Damızlık bombyx mori L. ipek böceği hatlarının farklı pupa, koza ve kelebek özelliklerinden yararlanarak veri madenciliği algoritmalarıyla cinsiyetlerinin tespiti
Sex determination of breeding bombyx mori L. silkworm lines based on different pupae, cocoon and silkmouth characteristics by using data mining algorithms
- Tez No: 956878
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. OYA ERALP İNAN, DOÇ. DR. YASİN ALTAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Zootekni Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hayvan Yetiştirme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
İpek böceği yetiştiriciliğinin kolay ve kısa sürmesi, karılığın yüksek olması ve doğal lif kaynağı üretmesinden dolayı oldukça önemli bir hayvancılık koldur. Bu çalışmanın amacı ipek böceklerinin kelebek ağırlığı ile bazı koza ve pupa özelliklerinden yararlanarak Chi-Square Automatic Interaction Detector (CHAID), Exhaustive CHAID (Ex-CHAID), Classification and Regression Tree (CART) ve Quick Unbiased, Efficient Statistical Tree (QUEST) ağaç tabanlı veri madenciliği algoritması kullanılarak cinsiyetlerinin erken dönemde belirlemeyi hedeflemektedir. Çalışmanın materyali olarak 400'er erkek ve dişi M ve N saf hat ipek böceği pupa uzunluk (PU), pupa ağırlık (PA), pupa genişlik (PG), koza genişlik (KG), koza uzunluk (KU), koza gömlek ağırlığı (KGA), yaş koza ağırlığı (YKA), kelebek ağırlığı (KA) morfometrik özellikleri kullanılmıştır. İstatistik modelde morfometrik özellikler bağımsız değişken alınırken, cinsiyet bağımlı değişken olarak alınmıştır. Veri seti %70 eğitim ve %30 test seti olarak ayrılarak ağaç tabanlı veri madenciliği algoritmalarından CHAID, Ex-CHAID, CART ve QUEST kullanılmıştır. Pupa özelliklerinden yararlanılarak cinsiyetlerin belirlenmesinde kullanılan CHAID, Ex-CHAID, CART ve QUEST algoritmalarının sınıflama performansları; ROC eğrisi altında kalan alan (AUC±SE) sırasıyla 0,800±0,0262, 0,833±0,0235, 0,814±0,0251, 0,796±0,0266 ve cinsiyet tayin etme başarıları sırasıyla %80,60, %87,70, %81,10, %74,10 olduğu tespit edilmiştir. Koza özelliklerine ait ağaç temelli veri madenciliği algoritmaları kullanılarak cinsiyet belirlenmesinde test set için (AUC±SE) sırasıyla 0,856±0,023, 0,808±0,015, 0,840±0,024, 0,864±0,022 ve cinsiyet tayin etme başarı yüzdeleri sırasıyla %85,5, %86,60, %86,80, %87,80 olduğu saptanmıştır. Pupa, koza ve kelebek (tüm) özelliklerine ait algoritmaların cinsiyet ayrımında test set için model uyum kriterlerinde (AUC±SE) sırasıyla 0,909±0,0188, 0,875±0,0211, 0,902±0,0186, 0,868±0,0221 ve algoritmaların performans sonuçları sırasıyla %86,20, %88,10, %83,30, %89,10 olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak; pupa, koza ve tüm özelliklerden yararlanarak cinsiyet tahmin etme performansı sırasıyla Ex-CHAID, QUEST ve CHAID algoritmaları olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Sericulture is a very important branch of animal husbandry because it is easy and short-lived to raise silkworms, has high profitability, and produces a natural fiber source. This study aims to determine the sex of silkworms at an early stage by using Chi-Square Automatic Interaction Detector (CHAID), Exhaustive CHAID (Ex-CHAID), Classification and Regression Tree (CART) and Quick Unbiased, Efficient Statistical Tree (QUEST) tree-based data mining algorithms by using the silkmoth weight, some cocoon and pupa characteristics. Morphometric features of pupa length (PU), pupa weight (PA), pupa width (PG), cocoon width (KG), cocoon length (KU), cocoon shell weight (KGA), fresh cocoon weight (YKA), silkmoth weight (KA) of 400 male and female M and N pure line silkworms were used as the material of the study. In the statistical model, morphometric features were taken as independent variables, while gender was taken as dependent variable. The data set was divided into 70% training and 30% test set and tree-based data mining algorithms CHAID, Ex-CHAID, CART and QUEST were used. The classification performances of CHAID, Ex-CHAID, CART and QUEST algorithms used in determining the sexes by using pupal features were determined as follows; Area under the ROC curve (AUC±SE) was 0.800±0.0262, 0.833±0.0235, 0.814±0.0251, 0.796±0.0266, respectively, and sex determination success was 80.60%, 87.70%, 81.10%, 74.10%, respectively. In determining the sex of cocoon traits using tree-based data mining algorithms, it was determined that (AUC±SE) for the test set was 0.856±0.023, 0.808±0.015, 0.840±0.024, 0.864±0.022 and the success percentages in sex identification were 85.5%, 86.60%, 86.80%, 87.80%, respectively. The model fit criteria (AUC±SE) for the test set of algorithms for sex determination of pupa, cocoon and silkmoth (all) features were determined as 0.909±0.0188, 0.875±0.0211, 0.902±0.0186, 0.868±0.0221, and the performance results of the algorithms were determined as 86.20%, 88.10%, 83.30%, 89.10%, respectively. As a result; it was determined that the gender prediction performance by using pupa, cocoon and all features were Ex-CHAID, QUEST and CHAID algorithms, respectively.
Benzer Tezler
- Damızlık yumurta tavuğu rasyonlarına organik ve inorganik çinko ilavesinin performans, yumurta kalitesi, kuluçka özellikleri ve civciv kalitesi üzerine etkileri
The effects of organic and inorganic zinc supplemented with breeding laying hens rations on performance, eggs quality, hatching traits and chick quality
AHMET NURİ TAŞDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Veteriner HekimliğiKafkas ÜniversitesiHayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TARKAN ŞAHİN
- Erzurum Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği'ne üye olan işletmelerin yapısal özelliklerinin incelenmesi ve buzağıbakım-besleme ile yetiştirme uygulamaları üzerine bir araştırma
An investigation on structural characteristics of enterprises members of Erzurum Cattle Breeders' Associati on and research on calf care-feeding and breeding practices
AYDIN EŞSİZ
- Damızlık küçükbaş hayvancılıkta destekleme politikalarının işletmelere etkisi: Batı Akdeniz bölgesi politika analizi matrisi yaklaşımı
The effect of support policies in small ruminant breeding: West Mediterrianean region, policy analysis matrix approach
MERAL ÖZALP
- A Comparison of Margaret Atwood's The Handmaıd's Tale and Charlie Brookers' and Konnie Huq's 15 Million Merits: Surveillance from Panopticon to Super-panopticon and Synopticon
Margaret Atwood'un Damızlık Kızın Öyküsü ve Charlie Brooker ve Konnie Huq'un 15 Milyonluk Hak adlı Senaryosunun Panoptikondan Süper-panoptikona ve Sinoptikona gözetleme kültürü bağlamında karşılaştırılması
DENİZ KOTANCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
İngiliz Dili ve EdebiyatıKarabük Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZILA HEIDARZADEGAN
- Damızlık kekliklerde (Alectoris chukar) rasyon protein ve amino asit muhtevasının performans, üreme özellikleri ve nitrojen boşaltımına etkisi
Effect of dietary protein and amino acids content on the performance reproductive characteristics and nitrogen excretion in breeding chukar partridge (Alectoris chukar)
YUSUF CUFADAR