Akıllı telefon bağımlılığının dikkat performansı ile ilişkisi
The relationship between smartphone addiction and attention performance
- Tez No: 956152
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜHEYLA ÜNAL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Bursa Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Amaç: Akıllı telefon bağımlılığı (ATB), teknolojik gelişmelerle birlikte yaygınlaşan ve psikolojik, bedensel ve bilişsel işlevler üzerinde olumsuz etkiler yaratan bir davranışsal bağımlılık biçimidir. Bu çalışmada ATB ve artmış ekran süresinin dikkat performansı ile ilişkisini değerlendirmek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 18–35 yaş aralığında 123 katılımcı dahil edilmiştir. Katılımcılar günlük ortalama akıllı telefon (AT) ekran süresi ve klinik düzeyde bağımlılık tanısına göre üç gruba ayrılmıştır: düşük ekran süresi (3 saat) ve ATB grubu. Katılımcılara Akıllı Telefon Bağımlılık Ölçeği–Kısa Formu (ATBÖ-KF), Akıllı Telefon Aşırı Kullanım Ölçeği (ATAKTÖ), Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği-21 (DASÖ-21), Barratt Dürtüsellik Ölçeği-Kısa Formu (BIS-11-KF), Yetişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Özbildirim Ölçeği (ASRS) ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ) uygulanmıştır. Dikkat performansını değerlendirmek için Stroop Testi TBAG formu, İz Sürme Testi, İşaretleme Testi ve Sayı Dizisi Testi kullanılmıştır. AT kullanımıyla ilgili günlük ortalama ekran süresi ve telefon uyandırma sayısı gibi veriler de nesnel olarak kaydedilmiştir. Bulgular: Gruplar arasında dikkat performansında anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Bununla birlikte, ATB grubunun günlük ekran süresi ve telefon kontrol sıklığı diğer gruplardan belirgin biçimde yüksektir. Ayrıca ATB grubunda bağımlılık, dürtüsellik ve dikkat eksikliği belirtileri diğer gruplara kıyasla anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. Yüksek ekran süresi grubunda ise stres düzeyinin düşük ekran süresi grubuyla karşılaştırıldığında anlamlı artış gösterdiği saptanmıştır. Korelasyon analizlerinde ise AT'nin verimsiz, sorunlu ya da bağımlılık düzeyinde kullanımı depresyon, stres, dürtüsellik, dikkat eksikliği belirtileriyle pozitif ilişkili bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmada ATB'nin dikkat performansı üzerinde beklenen olumsuz etkiyi göstermediği bulunmuştur. Bununla birlikte, ATB'nin artmış ekran süresi, dürtüsellik, dikkat sorunları ve stres düzeyleriyle güçlü bir ilişkisi olduğu görülmüştür. Bu bulgular doğrultusunda, AT kullanımına yönelik müdahalelerde yalnızca ekran süresini azaltmaya odaklanmak yerine verimli kullanım becerilerinin geliştirilmesine ve eşlik eden psikiyatrik sorunların ele alınmasına öncelik verilmelidir.
Özet (Çeviri)
Aim: Smartphone addiction (SA) is a form of behavioral addiction that has become widespread with technological developments and exerts negative effects on psychological, physical, and cognitive functions. This study aimed to evaluate the relationship between SA, increased screen time, and attention performance. Materials and Methods: The study included 123 participants aged 18–35. Participants were divided into three groups based on their daily average smartphone (SP) screen time and clinical diagnosis of addiction: low screen time (3 hours), and SA group. All participants completed the Smartphone Addiction Scale–Short Form (SAS-SF), Excessive Smartphone Use Scale (ATAKTÖ), Depression Anxiety Stress Scales-21 (DASS-21), Barratt Impulsiveness Scale–Short Form (BIS-11-SF), Adult ADHD Self-Report Scale (ASRS), and Maslach Burnout Inventory (MBI). To assess attention performance, the Stroop Test TBAG form, Trail Making Test, Cancellation Test, and Digit Span Test were administered. Objective smartphone usage data, such as daily average screen time and number of phone unlocks, were also recorded. Results: No significant differences in attention performance were found among the groups. However, the SA group demonstrated significantly higher daily screen time and phone-checking frequency compared to the other groups. In addition, the SA group scored significantly higher in measures of addiction, impulsivity, and attention deficit symptoms. In the high screen time group, stress levels were significantly higher compared to the low screen time group. Correlation analyses further revealed that inefficient, problematic, or addictive smartphone use was positively associated with depression, stress, impulsivity, and attention deficit symptoms. Conclusion: This study found that SA did not produce the expected negative impact on attention performance. Nevertheless, SA was strongly associated with increased screen time, impulsivity, attention difficulties, and higher stress levels. These findings suggest that interventions targeting smartphone use should prioritize enhancing efficient usage skills and addressing comorbid psychiatric conditions rather than focusing solely on reducing screen time.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve dürtüselliğin akıllı telefon bağımlılığın üzerine etkisi
Effects of attention deficit hyperactivity disorder and impulsivity on smartphone addiction in university students
VUSLAT KARA ÖLMEZTOPRAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Psikiyatriİnönü ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE BİRGÜL CUMURCU
- Ailede akıllı telefon bağımlılığının öğrenci başarısına ve veli katılımına etkisi
The effect of smartphone addiction in the family on student success and parental involvement
NURAY YILDIRIM
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN NİHAT ŞAD
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı olan ergenlerde akıllı telefon bağımlılığına yalnızlık, akran ilişkileri ve algılanan ebeveyn tutumunun etkisi
The impact of loneliness, peer relationships, and perceived parental attitudes on smartphone addiction in adolescents diagnosed with attention deficit hyperactivity disorder
ÇAĞLA BOZTEPE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZALP EKİNCİ
- Üniversite öğrencilerinde akıllı telefon bağımlılığı ve olası erişkin dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu arasındaki ilişki
The relationship between smartphone addiction and possible adult attention deficit hyperactivity disorder in university students
NEŞE BAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜZİN MUKADDES SEVİNÇER
- Nomofobi ile dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtilerinin ilişkisi
The relationship between nomophobia and attention deficit hyperactivity disorder symptoms
ŞEYMA NUR ELİF ERDOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DERYA AKBIYIK