4-6 yaş çocukların problemli medya kullanımının gelişim düzeyleri, dikkat, öz düzenleme ve yürütücü işlev becerileri üzerindeki etkisinin incelenmesi
Examining the impact of problematic media use on developmental levels, attention, self-regulation and executive function skills in 4-6 year-old children
- Tez No: 956814
- Danışmanlar: PROF. DR. MAKBULE MEZİYET ARI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Problemli medya kullanımı, öz düzenleme, yürütücü işlev, erken çocukluk dönemi, dikkat, gelişim, Problematic media use, self-regulation, executive function, early childhood, attention, development
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gelişim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Bu çalışma, 4-6 yaş aralığındaki çocukların problemli medya kullanım düzeyleri ile dikkat, öz düzenleme ve yürütücü işlev becerileri arasındaki ilişkiyi incelemekte, aynı zamanda sosyodemografik faktörlerin bu ilişki üzerindeki olası etkilerini değerlendirmektedir. Çalışmada, örneklemi İstanbul ili Şişli ilçesindeki Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 4-6 yaş grubundaki 143 çocuk oluşturmaktadır. Veri toplama sürecinde“Denver II Gelişimsel Tarama Testi,”“Conners Öğretmen Dereceleme Ölçeği – Yenilenmiş Kısa,”“Problemli Medya Kullanım Ölçeği,”“Öz Düzenleme Becerileri Ölçeği”ve“Çocukluk Dönemi Yürütücü İşlev Envanteri”kullanılmış; ebeveyn, öğretmen ve çocuklardan elde edilen veriler SPSS 22.0 programı ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular, anormal ve şüpheli Denver sonuçlarına sahip çocuklarda problemli medya kullanımı, yürütücü işlev ve Conners puanlarının daha yüksek, öz düzenleme puanlarının ise daha düşük olduğunu göstermektedir. Gelir düzeyi açısından anlamlı bir fark tespit edilmezken, kardeş sayısının problemli medya kullanımı, yürütücü işlev ve Conners puanlarında anlamlı farklılıklara yol açtığı görülmüştür. Cinsiyet değişkeni bakımından erkek çocukların problemli medya kullanım puanlarının daha yüksek, kız çocukların ise öz düzenleme puanlarının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Regresyon analizi sonuçları, problemli medya kullanımının öz düzenleme ve yürütücü işlev puanlarının anlamlı bir yordayıcısı olduğunu göstermektedir. Genel olarak, bulgular problemli medya kullanımının erken çocukluk döneminde bilişsel ve davranışsal beceriler üzerinde çok yönlü etkileri olduğunu, bu etkinin cinsiyet, kardeş sayısı ve gelişimsel düzey gibi faktörlerce şekillendiğini ortaya koymaktadır. Elde edilen sonuçlar, ebeveyn, eğitimci ve politika yapıcılar için çocukların medya kullanımını düzenleme, uygun içerik seçimi ve erken müdahaleye yönelik stratejiler geliştirme konusunda yol gösterici niteliktedir.
Özet (Çeviri)
This study examines the relationship between problematic media use, attention, self-regulation, and executive function skills in children aged 4-6, while also evaluating the potential influence of sociodemographic factors on these associations. The sample consists of 143 children in the 4-6 year-old group who continue to the pre-school education institutions affiliated to the Ministry of National Education in the Istanbul province of Sisli. Data were collected using the“Denver II Developmental Screening Test,”“Conners Teacher Rating Scale–Revised Short Form,”“Problematic Media Use Scale,”“Self-Regulation Skills Scale,”and the“Childhood Executive Function Inventory.”The data obtained from parents, teachers, and children were analyzed using SPSS 22.0. The findings indicate that children with anormal and suspect Denver test results exhibit higher scores in problematic media use, executive functions, and Conners measures, but lower self-regulation scores. While no significant differences were detected regarding income level, the number of siblings emerged as a factor associated with meaningful differences in problematic media use, executive functions, and Conners scores. Gender comparisons revealed that male children scored higher on problematic media use, whereas female children displayed higher self-regulation skills. Regression analyses demonstrated that problematic media use is a significant predictor of both self-regulation and executive function scores. Overall, the results suggest that problematic media use has multifaceted effects on cognitive and behavioral competencies during early childhood, shaped by factors such as gender, number of siblings, and developmental level. These outcomes provide valuable insights for parents, educators, and policymakers in regulating children's media use, selecting appropriate content, and developing early intervention strategies.
Benzer Tezler
- Dijital medyanın 18 ay -3 yaş arasındaki çocukların gelişimine etkisi
Effects of 18-36 monthly children on improving the use of digital media
KEZİBAN TOKSOY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KIVILCIM GÜCÜYENER
- 4-6 yaş çocukların ekran kullanım alışkanlıkları ile öz düzenleme becerileri arasındaki ilişki
Correlation between screen USE habits and self-regulation skills in children aged 4 to 6 years
DÖNDÜ KOYUNCUOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimKTO Karatay ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE GÜLRİZ AKAROĞLU
- 4-6 yaş aralığındaki çocuklarda problemli medya kullanımı ile duygu dışavurumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between problematic media use and expressions of emotions in children aged 4-6
OĞUZ KAAN ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiUygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELAMİ VAROL ÜLKER
- 4-6 yaş arası çocuklarda problemli ekran kullanımının ebeveyn stresi ve iyi oluş düzeyleri açısından incelenmesi
An examination of problematic screen use in children aged 4-6 in terms of parental stress and well-being levels
SALİH EMİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK GENÇTANIRIM KURT
- 6-11 yaş arası sağlıklı çocuklarda medya kullanımı ile uyku arasındaki ilişkinin araştırılması
The relationship between media use and sleep in healthy children aged 6-11 years
FEYZA YÜCEL YILMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHAR ÇUHACI ÇAKIR