Ebeveynlik tutumlarını etkileyen faktörler: Çocukluk çağı travmaları ve güncel ebeveyn çocuk ilişkileri
Childhood traumas and their relationships with their children as predictors of parents' parenting styles
- Tez No: 956831
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA KAVGAOĞLU, DR. ÖĞR. ÜYESİ AYLİN AKINLAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gelişim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
“Ebeveynlik Tutumlarını Etkileyen Faktörler: Çocukluk Çağı Travmaları ve Güncel Ebeveyn Çocuk İlişkileri”başlıklı bu araştırma, ebeveynlerin çocukluk çağı travmalarının (ÇÇT) çocuk yetiştirme tutumları üzerindeki etkisini ve ebeveyn-çocuk ilişkisi bağlamında nasıl şekillendiğini incelemektedir. Çalışmada, ebeveynlerin çocuklarına yönelik tutumları ile çocuklukta yaşanan travmatik deneyimler arasındaki ilişki ele alınmıştır. Ayrıca, ebeveynlerin çocuklarıyla olan ilişkilerinin çocuk yetiştirme tutumlarına etkisi değerlendirilmiş; ebeveynlerin cinsiyeti, yaşı, medeni durumu, eğitim seviyesi ve gelir düzeyi gibi demografik faktörlerin ebeveynlik tutumları üzerindeki farklılaşmaları analiz edilmiştir. Araştırma, 372 ebeveynin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden çoklu regresyon analizi, ANOVA ve Post-Hoc testleri yapılarak ebeveyn tutumları ile bağımsız değişkenler arasındaki ilişkiler test edilmiştir. Elde edilen bulgulara bakıldığında, çocukluk çağı travmalarının ebeveynlerin otoriter ve koruyucu tutumlarını artırdığı, demokratik tutumları ise farklı şekillerde etkilediği saptanmıştır. Özellikle fiziksel ihmal, fiziksel istismar, duygusal istismar, cinsel istismar ve duygusal ihmalin, ebeveynlik tarzları üzerinde belirleyici olduğu görülmüştür. Ebeveyn-çocuk ilişkisinin çocuk yetiştirme tutumları ile doğrudan ilişkili olduğu bulunmuş; olumlu ebeveyn-çocuk ilişkisinin demokratik tutumu desteklediği, çatışmanın ise otoriter tutumu artırdığı gözlemlenmiştir. Demografik değişkenler açısından incelendiğinde, annelerin daha demokratik, babaların ise daha otoriter ebeveynlik tutumu sergilediği belirlenmiştir. Yaş değişkenine göre 30-39 yaş grubundaki ebeveynlerin demokratik, 60 yaş ve üzerindeki ebeveynlerin otoriter, 40-49 ve 50-59 yaş grubundakilerin koruyucu tutumlarının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Medeni durum ve aylık gelir değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık bulunmazken, eğitim seviyesi açısından ilköğretim mezunu ebeveynlerin daha yüksek koruyucu tutum sergilediği ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak, ebeveynlerin çocukluk çağı travmalarının, çocuk yetiştirme stilleri üzerinde kalıcı etkiler bırakabileceği, ancak ebeveyn-çocuk ilişkisinin niteliğinin bu süreci büyük ölçüde şekillendirdiği belirlenmiştir. Bu doğrultuda, ebeveynlerin travmatik geçmişlerinin farkında olmalarını sağlamak, ebeveynlik becerilerini desteklemek ve aile içi iletişimi güçlendirmek amacıyla psikoeğitim programları ve destekleyici müdahalelerin artırılması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study, titled“Factors Influencing Parenting Attitudes: Childhood Traumas and Contemporary Parent–Child Relationships,”examines the impact of parents' childhood traumas (CTEs) on their parenting attitudes and explores how these attitudes are shaped within the context of the parent–child relationship. It examines the relationship between parents' attitudes toward their children and their own traumatic experiences during childhood. Additionally, the study evaluates the influence of the quality of the parent–child relationship on parenting styles and analyzes how demographic variables—such as gender, age, marital status, education level, and income—contribute to variations in parenting attitudes. The research was conducted with the participation of 372 parents. Utilizing quantitative research methods, multiple regression analysis, ANOVA, and post-hoc tests were performed to assess the relationships between parenting attitudes and the independent variables. The findings revealed that childhood traumas tend to increase authoritarian and protective parenting attitudes, while their influence on democratic attitudes varies. Notably, experiences of physical neglect, physical abuse, emotional abuse, sexual abuse, and emotional neglect were identified as significant determinants of parenting styles. The study also found a direct association between the quality of the parent–child relationship and parenting attitudes: a positive relationship supports a democratic parenting style, whereas conflict tends to reinforce authoritarian attitudes. In terms of demographic variables, mothers were more likely to exhibit democratic attitudes, while fathers were more inclined toward authoritarian styles. Parents aged 30–39 were found to exhibit more democratic attitudes; those aged 60 and above tended to be more authoritarian; and individuals aged 40–49 and 50–59 displayed more protective tendencies. While marital status and income level did not yield significant differences, educational background did: parents with only a primary education were more likely to demonstrate protective attitudes. In conclusion, childhood traumas appear to exert lasting effects on parenting styles; however, the quality of the parent–child relationship plays a critical role in shaping these outcomes. Accordingly, it is recommended to increase the availability of psychoeducational programs and supportive interventions aimed at helping parents recognize the impact of their traumatic pasts, enhance their parenting skills, and strengthen family communication.
Benzer Tezler
- Çocukluk çağında ebeveyn şiddetine maruz kalmış annelerin ebeveynlik tutumları
Parenting attitudes of mothers exposed to childhood parental violence
ÖZLEM ÜLKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTEN ERDOĞAN
- Aile içi ve aile dışı cinsel istismar mağduru çocuk ve ergenlerin annelerinin geçmiş travma öyküsü ve bağlanma özelliklerinin birbirleriyle ve sağlıklı kontrollerle karşılaştırılması
A comparison of intrafamilial and extrafamial sexual abuse of children and adolescents with mothers' previous trauma histories and attachment security within themselves and with healthy controls
BEGÜM ŞAHBUDAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM GENCER KIDAK
- Sağlık çalışanı ve ebeveyn perspektifinden çocukluk çağı aşılarının reddi niteliksel bir araştırma
Ethical concerns for the rejection of childhood vaccination in view of healthcare professionals and parents, a qualitative study
ESRA ÇAPANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Deontoloji ve Tıp TarihiAcıbadem Mehmet Ali Aydınlar ÜniversitesiBiyoetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PROF.DR.YEŞİM IŞIL ÜLMAN
- Annenin çürük deneyimi ve ebeveynlik tutumunun, çocuğun çürük deneyimi ve ağız sağlığına bağlı yaşam kalitesine etkisinin değerlendirilmesi
Evaluating the impact of maternal dental experience and parenting attitudes on children's dental experience and oral health related quality of life
MELİH İLHAN DEMİRCİLER
Diş Hekimliği Uzmanlık
Türkçe
2023
Diş HekimliğiPamukkale ÜniversitesiÇocuk Diş Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLAL ÖZBEY
- Covıd-19 pandemi sürecinde ebeveynlerin çocukluk çağı aşı farkındalığı ve aşı reddi hakkındaki düşüncelerinin belirlenmesi
Determining parents' opinions about childhood vaccine awareness and vaccine rejection duri̇ng the covid-19 pandemic
ESRA YANIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Hemşirelikİstanbul Okan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERVE KOLCU