Serada azaltılmış gübreleme ile birlikte fosfor çözücü bakteri içeren mikrobiyal gübrelemenin kireçli toprağın biyolojik özellikleri ile patlıcan (Solanum melongena L.) gelişimi üzerine etkilerinin incelenmesi
Investigation of the effects of microbial fertilization containing phosphorus-solubilizing bacteria combined with reduced fertilization on the biological properties of calcareous soil and eggplant (Solanum melongena L.) growth in a greenhouse
- Tez No: 955931
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İSMAİL EMRAH TAVALI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 71
Özet
Bu çalışmanın amacı serada kireçli toprak koşullarında yapılan patlıcan (Solanum melongena L.) yetiştiriciliğinde, azaltılmış fosfor gübrelemesi ile birlikte uygulanan Bacillus megaterium, Pantoea agglomerans ve Pseudomonas fluorescens bakterilerini içeren toz formdaki ticari mikrobiyal gübrenin, toprağın biyolojik özellikleri ile bitkinin gelişim özellikleri üzerine etkilerini belirlemeye dayanmaktadır. Çalışmada bitkinin gelişim dönemi boyunca, hedeflenen bitki verimi için topraktan kaldıracağı fosforun %70'i fertigasyon ile, kalan %30'u ise organomineral taban gübrelemesi ile sağlanmıştır. Bu bağlamda, fosforlu taban gübrelemesinin toprağa uygulanması esnasında %0-%25-%50-%100 şeklinde azaltmaya gidilmiştir. Çalışmada, azaltılmış gübreleme ile yapılan mikrobiyal gübrelemenin etkilerini izleyebilmek için farklı dönemlerde (fide dikimi öncesi, fide dikimini takiben 1.ay, 3.ay, 7.ay ve hasat sonu dönem) toprak örnekleri alınmıştır. Çalışma kapsamında bahsi geçen dönemlerde alınan toprak örneklerinde fiziksel (tekstür), kimyasal (pH, EC, kireç, organik madde, toplam azot, alınabilir fosfor ve değişebilir potasyum, kalsiyum, magnezyum, sodyum) ve biyolojik (üreaz, alkali fosfataz, β-glikosidaz, toplam bakteri sayısı) analizler yapılmıştır. Öte yandan, deneme kapsamında 7.ay örnekleme döneminde elde edilen bitki ve meyve örneklerinde pomolojik (meyve çapı, meyve uzunluğu, meyve sap uzunluğu) ve fizyolojik özellikler (meyvede suda çözünür kuru madde, yaprakta toplam klorofil miktarı, meyve sapında toplam klorofil miktarı, meyvede renk tayini) belirlenmiştir. Ayrıca, deneme sonunda uygulamaların bitki üzerindeki fosfor etkinlik düzeyleri ve toplam verimleri de belirlenmiştir. Bu çalışma neticesinde elde edilen bulgulara göre uygulanan gübrelerin toprak biyolojik özellikleri üzerine etkileri istatistiksel olarak incelendiğinde; üreaz 100+ uygulamasından, alkali fosfataz 100+, 0+, 100 uygulamalarından, β-glikosidaz 0+ uygulamasından, toplam bakteri sayısı 100+ uygulamasından olumlu etkilenmiştir. Uygulamaların toprak kimyasal özelliklerine etkileri incelendiğinde; pH 0+ ve 75 uygulamasından, EC 50+, 100, 100+ uygulamalarından, toplam organik madde 100+ uygulamasından, toplam azot 100 ve 100+ uygulamasından, alınabilir fosfor 100+ uygulamasından olumlu etkilenmiştir. Bitki gelişim parametreleri üzerine uygulamaların etkileri incelendiğinde ise; meyve uzunluğu 100 uygulamasından, meyve sap uzunluğu 50 uygulamasından, bitki kuru ağırlığı 100+ uygulamasından, SÇKM 75 uygulamasından, yaprakta toplam klorofil 50 ve 50+ uygulamalarından, meyve sapında toplam klorofil 100 uygulamasından, fosfor etkinlik düzeyi 100+ uygulamasından ve toplam verim 100 uygulamasından olumlu etkilenmiştir. Bu çalışma, kireçli toprak koşullarında yürütülen patlıcan yetiştiriciliğinde, mikrobiyal gübrelerin toprak sağlığı, bitki gelişimi ve verim üzerine olan etkilerini kapsamlı biçimde ortaya koymuştur. Bacillus megaterium, Pantoea agglomerans ve Pseudomonas fluorescens türlerini içeren toz formdaki ticari mikrobiyal gübre, özellikle fosforlu taban gübrelemesinde herhangi bir azaltmaya gidilmeden uygulandığında, toprak biyolojik aktivitesinde dikkate değer artışlara yol açmıştır. Üreaz, alkali fosfataz ve β-glikosidaz enzim aktivitelerinde ve toplam bakteri sayısında anlamlı düzeyde yükselmeler gözlemlenmiş; buna paralel olarak toprak EC'si, organik madde içeriği, toplam azot ve alınabilir fosfor düzeylerinde belirgin artışlar elde edilmiştir. Pomolojik ve fizyolojik parametreler açısından değerlendirildiğinde, mikrobiyal gübrelerle desteklenen azaltılmış fosfor uygulamalarının da bazı özellikler üzerinde pozitif etkiler sağladığı görülmüştür. Meyve uzunluğu, sap uzunluğu, bitki kuru ağırlığı, meyvede SÇKM ve yaprak-sap klorofil içerikleri gibi parametreler, mikrobiyal uygulamaların bitki performansını artırıcı etkisini yansıtmaktadır. En dikkat çekici bulgu ise, %100 fosforlu taban gübresi ile uygulanan mikrobiyal gübrenin, fosfor etkinlik düzeyi ve toplam verim bakımından en yüksek değerleri sağlamış olmasıdır. Bu çalışmayla fosfor çözücü mikrobiyal gübrelerin, sanılanın aksine kimyasal fosfor gübrelemesinden olumsuz etkilenmediği, aksine birlikte uygulandıklarında verimi artırdığı görülmektedir. Bu çalışma, bu iki uygulamanın sinerjik bir etki yaratarak fosforun bitkiler tarafından daha etkin kullanılmasını sağladığını göstermektedir. Toprakta bağlanarak bitkiler için kullanılamaz hale gelen fosforun mikroorganizmalar sayesinde çözünmesi, kimyasal gübrelerin etkinliğini artırmakta ve toplam verimliliği yükseltmektedir. Bu nedenle, fosfor yönetiminde mikrobiyal ve kimyasal gübrelerin birlikte, tamamlayıcı şekilde kullanılması akılcı ve sürdürülebilir bir strateji olarak öne çıkmaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to investigate the effects of a powdered commercial microbial fertilizer containing Bacillus megaterium, Pantoea agglomerans, and Pseudomonas fluorescens on soil biological properties and plant development characteristics under greenhouse conditions with calcareous soils during eggplant (Solanum melongena L.) cultivation. Throughout the plant growth period, 70% of the phosphorus (P) demand required to achieve the target yield was supplied through fertigation, while the remaining 30% was provided via organomineral basal fertilization. In this context, organomineral phosphorus fertilization was reduced by 0%, 25%, 50%, and 100%. To monitor the effects of microbial fertilization under reduced P input, soil samples were collected at five key intervals (before seedling transplantation, and at 1, 3, 7 months after transplantation, as well as after harvest). In these soil samples, physical (texture), chemical (pH, EC, lime content, organic matter, total nitrogen, available phosphorus, exchangeable potassium, calcium, magnesium, sodium), and biological (urease, alkaline phosphatase, β-glucosidase enzyme activities, total bacterial count) analyses were conducted. Additionally, plant and fruit samples collected during the 7th-month sampling period were evaluated for pomological (fruit diameter, length, peduncle length) and physiological properties (soluble solids content in fruit, total chlorophyll in leaves and peduncles, and fruit color metrics). At the end of the experiment, phosphorus use efficiency and total yield were also determined. According to the findings, microbial fertilizer treatments had statistically significant positive effects on soil biological properties: urease activity was enhanced under the 100+ treatment (100% P + microbial), alkaline phosphatase under 100+, 0+, and 100, β-glucosidase under 0+, and total bacterial count under 100+. With respect to chemical properties, soil pH improved with 0+ and 75, EC increased with 50+, 100, and 100+, while organic matter, total nitrogen, and available phosphorus levels showed notable improvements particularly under the 100+ treatment. Regarding plant development parameters, fruit length responded positively to 100, peduncle length to 50, plant dry weight to 100+, soluble solids content (SSC) to 75, leaf chlorophyll content to 50 and 50+, peduncle chlorophyll to 100, phosphorus use efficiency to 100+, and total yield to 100. Overall, this study comprehensively demonstrates that microbial fertilizers, particularly when used in combination with full-dose phosphorus fertilization, can significantly enhance soil biological activity, improve nutrient availability, and positively influence plant growth and yield under calcareous soil conditions. The combination of 100% P with microbial inoculants yielded the most substantial increases in enzyme activities, bacterial population, and nutrient concentrations. Furthermore, certain reduced P treatments supplemented with microbial inputs also led to notable improvements in physiological and pomological traits. Notably, the highest phosphorus use efficiency and total yield were achieved with the 100+ treatment, highlighting the synergistic potential of integrated microbial and mineral fertilization strategies in sustainable eggplant production systems. This study demonstrates that, contrary to common belief, phosphorus-solubilizing microbial fertilizers are not adversely affected by chemical phosphorus fertilization; on the contrary, their combined application enhances crop yield. The findings indicate that the synergistic interaction between these two fertilization strategies improves the bioavailability of phosphorus to plants. Microorganisms facilitate the solubilization of phosphorus that would otherwise become immobilized in the soil, thereby increasing the effectiveness of chemical fertilizers and improving overall nutrient use efficiency. Consequently, the integrated use of microbial and chemical phosphorus fertilizers emerges as a rational and sustainable strategy for effective phosphorus management.
Benzer Tezler
- Konya ovasında yetiştirilen şekerpancarının beslenme sorunları
The Nutritional problems of sugarbeet grown in Konya plain
ABBAS SUERİ
- Comparative evaluation of nutrient, land, water and energy requirements of hydroponic vs. conventional agricultural methods: Case study for lettuce, basil, and arugula
Hidroponik ve geleneksel tarım yöntemlerinin besin, su ve enerji ihtiyaçlarının kıyaslamalı analizi: Marul, fesleğen ve roka incelemesi
İLAYDA AKTUĞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVAL SÖZEN
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜMİT BARIŞ KUTMAN
- Impact of agricultural sources on NH3 and PM levels in the South-Central Anatolia
Güney İç Anadoludaki tarımsal kaynakların NH3 ve PM üzerindeki etkilerinin incelenmesi
AYKUT MEHMET ALBAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURÇAK KAYNAK TEZEL
- Su kültüründe ıspanak yetistiriciliginde mineral gübre kullanımının bıyo-gübrelerle azaltılması
Reduction of mineral fertilizer by bio-fertilizer in hydroponic spinach growing
SEVDA KAÇMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatÇukurova ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİYE YILDIZ DAŞGAN
- Su kültürü marul yetiştiriciliğinde mikoriza bakteri ve mikroalg ile mineral gübrelerin azaltılması
Reducing mineral fertilizers with microizate bacteria and microalg in water culture lettuce growing
DİLEK YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatÇukurova ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİYE YILDIZ DAŞGAN