Performatif sahneleme, Kral Oidipus uyarlaması
Performative staging, adaptation of Oedipus the King
- Tez No: 955463
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA SEKMEN
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tiyatro Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Bu tez, Antik Yunan tragedyalarının çağdaş sahnelemelerinin performatif estetikbağlamında incelenmesini ve uygulanmasını konu alır. Sofokles'in Kral Oidipustragedyasından ve onun kaynağı olan mitten yola çıkarak sahnelenen Oidipus: Galip, Mağlup adlı performansın sahneleme süreci çalışmanın merkezindedir. Çalışmada, Antik Yunan'ın agon (mücadele) kavramı ile geleneksel bir bedenpratiği olan yağlı güreşin ritüelistik yapısı arasında kurulan kuramsal bağ üzerinden özgünbirsahneleme gerçekleştirilmiştir. Yağlı güreşin törensel yapısı, kolektif hafızaya dayalı estetiği ve bedensel yoğunluğu, tragedyaların ritüelistik yapısıyla örtüşmektedir. Bubağlamda, yağlı güreş yalnızca folklorik bir unsur değil, performatif bir araç olarakdeğerlendirilmiştir. Tezin temel savı, Antik Yunan tragedyalarının yalnızca dramatik metinler değil, ritüelistik ve bedensel deneyimler olarak da okunabileceğidir. Bu özelliklerinpostdramatik estetik içinde yeniden işlenmesiyle çağdaş bir tiyatral formortayaçıkmaktadır. Oyuncuların gerçek pehlivanlarla çalışmasıyla bedenleri dönüştürülmüş; halkbilimsel temsillerin ötesine geçilerek performansın biçimsel ve estetik boyutlarınaodaklanılmıştır. Terzopoulos ve Grotowski gibi fiziksel tiyatro yaklaşımlarındanbeslenen bu süreç, çağdaş tiyatronun deneyim odaklı yapısıyla bütünleşen bir bedensel düşünce üretmiştir.
Özet (Çeviri)
This dissertation focuses on the analysis and practice of Ancient Greek tragedies withinthe context of performative aesthetics. It centers on the production process of theperformance Oidipus: Victor, Vanquished, which is derived fromSophocles' OedipusRex and its mythological origins. The study constructs a unique staging through a theoretical connection betweentheAncient Greek concept of agon (contest/struggle) and the ritualistic structure of oil wrestling, a traditional bodily practice. The ceremonial framework, collective memory-based aesthetics, and physical intensity of oil wrestling intersect with the ritualisticnature of Greek tragedy. In this context, oil wrestling is not approached merelyasafolkloric element but as a performative tool. The central argument of the dissertation is that Ancient Greek tragedies shouldnot beread solely as dramatic texts, but also as ritualistic and embodied experiences. Thesequalities are reinterpreted through postdramatic aesthetics to forma contemporarytheatrical expression. The actors' collaboration with actual wrestlers allowed for bodilytransformation, shifting the focus from folkloric representations to formal and aestheticdimensions of performance. Informed by the physical theatre approaches ofTerzopoulos and Grotowski, the process cultivates a bodily mode of thinkingalignedwith the experiential nature of contemporary theatre.
Benzer Tezler
- Şahika Tekand'ın performatif oyunculuk ve sahneleme yöntemi: Aşınma oyunu
Sahika Tekand's performative acting and staging method: Abrasion
FURKAN YAZICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sahne ve Görüntü SanatlarıKocaeli ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. SÜREYYA TEMEL
- Play 1: Investigating fabric and body relationship on stage
Play 1: Beden - kumaş ilişkisini sahnede sorgulamak
HALİL ATASEVER
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Sahne ve Görüntü SanatlarıSabancı ÜniversitesiGörsel İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. MURAT GERMEN
- Şahika Tekand ve Stüdyo Oyuncuları (1989 - 2009)
Şahika Tekand and Studio Players (1989 - 2009)
AYŞEGÜL SÜNETÇİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELDA ERGÜN
- Sahnenin seyircide açtığı alan sorunsalı: Meyerhold, Grotowski ve studio oyuncularının yöntemi üzerinden bir inceleme
The problematic in the field that stage introduce the spectator: A study through Meyerhold, Grotowski and studio players method
NAGİHAN GÜRKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul ÜniversitesiTiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEREM KARABOĞA
- Sahneleme sürecindeki performatif unsurların izinde bir tiyatro etnografisi: Tiyatrotem
A theater etnography in the track of performative elements during staging process: Ti̇yatrotem
ZÜLEYHA ÇUBUK
Doktora
Türkçe
2017
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnkara ÜniversitesiTiyatro Kuramları, Eleştiri ve Dramaturgi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDULKADİR ÇEVİK