Modern devlete doğru iki farklı yaklaşım; Ahmet Rıza ve Prens Sabahattin
Two different approaches towards the modern state; Ahmet Riza and Prens Sabahattin
- Tez No: 955484
- Danışmanlar: PROF. DR. CENNET USLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
Osmanlı Devleti, on dokuzuncu yüzyılın başında Batılılaşma politikasının bir zihniyet değişimi olarak kendini göstermesi ile hızla modernleşme sürecine girerken, tarihinde ilk defa çeşitli fikir hareketlerine ve muhalif siyasi faaliyetler yürüten bir aydınlar zümresine sahip olacaktı. Batı kaynaklı fikirleri, Osmanlı Devletine taşıyan bu aydınların devletin nasıl kurtulacağına yönelik geliştirdikleri çözüm önerileri, on dokuzuncu yüzyıl Osmanlı düşünce hayatının ve siyasi gelişmelerinin temel yönlendiricisi olacaktı. Bu aydınların takipçisi oldukları Batılı düşünürlerin, kendi toplumları için geliştirdikleri çözümlemeleri referans alarak edindikleri siyasi ve toplumsal fikirleri, Osmanlı'nın kurtuluşuna yönelik reçeteler olarak sunmaları, onları son dönem Osmanlı siyasi hayatının aktörleri haline de getirmiştir. Bu kişiler içinde; Ahmet Rıza ve Prens Sabahattin, devletin kurtuluşu saikiyle hazırladıkları programları ile iki farklı siyasi yaklaşımın da lideri olmuştu. Ahmet Rıza, Kıta Avrupası (Fransa) ağırlıklı pozitivist ve“merkeziyetçi”ve bir yaklaşımla Osmanlı'da bir ihtilale gerek olmaksızın düzen içinde gerçekleşecek bir değişimi savunurken, liberalist Prens Sabahattin ise“âdem-i merkeziyetçi”bir yaklaşımla, Osmanlı'nın modernleşmesi için bireyci görünümdeki Anglosakson modeline yönelmesi gerektiğini ısrarla önermiştir. Osmanlı'ya pozitivist düşünceyi taşıyan merkeziyetçi Ahmet Rıza ile liberal düşüncenin temsilcisi olan âdem-i merkeziyetçi Prens Sabahattin'in siyasi ve toplumsal fikirlerinin bir arada anlatılması bu tezin konusunu oluşturmaktadır. Her iki düşünüründe savundukları fikirler ve oluşturdukları siyasi akımlar bulundukları dönem ile sınırlı kalmamış, Cumhuriyet dönemi gelişmelerini de etkilemiştir.
Özet (Çeviri)
At the beginning of the nineteenth century, the Ottoman Empire embarked on a rapid process of modernization, marked by a shift in mindset brought about by Westernization policies. For the first time in its history, this transformation led to the emergence of various intellectual movements and a class of intellectuals engaged in oppositional political activities. These intellectuals, who introduced Western ideas into the Ottoman context, became central figures in shaping the intellectual and political developments of the nineteenth century by proposing various solutions for the salvation of the state. Drawing inspiration from Western thinkers and adapting solutions originally developed for Western societies, these intellectuals presented their ideas as prescriptions for the recovery of the Ottoman Empire. In doing so, they became prominent actors in the political life of the late Ottoman period. Among these figures, Ahmet Rıza and Prince Sabahattin stood out as the leaders of two contrasting political approaches, both driven by a shared concern for the future of the Empire. Ahmet Rıza, influenced predominantly by French positivism, advocated a centralist approach. He believed that societal change in the Ottoman Empire could be achieved within the framework of the existing system, without the need for revolution. In contrast, Prince Sabahattin, known for his liberal stance, proposed a decentralist model inspired by Anglo-Saxon individualism, asserting that this path was essential for the modernization of the Empire. This thesis aims to present a comparative analysis of the political and social ideas of Ahmet Rıza and Prince Sabahattin, both of whom played significant roles in shaping late Ottoman thought. The influence of their ideas extended beyond their own era, leaving a lasting impact on the political and administrative developments of the Republican period as well.
Benzer Tezler
- Marketing electricity: Ameli elektrik magazine (1925-1934) and the introduction of electricity as a mass consumption item in the interwar period
Elektriği pazarlamak: Ameli elektrik dergisi (1925-1934) ve elektriğin iki savaş arası dönemde bir tüketim nesnesi olarak sunulması
FULYA LALE DALFES
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Tarihİstanbul Teknik ÜniversitesiBilim ve Teknoloji Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURAK BARUTÇU
DOÇ. DR. HASAN KARATAŞ
- Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present
Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze
SALİH AHMED MAHAMMODA
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA KORKMAZ
- Türkiye ekonomisinde kamu iktisadi teşebbüslerinin önemi ve kamu iktisadi teşebbüslerinin özelleştirilmesi
Başlık çevirisi yok
DENİZ ÖZUSLU
- Алуу жана колдонуучулардынканааттануусун баалоо:бишкек шаарындаэмпирикалык изилдөө
E-devletin benimsenmesi ve kullanıcı memnuniyetinin değerlendirilmesi: Bişkek şehrinde ampirik bir araştırma
ACAR ŞARŞENKADIROVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2024
İşletmeKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AZAMAT MAKSÜDÜNOV
- Humanitarian assistance policies of the European Union towards syrian refugees in Turkey
Avrupa Birliği'nin Türkiye'deki Suriyeli mültecilere yönelik insani yardım politikaları
CANSU ÇELİKER
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Siyasal BilimlerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAŞAK KALE LACK
