Emziren annelerde sağlık okuryazarlığı, dijital sağlıklı diyet okuryazarlığı ve etkileyen faktörler
Health literacy, digital healthy diet literacy and influencing factors in breastfeeding mothers
- Tez No: 956685
- Danışmanlar: PROF. DR. SİBEL ERGÜN, PROF. DR. NURCAN ÖZYAZICIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Bu çalışmanın amacı, emziren annelerin sağlık okuryazarlığı ve dijital sağlıklı diyet okuryazarlığı düzeylerini belirlemek ve ilişkili faktörleri incelemektir. Çalışma tanımlayıcı ve kesitsel bir tasarımla gerçekleştirildi. Çalışmaya, bir çocuk hastanesinde bebeği yatan, araştırmaya katılmaya gönüllü 95 emziren anne dahil edildi. Veriler, Anne-Bebek Anket Formu, Sağlık Okuryazarlığı-Kısa Formu ve Dijital Sağlıklı Diyet Okuryazarlığı Ölçeği kullanılarak toplandı. Verileri analiz etmek için tanımlayıcı istatistikler, karşılaştırmalı analizler ve korelasyon testleri kullanıldı. Çalışmada; emziren annelerin sağlık okuryazarlığı (SOY) puan ortalaması 33,92±10,40 ve dijital sağlıklı diyet okuryazarlığı (DSDO) puan ortalaması 31,10±14,39 bulundu. Her iki okuryazarlık arasında anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki bulundu (r=0.487, p=0.001). Gelir düzeyi, sağlık personelinden bilgi alma, annelerin besin tüketiminde değişiklik yapması, bazı emzirme problemleri yaşayan annelerin emzirme danışmanlığı alma durumu ile genel SOY puanları arasında istatistiksel anlamlı ilişki bulunmuştur. Doğum sonrası ten tene temas yapma ile DSDO puanları arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır. İnternetin bilgi kaynağı olarak kullanılması, annelerin araştırma yapması ve sağlık personelinden destek alma durumları hem SOY hem de DSDO puanları ile anlamlı ilişki bulunmuştur. Yaş, eğitim düzeyi, ilk emzirme zamanı, bebeğe verilen ilk besin, tamamlayıcı gıdalara başlama, emzik-biberon kullanma durumu ile SOY ve DSDO puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Sonuç olarak, emziren annelerde SOY düzeyi arttıkça, DSDO düzeyininde arttığı görüldü. Bilgi kaynağı olarak internet kullanımının her iki okuryazarlık düzeyini de etkilediği görüldü. Bu nedenle emziren annelerde dijital ortamlarda doğru bilgiye erişim becerileri desteklenmelidir. Ek olarak, düşük gelir düzeyine sahip annelerin okuryazarlık seviyelerini arttırmaya yönelik müdahalelerin planlanması gerektiği sonucuna varıldı.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine the health literacy and digital healthy diet literacy levels of breastfeeding mothers and to examine the related factors. The study was conducted using a descriptive and cross-sectional design. The study included 95 breastfeeding mothers who were voluntarily participating in the study and had infants hospitalized in a children's hospital. Data were collected using the Mother-Infant Questionnaire Form, the Health Literacy-Short Form, and the Digital Healthy Diet Literacy Scale. Descriptive statistics, comparative analyses, and correlation tests were used to analyze the data. In the study, the average health literacy (HL) score of breastfeeding mothers was found to be 33.92±10.40, and the average digital healthy diet literacy (DHDL) score was found to be 31.10±14.39. A significant and positive relationship was found between the two types of literacy (r=0.487, p=0.001). A statistically significant relationship was found between income level, obtaining information from health personnel, changes in mothers' food consumption, the status of breastfeeding counseling among mothers experiencing certain breastfeeding problems, and overall HL scores. A significant relationship was found between skin-to-skin contact after birth and DHDL scores. The use of the internet as a source of information, mothers conducting research, and receiving support from healthcare professionals were found to have a significant relationship with both HL and DHDL scores. No statistically significant relationship was found between age, education level, time of first breastfeeding, first food given to the baby, introduction of complementary foods, and pacifier/bottle use and HL and DHDL scores. As a result, it was observed that as the HL level increased in breastfeeding mothers, the DHDL level also increased. It was observed that the use of the internet as a source of information affected both literacy levels. Therefore, breastfeeding mothers should be supported in their ability to access accurate information in digital environments. Additionally, it was concluded that interventions aimed at improving literacy levels among low-income mothers should be planned.
Benzer Tezler
- Doğum sonu dönemdeki kadınların e-sağlık okuryazarlık düzeyi ile maternal bağlanma ve emzirme öz yeterlilikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between e-health literacy level and maternal attachment and breastfeeding self-efficacy of postpartum women
AYŞEGÜL KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Hemşirelikİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERDA ÖZBAŞARAN
- Besin alerjisi diyeti yapan annelerin besin etiketi okuma ve beslenme alışkanlıklarının değerlendirilmesi
Evaluation of food label reading and eating habits of mothers on food allergy diet
ECEM TUĞBA ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Okan ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUAZZEZ GARİPAĞAOĞLU DENİZHAN
- Bir eğitim aile sağlığı merkezine kayıtlı üreme çağındaki kadınların sağlık okuryazarlığının obstetrik kararları üzerindeki etkisinin belirlenmesi
In this study, it was aimed to investigate the effects of health literacy on obstetric decisions in women of reproductive age living in our region
ESRA BEŞİR MAHSUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN DEMİRCİ
- Emziren annelerin E-sağlık okuryazarlığı düzeyinin bebek beslenmesi tutumuna etkisi
The effect of e-health literacy level of nursing mothers on baby nutritional attitude
GÜLAY UYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Hemşirelikİstanbul Okan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KERİME DERYA BEYDAĞ
- Emziren annelerin beslenme okuryazarlığı düzeyinin bebek beslenmesi tutumuyla ilişkisi
The relationship between the nutritional literacy level of breastfeeding mothers and their infant feeding attitude
AYFER GÜL BAŞARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
EbelikSivas Cumhuriyet ÜniversitesiEbelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜŞRA CESUR