Doğrudan yabancı yatırımlar ve yeni ekonomik coğrafya: Mekansal tercihlerin dinamikleri
Foreign direct investment and the new economic geography: Dynamics of spatial preferences
- Tez No: 955779
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLÇİN GÜREL GÜNAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonometri, Ekonomi, Econometrics, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bölgesel Kalkınma İktisadı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Küreselleşen dünyada ülkeler arasındaki ekonomik rekabet her geçen gün daha da artmaktadır. Rekabet ortamında, yatırımcılar yatırımlarını verimli alanlarda yüksek getiri sağlayacak şekilde gerçekleştirmek istemekte ve bu nedenle de stratejik olarak en uygun mekânları seçme eğilimine girmektedirler. Ayrıca, ulusal ve uluslararası düzeyde kalkınma stratejilerinin oluşturulması açısından da mekân seçiminde etkili olan faktörler hükümetler tarafından da yakından takip edilmektedir. Bu yüzden bu çalışma, Yeni Ekonomik Coğrafya yaklaşımı çerçevesinde, Doğrudan yabancı yatırımların (DYY) mekân seçiminde etkili olduğu faktörleri incelemeyi amaçlamaktadır. Özellikle yatırımcıların belirli coğrafi bölgeyi tercih etmelerinin ardında yatan nedenlerin ortaya konması ve bu nedenlerin bölgesel düzeyde nasıl farklılaştığının analiz edilmesi hedeflenmektedir. Çalışmanın amacı doğrultusunda oluşturulan modelde piyasaya erişim olanakları, ulaşım maliyetleri, ölçek ekonomileri, beşerî sermaye düzeyi, teknolojik altyapı, hükümet politikaları ve coğrafi özellikler dikkate alınmakta ve lojistik regresyon modeli kullanılmaktadır. Çalışma kapsamında Çekya, Macaristan, Polonya, Slovakya, Slovenya, Litvanya, Letonya, Estonya, Bulgaristan ve Romanya'nın dahil olduğu Avrupa Birliği'nin (AB) 2004 sonrası genişlemesi ile birliğe dahil olan ülkeler ve 2004 öncesi AB'ye üye olan ülkeler arasında karşılaştırmalı analiz yapılmaktadır. 1999-2022 dönemini kapsayan çalışmada Dünya Bankası, Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), Gıda ve Tarım Örgütü, Heritage Foundation verileri kullanılmaktadır. Bu analiz, mekân seçiminde etkili olan faktörlerin farklı dinamiğe sahip 2 farklı ülke grubunda nasıl farklılık gösterdiğini ortaya koymaktadır. Ayrıca çalışma hem yatırım çekme potansiyeli yüksek bölgelerin belirlenmesine katkı sağlamakta hem de politika yapıcılar için yol gösterici bulgular sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
In an increasingly globalized world, economic competition among countries is intensifying day by day. In this competitive environment, investors aim to realize their investments in efficient areas that promise high returns and therefore tend to strategically select the most suitable locations. Additionally, the factors influencing location choice are closely monitored by governments, as they play a crucial role in shaping national and international development strategies. For this reason, this study aims to examine the factors affecting the location choice of foreign direct investments within the framework of the new economic geography approach. Specifically, it seeks to reveal the underlying reasons for investors' preference for certain geographical regions and to analyze how these reasons vary at the regional level. To achieve this goal, the model considers factors such as market access, transportation costs, economies of scale, human capital, technological infrastructure, government policies, and geographical features, and employs a logistic regression model. The study conducts a comparative analysis between the countries that joined the European Union as part of the post-2004 enlargement—namely the Czech Republic, Hungary, Poland, Slovakia, Slovenia, Lithuania, Latvia, Estonia, Bulgaria, and Romania—and those that were EU members prior to 2004. Covering the period from 1999 to 2022, the study utilizes data from the World Bank, the European Statistical Office (Eurostat), the Food and Agriculture Organization, and the Heritage Foundation. This analysis reveals how the factors influencing location choice differ between two country groups with distinct dynamics. Furthermore, the study contributes to identifying regions with high investment attraction potential and provides policy-relevant insights for decision-makers.
Benzer Tezler
- Dünya ekonomisinde bütünleşme ve çok uluslu şirketler ilişkisinin ekonomik coğrafya açısından değerlendirilmesi
Evalution of relation between integration in the world economy and multinational companies in terms of economic geography
SELİM ÇAKMAKLI
- Tek Kuşak Tek Yol Projesi bağlamında Çin Halk Cumhuriyeti doğrudan dış yatırımları analizi
The people's Republic of China's oFDI analysis within 'One Belt One Road' project
MERYEM GÜREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Ekonomiİstanbul Aydın ÜniversitesiUluslararası İktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET SEDAT AYBAR
- The Effect of Economic Globalization on the Islands of the Indian Ocean: An Econometric Analysis
Ekonomik Küreselleşmenin Hint Okyanusu Adalarına Etkisi: Ekonometrik Bir Analiz
ZAFİİRA MEHREEN BİNT HAFIZA BEEHARRY
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
EkonomiPamukkale ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ve Finansman Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAŞAM DEMİR
- İngiltere'de yaşayan Kıbrıslı Türkler üzerine sosyo-kültürel yapı analizi
A Structural social-cultural analysis of Turkish Cypriots wholive in England
GÖNÜL GÖKDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZKUL ÇOBANOĞLU
- Türk otomotiv sektörünün doğrudan yabancı sermaye yatırımlarını çekme potansiyeli ve rakip ülkelerle karşılaştırılması
The potential of turkish automotive industry on attracting foreign direct investments and comparison with competitor countries
DİDEM ÖZAL SEVİNECEK