Zeyneb bint Ebû Seleme'nin hayatı ve rivayetleri
The life and narrations of Zaynab bint Abî Salama
- Tez No: 956480
- Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF ZİYA KESKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Zeyneb bt. Ebû Seleme, Kadın Sahâbîler, Hadis Rivayeti, İslâm'da Kadın, Zeyneb bt. Ebū Seleme, Female Companions, Hadith Transmission, Women in Islam
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Bu tezde, İslâm'ın ilk dönem kadın sahâbîlerinden biri olan Zeyneb bt. Ebû Seleme'nin hayatı, ilmî kişiliği ve hadis rivayetleri ele alınmaktadır. Annesi Ümmü Seleme'nin Resûlullah (s.a.s.) ile evlenmesinin ardından Zeyneb, Hz. Peygamber'in hanesinde yetişmiş ve böylece doğrudan peygamberî terbiyeye muhatap olma imkânı elde etmiştir. Bu özel konum, onun hem şahsî gelişimini hem de ilmî birikimini etkilemiştir. Tezde öncelikle Zeyneb'in aile yapısı, çocukluk ve gençlik yılları ile sosyal çevresi tarihî kaynaklar ışığında incelenmiş; ardından hadis ilmindeki yeri, rivayet ettiği hadisler ve bu hadislerin sened zincirleri detaylı şekilde ele alınmıştır. Yapılan analizlerde, Zeyneb'in güvenilir râvîler arasında yer aldığı ve rivayetlerinin Kütüb-i Sitte başta olmak üzere muteber hadis kaynaklarında yer aldığı tespit edilmiştir. Rivayet zincirlerinin tahlili, onun ilim dünyasındaki yerini pekiştirmekte ve sahâbî kadınlar arasında hadis rivayetinde ne denli aktif olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda tez, Zeyneb bt. Ebû Seleme örneğinde, kadın sahâbîlerin ilim dünyasındaki rollerine ve hadis ilminin aktarımındaki etkinliklerine ışık tutmaktadır. Ayrıca Hz. Peygamber'in hanesinde yetişmiş bir kadının, hadislerin güvenilir biçimde nesiller arası aktarımındaki etkisini gözler önüne sermektedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT This paper explores the life, scholarly identity, and hadith transmissions of Zeyneb bt. Ebū Seleme, one of the early female Companions of Islam. Following her mother Ümmü Seleme's marriage to the Messenger of Allah (peace be upon him), Zeyneb was raised in the Prophet's household, where she was directly exposed to prophetic education. This unique position played a significant role in shaping both her personal development and scholarly formation. The study first examines her family structure, upbringing, and social environment based on historical sources. It then investigates her role in the science of hadith, the narrations she transmitted, and the chains of transmission (isnāds) associated with those narrations. The analysis shows that Zeyneb was regarded as a trustworthy narrator and that her reports are found in reliable hadith collections, particularly the Kutub al-Sittah. The examination of her isnāds confirms her place in the scholarly tradition and highlights the active participation of female Companions in hadith transmission. In this context, the study sheds light on the role of female Companions in Islamic scholarship through the example of Zeyneb bt. Ebū Seleme and underscores their contributions to the transmission of hadith. Furthermore, it reveals the impact and dedication of a woman raised in the Prophet's household in the reliable intergenerational preservation of prophetic traditions.
Benzer Tezler
- Ebû Saîd el-Hudrî'nin hayatı ve hadis rivâyetindeki yeri
Ebû Saîd el-Hudrî's life and inplace in the hadith narration
YENER KALENDER
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
BiyografiYüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVZAT TARTI
- Hulefâ-i Râşidîn'in izdivaçları
Marriages of the Hulafa Rashidin
MUHAMMED FATİH SEMİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinŞırnak Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN GÜNEŞ
- Zeyneb bint Ali'nin hayatı ve şahsiyeti
The life and personality of Zaynab bint Ali
MAŞİDE YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Tarihİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM HANÇABAY
- Zeyneb bint Ali'nin hayatı ve şahsiyeti
The life and personality of Zaynab Bint Ali
ÖMER YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinRecep Tayyip Erdoğan Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEBİ GÜMÜŞ