ise, Türkçede pekiştirme işlevi gören yapıların Almanca çevirisinde biçimsel karşılık bulmakta güçlük çektiği, bu nedenle anlam aktarımının çoğu zaman bağlamsal veya edimsel yollarla sağlandığı tespit edilmiştir. Çalışma, kaynak ve hedef dillerin yapısal farklılıklarının çeviri stratejilerini nasıl biçimlendirdiğini somut verilerle ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis examines the translation of intensifying adjectives found in Yaşar Kemal's novel Ölmez Otu into German. The primary aim of the study is to analyze the translation strategies employed in rendering these intensified structures into the target language and to identify semantic shifts, levels of equivalence, and formal-aesthetic divergences. The research is grounded in the theoretical framework of equivalence in translation studies. The first chapter outlines the aim, research questions, and scope of the study. The second chapter presents the theoretical framework and provides a comparative analysis of intensifying adjectives in Turkish and German, focusing on their morphological and functional characteristics. Within this framework, four types of equivalence -denotative, connotative, pragmatic, and formal aesthetic- are discussed in relation to the translation of intensifying adjectives. The third chapter identifies instances of intensifying adjectives in the source text and investigates their treatment in the German translation. These cases are categorized into three groups: those in which the intensification is preserved, those where the meaning is conveyed without formal intensification, and those for which no direct equivalent exists in the target language. The final chapter concludes that intensifying structures in Turkish often lack direct formal counterparts in German. As a result, translators tend to rely on contextual or pragmatic strategies to maintain meaning. The study highlights how the structural differences between the source and target languages shape translation choices and illustrates this through concrete examples.
Benzer Tezler
- Der sinnbereich 'schmeichelei' im Deutschen und Türkischen
Türkçe'de ve Almanca'da 'yağcılık' kavram alanı sözcükbilim ve anlambilim üzerine bir çalışma
MUTLU ER
Yüksek Lisans
Almanca
2005
Batı Dilleri ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SÜLEYMAN YILDIZ
- Yaşar Kemal'in Dağın Öte Yüzü ve Kimsecik adlı üçlemelerinde doğa
Yaşar Kemal's The Other Side of the Mountain and Nobody nature in trilogies
SİNAN ÖZİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAğrı İbrahim Çeçen ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ ALGÜL
- The role of Thilda Kemal in the recreation of Yaşar Kemal's literature in English
Yaşar Kemal'in edebiyatının İngilizce'de yeniden oluşturulması sürecinde Thilda Kemal'in rolü
BURÇE KAYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
Mütercim-TercümanlıkBoğaziçi ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. JONATHAN MAURİCE ROSS
- Yaşar Kemal'in eserlerinde birleşik eylemler ve bunların İngilizce çevirilerindeki karşılıkları üzerine bir çalışma
A comparative study on compound verbs in Yashar Kemal's works and their translational equivalences in English
EBRU ERTARMAN ŞENYİĞİT
Doktora
Türkçe
2009
DilbilimUludağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KERİME ÜSTÜNOVA
- Liberating narratives of Yaşar Kemal: The Other face of the mountain trilogy
Başlık çevirisi yok
CEM BİCO