Türkiye'de finansal sürtünmenin parasal şoklara etkisi
The effect of financial frictions on monetary shocks in Turkey
- Tez No: 955859
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLER GÜNSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
Finansal sürtünmeler, bilgi asimetrisi, teminat kısıtları ve vekalet problemleri gibi unsurlardan kaynaklanmakta olup sadece mikro düzeyde değil, kredi arzı, yatırım kararları ve toplam talep üzerinde de belirgin makro etkiler yaratmaktadır. Türkiye'de kriz sonrası dönemde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), finansal istikrarı politika hedefi haline getirmiştir; ancak bu yaklaşım, finansal sürtünmeleri doğrudan içeren bir politika yapısı sunmamaktadır. Bu çalışma, finansal sürtünmelerin Türkiye'de para politikası üzerindeki etkilerini, Yeni Keynesyen Dinamik Stokastik Genel Denge (DSGE) modeli çerçevesinde incelemektedir. 2008 küresel finansal krizinin ardından finansal sürtünmeler iktisat literatüründe yeniden önem kazanmış; geleneksel makroekonomik modellerin, reel ekonomi ile finansal sistem arasındaki etkileşimleri daha doğru yansıtacak şekilde yeniden yapılandırılması ihtiyacını doğurmuştur. Bu bağlamda çalışma, Gertler ve Karadi (2011) tarafından geliştirilen ve bankacılık sektöründeki vekalet problemlerini esas alan bir DSGE modeli ile Türkiye ekonomisi için finansal sürtünmelerin para politikası ile etkileşimini analiz etmektedir. Model, Türkiye'nin özgün ekonomik yapısına uygun biçimde genişletilmiş ve Bayesyen yöntemle tahmin edilmiştir. Elde edilen bulgular, finansal sistemden kaynaklanan şokların yatırım, tüketim ve çıktı üzerinde kalıcı baskılar yarattığını ve bu şoklara karşı para politikasının sınırlı ve gecikmeli tepkiler verdiğini ortaya koymaktadır. Buna karşın, dışsal faiz şoklarının, finansal sürtünmelerin varlığında kredi kanalı üzerinden daha geniş ve hızlı bir etki yarattığı gözlemlenmiştir. Bu durum, para politikasının sadece faiz oranına odaklanmak yerine, finansal koşullara da duyarlı hale getirilmesi gerektiğini göstermektedir. Çalışma, klasik Taylor kuralının finansal kırılganlıkları göz ardı ettiğini; kredi spread'i gibi göstergelerle genişletilmiş bir politika kuralının, finansal şoklara karşı daha erken ve etkili müdahale imkânı sunduğunu ortaya koymaktadır. Sonuç olarak, finansal sürtünmelerin varlığı, Türkiye'de daha proaktif ve çok boyutlu bir para politikası çerçevesi gereksinimini açık biçimde ortaya koymakta; bu bağlamda çalışma hem akademik literatüre hem de politika yapım süreçlerine önemli katkılar sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Financial frictions arise from factors such as information asymmetries, collateral constraints, and agency problems, and they generate not only micro-level distortions but also significant macroeconomic effects on credit supply, investment decisions, and aggregate demand. In the post-crisis period, the Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT) has adopted financial stability as a policy objective; however, this approach does not offer a policy framework that directly incorporates financial frictions. This study investigates the effects of financial frictions on monetary policy in Turkey within the framework of a New Keynesian Dynamic Stochastic General Equilibrium (DSGE) model. Following the 2008 global financial crisis, financial frictions have regained importance in the economics literature, leading to a renewed need to restructure traditional macroeconomic models to more accurately reflect the interaction between the real economy and the financial system. In this context, the study analyzes the interaction between financial frictions and monetary policy in Turkey using a DSGE model developed by Gertler and Karadi (2011), which is based on agency problems in the banking sector. The model is extended to reflect the specific economic characteristics of Turkey and is estimated using Bayesian methods. The findings reveal that shocks originating from the financial system exert persistent downward pressure on investment, consumption, and output, while monetary policy tends to respond to these shocks in a limited and delayed manner. In contrast, external interest rate shocks are transmitted more quickly and broadly through the credit channel when financial frictions are present. This indicates that monetary policy should be responsive not only to interest rates but also to broader financial conditions. The study shows that the classical Taylor rule overlooks financial vulnerabilities and suggests that a policy rule extended with indicators such as the credit spread allows for earlier and more effective interventions against financial shocks. Consequently, the existence of financial frictions clearly highlights the necessity of a more proactive and multidimensional monetary policy framework in Turkey. In this regard, the study provides significant contributions to both academic literature and the monetary policy design process.
Benzer Tezler
- Essays in applied macroeconomics
Uygulamalı makroekonomi alanında makaleler
EMİNE ZEREN TAŞPINAR
Doktora
İngilizce
2016
EkonomiSabancı Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. REMZİ KAYGUSUZ
YRD. DOÇ. HAKKI YAZICI
- The causality relationship between sectoral credits and economic growth: A case study for banking in Turkey
Sektörel krediler ve ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye bankacılık örneği
İSMAİL YÖNTEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
BankacılıkBahçeşehir Üniversitesiİşletme (İngilizce) Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SONAT BAYRAM
- Marka değeri belirleyicilerinin uluslararası analizi
Analyzing the antecedents of brand equity in an international context
EDA ATILGAN
- Soil conditioning studies for a waste water tunnel excavated by an EPB TBM
EPB TBM ile kazılan bir atıksu tüneli için zemin şartlandırma çalışmaları
SAHAND TOLOUEI
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANİFİ ÇOPUR
- Türkiye'de finansal kriz dönemleri Merkez Bankası para politikaları uygulamaları
Central Bank money policy appl,cations for the term of Turkey's financial crysis
NİDA VURKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Ekonomiİstanbul Üniversitesiİktisat Politikası Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHAR ŞANLI